محمدرضا سلمانی عبیات پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، با اشاره به اینکه اقدامات هوشمندانه پیامبر (ص) در مقابله با نیرنگ‌های کفار قریش موجب شد تا حتی نقض پیمان‌های آنان اسباب شکستشان را فراهم کند، گفت: نقض صلح حدیبیه از سوی قریشیان نقطه آغاز شکست سنگین و از هم پاشیدن قوای خیالی آنان شد.

او اظهار داشت: کفار قریش، برخى از مفاد صلح‌نامه را زیر پا نهادند یکى از آن موارد، حمله آنان به قبیله «خزاعه» بود. این قبیله با پیامبر هم‌پیمان بود ولى طبق مفاد صلح‌نامه قریش نمى‌بایست با هم‌پیمانان پیامبر وارد جنگ شوند، و بر ضد ایشان به دشمنانشان کمک و یارى دهند. با حمله قریش به قبیله «خزاعه» بر پیامبر روا بود که با قریشیان به جنگ به پردازد.

سلمانی عبیات بیان کرد: آن‌حضرت نیز یارانش را گردآورده به همراه عده‌اى از قبایل مسلمانان که در اطراف مدینه سکونت داشتند با سپاهی شامل ۱۰ هزار نفر بود، به سمت مکّه حرکت کرد، افزود: پیامبر اکرم (ص) پیش از حرکت به سوى مکّه، افرادى را به عنوان دیده‌بان و نگهبان بر مسیر راه گماشت تا مواظب باشند «جاسوسان» خبر خروج او را به مکّیان نبرند و کار به جنگ نیانجامد، زیرا آن حضرت قصد درگیرى و خون‌ریزى نداشت.

این پژوهشگر تاریخ اسلام با اشاره به اینکه استراتژی پیامبر (ص) در این حرکت بر لزوم پنهان ماندن اسرار حرکت تاکید داشت، افزود: مشرکان قریش زمانی از حضور سپاه اسلام آگاه شدند که آن‌ها به نزدیکی مکه مکرمه رسیده بودند و امکان رویارویی برای آنان وجود نداشت.

ابوسفیان مسلمان شد

این نویسنده تاریخی ادامه داد: چون پیامبر (ص) با سپاهش به «حى ظهران»، در نزدیکى مکّه، رسید به افرادش فرمود تا آتش فراوانى بیفروزند آنان نیز چنین کردند و این امر هراسى بزرگ در دل کفار انداخت. ضمن اینکه ابوسفیان که راه مکّه را زیر نظر گرفته بود، با دیدن آن همه آتش، وحشت‌زده به نزد عبّاس، عموى پیامبر، رفت و عبّاس، ابوسفیان را به نزد پیامبر (ص) برد و سرانجام ابوسفیان اسلام آورد.

سلمانی عبیات اذعان داشت: با مسلمان شدن ابوسفیان و برخى از جنگ آوران قریش و رؤساى مکّه توان خود را براى مقابله از دست داد، بدین‌ترتیب، دیگر نیروى بازدارنده‌اى وجود نداشت تا از ورود پیامبر به مکّه جلوگیرى کند.

او با تاکید بر اینکه پیامبر در این حمله نظامى، تاکتیکى بى‌مانند انتخاب کرد و همین تاکتیک عاملى بود تا از افزایش شمار کشته‌ها جلوگیرى نماید، تصریح کرد: تاکتیک پیامبر آن بود که پیش از ورود به شهرمکّه اعلام کرد هرکس سلاح خود را بر زمین بگذارد یا به خانه ابوسفیان پناهنده شود، و یا به خانه خودش برود، یا در کنار کعبه جاى گیرد، و یا در زیر پرچم ابو رویحه درآید در امان است. آنگاه به سپاهیانش فرمود تا شهر را محاصره کنند و از هر طرف وارد شهر شوند و جز با کسانى که با آن‌ها به مقابله مى‌پردازند، جنگ و ستیز نکنند.

او بیان داشت: سپس پیامبر، بدون آنکه با حرکت مخالفى رودررو شود، به مکّه قدم نهاد. تنها برخوردى که روى داد، برخوردى بود که میان خالد بن ولید که از پایین مکّه وارد آن شهر شده بود، با عده‌اى از کفار به وقوع پیوست.

عبیات با بیان اینکه حضور لشگر بزرگ اسلام موجب هراس در دل قریشیان و ساکنین مکه شد، اظهار کرد: پیامبر (ص) ضمن خطبه‌اى که در خانه کعبه ایراد کرد، فرمان عفوعمومى نسبت به کلیه مشرکان را صادر فرمود و این موضوع نشان دهنده میزان رافت اسلام و نشان دهنده روحیه روف پیامبر ص است.

او افزود: با فتح مکّه، مسلمانان پایه‌هاى حاکمیت مطلق خود را بر جزیرة العرب، که مردم آن مکّه را پایگاه دین و دنیاى خود به حساب مى‌آوردند، استحکام بخشیدند.

انتهای پیام/گ