به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، در حالی که این روز‌ها برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در خانه مانده ایم و در کنار اعضای خانواده خود سر می‌بریم؛ کسانی هستند که با تحمل شرایط سخت به صورت شبانه روزی در ۱۰ شهرستان فارس، با ملخ‌های صحرایی که در دسته‌های چند میلیونی به مزارع کشاورزی استان حمله ور شده اند؛ مقابله می‌کنند تا امنیت غذایی ما به خطر نیفتد. فارس پس از هرمزگان و خوزستان بیشترین سطح مبارزه با ملخ‌های صحرایی را به خود اختصاص داده است.

ملخ صحرایی مهاجم به ایران با نام علمی (شیستو سرکا گریگاریا/Schistocera gerigaria) که مضرترین انواع ملخ‌هاست در کشور‌های دیگر ملخ بیابانی نامیده می‌شود و چون معمولاً از روی خلیج فارس پرواز می‌کند و خود را به ایران می‌رساند به آن ملخ دریایی نیز می‌گویند. ملخ‌های زرد رنگ صحرایی (دریایی)، گروهی از ملخ‌های پرنده هستند که بزرگی آن‌ها با بال باز به ۱۵ سانتی‌متر می‌رسد.

تحقیقات سازمان جهاد کشاورز ی استان فارس نشان می دهد ملخ صحرایی خطرناکترین آفت محصولات کشاورزی در بین ۱۰۰ آفت اقتصادی در دنیا به شمار می رود. بر اساس این تحقیقات هجوم این آفت به کشورهای هدف پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی فراوانی به همراه داشته است. از جنبه اقتصادی هجوم این آفت علاوه بر خسارتِ آن به بخش کشاورزی و تهدید امنیت غذایی، بروز فقر ، قحط سالی و افزایش هزینه های خرید مواد غذایی برای مصرف کنندگان را به همراه داشته است. علاوه بر این هزینه های هنگفتی بر کشورهای هدف به منظور مبارزه با آفت و تامین کمک های غذایی به مردم و کشورهای هدف تحمیل کرده است.

به عنوان نمونه هجوم این آفت در سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ به ۱۵ کشور قاره آسیا و آفریقا هزینه هایی معادل ۵۷۰ میلیون دلار را به همراه داشته که حدود ۴۰۰ میلیون دلار آن صرف مبارزه با آفت و ۱۷۰ میلیون دلار نیز صرف تامین کمک هزینه غذا شده است.

به گفته حسین پژمان معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی فارس، ملخ صحرایی اغلب از کانون های اصلی آلودگی در شبه جزیره عربستان، کشورهای شاخ آفریقا شامل مراکش، مصر و اتیوپی و شبه جزیره هند و پاکستان به نواحی جنوب ایران حمله ور شده است و در برخی از سال ها حتی دامنه فعالیت و انتشار آن تا جنگل های شمال کشور نیز کشیده شده است.

این حشراتِ بی رحم هر چه سرسبزی در سر راه خود ببیند اعم از علوفه، غلات، صیفی‌جات، انواع درختان و رستنی‌های جنگلی را از بین می‌برند و حتی علف‌های هرز از دست این آفت در امان نیستند. حمله ملخ صحرایی، علاوه بر خسارت مستقیم، بر دامداری نیزً تأثیر زیادی می‌گذارد چرا که میزان گوشت و شیر دام‌ها بر اثر حمله آن‌ها به مراتع کم می‌شود.

به گفته کارشناسان اداره حفظ نباتات جهاد کشاورزی فارس، طول زندگی هر ملخ حدود ۲ و نیم ماه است و در این مدت سه بار تخم گذاری می‌کند که هر بار حدود ۸۰ تخم در هر کیسه تخم قرار می دهد و در مجموع از یک جفت حشره نر و ماده ملخ حدود ۳۰۰ حشره جدید بوجود می آید.

این آفت قادر است در طول دوره زندگی خود حدود ۴ هزار کیلومتر و در هر روز ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر پرواز کند و به صورت اتفاقی و ناگهانی در یک منطقه مستقر شود.

این حشره در فاز مهاجری با جمعیت چند صد میلیونی به پرواز در می آیند. نوزادان این حشره نیز اگر چه در مراحل اولیه زندگی قدرت پرواز ندارند؛ در طول روز قادرند ۳ کیلومتر پیاده روی کنند و در مسیر حرکت خود هر گونه سبزه و گیاه را نابود سازند. در واقع در شرایط طغیانی واژه سرزمین سوخته مصداق عینی از توان خسارت زایی این حشره ویرانگر است.

ملخ صحرایی که در دمای ۲۵ تا ۳۵ درجه بهترین وضعیت را دارد و تکثیر آن‌ به سرعت اتفاق می‌افتد از قدرت تغذیه بالایی برخوردار است. هر حشره در طول روز معادل وزن خود تغذیه می کند و در طول دوره زندگی نیز حدود نیم کیلو غذا می خورد.

حالا فکرش را بکنید یک دسته چند میلیونی ملخ که هر کدام نیم کیلو تغذیه می‌کنند؛ چه بلایی که بر سر منابع طبیعی، مراتع و کشاورزی می آورند.

فارس با تولید ۱۰ میلیون تن محصول باغی و زراعی نقش به سزایی در تامین امنیت غذایی کشور دارد. مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی فارس می‌گوید احتمال خسارت به محصولات کشاورزی با آفت ملخ صحرایی که از سمت بوشهر و هرمزگان میهمان ناخوانده استان شده اند؛ وجود دارد و پیش بینی می شود امسال تعداد شهر‌های آلوده استان از ۱۰ شهرستان به ۱۷ شهرستان افزایش یابد.

به گفته حمید دبیری بدون کمک کشاورزان مبارزه با ملخ‌ها میسر نیست و کشاورزان نیز باید خود وارد میدان شوند.

او از در اختیار قرار دادن سم رایگان به کشاورزان خبر می‌دهد و می‌گوید کشاورزان باید با استفاده از سم‌پاش‌های خود و پایش روزانه مزارع و باغ‌ها سرمایه خود را از هجوم ملخ حفظ کنند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس نیز به تجربه موفق مبارزه با آفت ملخ در استان در سال ۹۸ اشاره می‌کند که با وجود سطح وسیع زمین‌های کشاورزی تنها در مجموع ۶ هکتار از بخش کشاورزی آن هم بین ۱۰ تا ۲۰ درصد خسارت دیدند که از این نظر ، فارس به دلیل مبارزه به موقع با راه اندازی صد گروه سم پاش در بین ۸ استان آلوده به آفت ملخ ، توانست بهترین عملکرد را داشته باشد.

قاسمی ادامه می دهد با برنامه ریزی بسیار خوبی که کرده ایم امسال نیز شهرستان‌ها در حالت آماده باش هستند و به محض مشاهده دسته‌های ملخ عملیات مبارزه صورت می‌گیرد. به گفته او ملخ‌ها تا کنون به ۱۰ شهرستان جنوبی استان حمله کرده اند که از ابتدای سال زراعی جاری تا کنون ۲۰۳ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزیفارس از لحاظ آفت ملخ پایش شده اند و در ۴ هزار و ۷۰۰ هکتار از مزارع نیز مبارزه با آفت ملخ صورت گرفته که بیشترین سطح عملیات در شهرستان‌های مهر و لامرد بوده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان از آمادگی دستگاه‌های سم پاش، تجهیز تراکتورها، تامین سم مورد نیاز، تجهیز فرودگاه‌های سم پاش در مناطقی که امکان سم پاشی هوایی وجود دارد ؛ خبر می دهد و ابراز امیدواری می‌کند آفت ملخ صحرایی امسال با کمترین خسارت در حوزه‌های زراعت و باغداری همراه باشد.

قاسمی از کشاورزان استان نیز می‌خواهد در روند پایش و مبارزه با آفت ملخ همکاری و مشارکت داشته باشند و در صورت مشاهده ملخ در اسرع وقت به نزدیک‌ترین مرکز خدمات مراجعه یا با تلفن ۱۵۰۴ اطلاع رسانی کنند..

در حالی که پارسال برای مقابله با آفت ملخ صحرایی بیش از ۷۵۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی کشور سمپاشی شد؛ وزارت جهاد کشاورزی پیش بینی کرده امسال با توجه به ورود بیشتر دسته‌های ملخ به کشور، در بیش از یک میلیون هکتار از زمین‌های کشور عملیات مبارزه صورت گیرد که سهم استان فارس ۶۰ هزار هکتار اعلام شده است.

از آن جا که پیش بینی شده تعداد شهر‌های آلوده فارس به آفت ملخ صحرایی افزایش یابد با هدف کاهش خسارت به بخش کشاورزی و افزایش ضریب امنیت غذایی مسولان عالی رتبه وزارت جهاد کشاورزی اوایل فروردین امسال به فارس سفر کردند تا در نشستی تخصصی وضعیت آفات و بیماری‌های گیاهی به ویژه ملخ صحرایی را در استان بررسی کنند.

در این نشست رئیس گروه برنامه ریزی و مبارزه با ملخ صحرایی سازمان حفظ نباتات اعلام کرد بر اساس پیش بینی هواشناسی کشور و سازمان خوار و بار جهانی (فائو)، جمعیت ملخ صحرایی در کشور در سال زراعی جاری حداقل تا بیست برابر پارسال افزایش می‌یابد.

به گفته علی بابعلی در حالی که پارسال در مجموع حدود ۱۷۵ دسته پروازی ملخ صحرایی در ایران به ثبت رسید تنها از ابتدای اسفند تاکنون یک صد ریزش در استان‌های جنوبی صورت گرفته و در حال حاضر جنوب استان فارس، بوشهر، خوزستان و شرق هرمزگان درگیر ملخ صحرایی هستند. رئیس گروه برنامه ریزی و مبارزه با ملخ صحرایی سازمان حفظ نباتات تاکید کرده اگرچه به دلیل پایین بودن دما و هوای ابری در روز‌های اول فروردین کمتر با این آفت مواجه بودیم، اما منتظر ظهور پوره‌ها و ریزش‌های جدید از کشور‌های عربستان، عمان و کویت هستیم.

محمدرضا میر، سخنگوی سازمان حفظ نباتات وزارت جهاد کشاورزی نیز در این نشست بر تداوم مبارزه با آفت ملخ تا اواخر تیرماه و اوایل مردادماه خبر داده و گفته تاکنون ۲۰ میلیارد تومان برای مبارزه با ملخ‌ها در نظر گرفته شده و چنانچه مبالغ بالاتری نیاز باشد از محل اعتبارات استان و سازمان تخصیص می‌یابد. حمید دبیری مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی فارس می‌گوید از این میزان اعتبار حدود ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان سهم استان فارس برای مبارزه با ملخ صحرایی است.

همچنین در نشست بررسی وضعیت آفات و بیماری‌های گیاهی به ویژه ملخ صحرایی در استان فارس اعلام شد در خصوص مبارزه با ملخ صحرایی مجموعه وزارت جهاد کشاورزی قوی وارد شده و تمهیدات لازم برای عملیات مبارزه در استان‌های درگیر به خوبی اندیشیده شده و از این نظر مشکلی وجود ندارد همچنین اعلام شد بر اساس قراردادی که با فائو به امضا رسیده، ۳۰۰ هزار دلار امکانات سم پاشی در اختیار کشور قرار می‌گیرد که تا ۵۰۰ هزار دلار قابل افزایش است.

ساعتی از شب گذشته با آقای دبیری مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی فارس تلفنی درباره مبارزه با آفت ملخ صحرایی در استان صحبت می‌کنم می‌گوید هم اکنون در یکی از مزارع به سرمی برد و در حال کمک به همکاران خود و مردم محلی در عملیات سمپاشی برای از بین بردن آفت ملخ صحرایی است.

با تعجب می‌پرسم این وقت شب؟ -می گوید حفظ امنیت غذایی به عنوان یکی از پایه‌های اساسی توسعه پایدار روز و شب نمی‌شناسد. ملخ‌ها شب در میان بوته‌ها و شاخ و برگ‌ها مستقر می‌شوند و اکنون بهترین فرصت برای عملیات مبارزه است تا آن‌ها را نابود کنیم. بعد ادامه می‌دهد نباید زمان را ازدست داد، زیرا با از دست دادنِ زمان، ملخ‌ها فرصت پیدا می‌کنند سلامت و امنیت غذاییمان را تهدید کنند.

درست می‌گوید این حشرات مضر با کسی شوخی ندارند هر دسته آن‌ها می‌تواند روزانه ۱۰۰ تن محصول کشاورزی را از بین ببرد و این یعنی نباید به آن‌ها که بلای جان کشاورزیمان شده اند رحم کرد؛ حتی شب، موقعِ استراحتشان!

منبع: صدا و سیما
انتهای پیام/