«پادیاب»؛ مایع دست‌شویی در ایران باستان

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، ایرانیان از دیرباز اهتمام فراوانی به پاکیزگی داشتند و در تمام اوقات این موضوع را مورد توجه قرار می‌دادند. به همین دلیل، ساخت مواد پاک‌کننده نیز، از قدیم‌الایام در ایران رایج بود و نیاکان ما برای رفع این نیاز، دست به ابتکار‌های مختلف می‌زدند. در ایران باستان برای شستن دست و رو، از مادۀ پاک‌کننده‌ای استفاده می‌کردند که آن را «دست‌شوی» یا «پادیاب» می‌نامیدند.

این مواد شوینده از «آبِ تَن تَخمه» ساخته می‌شد که بر اساس کتاب کهن‌سال «بندهشن»، از گیاهانی خاص به دست می‌آمد. با توجه به گزارش مورخان دورۀ اسلامی، مانند یعقوبی، این ماده چرب و روغنی بود و مانند صابون‌های امروزی به‌عنوان پاک‌کنندۀ روزانه به کار می‌رفت.

ایرانیان قدیم، بر شستن دست و صورت پس از برخاستن از خواب نیز، تاکید فراوان داشتند و آن را از وظایف غیرقابل‌تخلف خود می‌دانستند؛ چراکه به باور آنان، موجودی اهریمنی به نام «نَسُش»، شب‌هنگام و وقتی همه در خواب بودند، دست و روی انسان‌ها را با ناپاکی خود آلوده می‌کرد. ایرانیان قدیم، ابتدا دست و روی خود را «آبِ تَن تَخمه» می‌آغشتند و پاک می‌کردند و سپس، با آبِ پاک، آبکشی می‌کردند تا آب با آن آلودگی تماسی پیدا نکند. قدیمی‌ترین اشاره به این ماده در متن فارسی میانۀ «گُجَستک اَبالیش» است که متنی از آن، از قرن دوم هجری برجا مانده است.

منبع: خراسان

انتهای پیام/