به گزارش خبرنگار حوزه احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، همیشه در تاریخ ملت‌ها حوادثی وجود دارند که حتی ماه‌ها و سال‌ها هم نمی‌تواند از تلخی‌شان بکاهد، حوادثی که مرور هر ساله آنها هم نمی‌تواند آنها را به اتفاقی تکراری  بدل کرده و یا از کاستی فزاینده آنها کم کند. ۱۴ خردماه ۱۳۶۸ بود که داغی ماندگار بر صفحه دل مردم ایران نشست و مردی که توانسته بود صفحه تازه‌ای در برابر آنها بگشاید حال دیگر در میان آنها نبود.

شبی که مردم تنها شدند 

« بسم الله الرحمن الرحیم. انالله و اناالیه راجعون. روح بلند رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(ره) به ملکوت اعلا پیوست». این‌ها جملاتی بود که در ساعت ۷ صبح روز ۱۴ خرداد ماه سال ۱۳۶۸ از زبان گوینده رادیو به مردم کشورمان اعلام شد؛ جملاتی که تا ابد تلخ می مانند.

دوربین‌های مخفی که توسط دوستان امــام در بیمارستان نصب شده بـود به خوبی حالات قبل از رحلت ایشان را ضبط کرد که چگونه در آخرین شب زندگى و در حالى که چند عمل جراحى سخت و طولانى در سن ۸۷ سالگى تحمل کرده بود و در حالی که چندیـن سرم به دست هاى مبارکـشان وصل بـود، نافله شب مى خـواندند و قـرآن تلاوت مـى کردند. در ساعات آخر، طمانینه و آرامشى ملکـوتـى داشـت و مـرتبا شـهادت بـه وحـدانیت خـدا و رسالت پیـامبـر اکرم (ص) را زمـزمه مـى کـرد و در نهایت در  ساعت ۲۰ / ۲۲ روز شنبه سیزدهـم خـرداد ماه سـال  ۱۳۶۸ قلبی که مِهر یک ملت را درون خود داشت با دلی آرام و قلبی مطمئن و روحی شاد و ضمیری امیدوار به دیدار معبود خود شتافت.

آیت الله مجتهد شبستری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌و‌گو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره رویدادهای آن روز گفت: جمعیت مردم در آن روز بسیار زیاد بود و از جمعیت کاسته نمی‌شد و لابد مطلع هستید که در آن روز نه تنها چارچوب تابوت شکسته شد بلکه قسمت‌های عمده‌ای از کفن امام هم پاره شد تا جایی که مجبور شدند پیکر ایشان را با هلی کوپتر به بیت منتقل کنند و مجددا برای تدفین برگردانند.

او ادامه داد: تا آنجایی که من اطلاع دارم و از رسانه‌ها نوشته و پخش کردند روز مهاجرت امام خمینی (ره) از پاریس به تهران جمعیتی در حدود ۴ میلیون امام را همراهی کرده و به استقبال امام آمدند اما در روز تشییع جنازه ایشان جمعیتی در حدود ۱۱ میلیون و خرد‌ه‌ای تخمین زده می‌شد، شرکت کردند، جمعیتی که معلوم بود از امام کرامات و خدماتی را دیده که بیشتر مجذوب امام شده بودند؛ همچنین طبق اخباری که اعلام شد حدود ۲۰۰ خبرنگار خارجی نیز در این مراسم حضور یافتند.

وقتی جهان مات عشق یک ملت شد

 تشییع پیکر پاک امام خمینی، در روزنامه‌ها و کانال‌های مختلف جهانی بازتاب بسیار گسترده و وسیعی داشت که به تشریح بخش کوچکی از آنها می‌پردازیم.

«خبرگزاری فرانسه» در همین زمینه گزارش می  دهد: «با آنکه یک روز از تشییع پیکر امام خمینی می  گذرد، هنوز هم هزاران نفر بر گِرد آرامگاه او در بهشت زهرا اجتماع کرده، دعا می‌خوانند و با دو دست بر سر و سینه می زنند و همه متقاعد شده  اند که این محل به یکی از اماکن والامقام جهان اسلام تبدیل خواهد شد».

روزنامه«تایمز مالی» چاپ لندن با تأکید بر ابطال نظر کارشناسان غربی اذعان می دارد: همه کسانی که انتظار داشتند با درگذشت آیت الله خمینی سیاست های ایران ناگهان تغییر کند، باید با دیدن صحنه های پر هیجان و خروشان جمعیت تشییع  کننده پیکر آیت الله خمینی همه امیدهای خود را بر باد رفته ببینند.

کانال های یک و دو تلویزیون سوئد و شبکه تلویزیونی اسکاندیناوی که کلیه کشورهای اروپای شمالی را تحت پوشش دارد و همچنین شبکه های تلویزیونی کشورهای دانمارک، نروژ و فنلاند در مشروح اخبار خود تصاویر وداع امت اسلامی با رهبرشان را به نمایش گذاشتند.

«ژاپن تایمز» روزنامه انگلیسی زبان چاپ توکیو با ستایش از امام قدس سرّه به عنوان رهبر قدرتمند قرن نوشت: «مورّخان دوره  های آینده مطمئنا آیت الله خمینی را به عنوان بزرگترین و پرتلاش رهبر عصر حاضر معرفی خواهند کرد، رهبری که در میان شخصیت های متعدد تاریخ کم تر رقیب داشت. آیت الله خمینی ایران را به قدرتی مهم در خاورمیانه تبدیل کرد.

و اما، «هنری پکت» کاردار سیاسی- نظامی سفارت آمریکا در سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۸ و مسئول دفتر امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۰ در مصاحبه‌ای با صدای آمریکا از نقش عظیم امام خمینی سخن گفت و صراحتا اذعان کرد: تردیدی نیست که ایشان یکی از مردان بزرگ تاریخ در این قرن بود و کم تر کسی را امروز می‌توان یافت که از جاذبه و نفوذی همانند آنچه که ایشان نه تنها در ایران بلکه در جهان داشت برخوردار باشد. همچنین «اریک هوگلن» استاد کلاس انقلاب ایران در مرکز مطالعات بین المللی دانشگاه «جان هاپکینز» در واشنگتن در مورد شخصیت عظیم امام امت در مصاحبه‌ای با رادیو آمریکا گفت: امام خمینی حامی تنگ‌دستان بود و در برابر غرب و آمریکا ایستاد و این نفوذ به ویژه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین بسیار گسترده بود.

مرتضی میرحیدری سفير اسبق کشورمان در این باره گفته است: در اینجا باید یك خاطره‌ جالب بگویم. این خاطره را مردم ما نمی‌دانند. البته نوشتم و به دفتر نشر آثار امام(ره) دادم. مطلع نیستم كه آن را منتشر كرده‌اند یا خیر. سفیر چین و كاردار لیبی وقتی آمده بودند تا این دفتر یادبود را امضاء كنند گریه می‌كردند. لیبی در همه جا كاردار و دیپلماسی خاص خود را دارد. رئیس و نماینده آن‌ها گریه كردند. از كاردار لیبی می‌توان این انتظار را داشت، ولی از سفیر چین چنین انتظاری نمی‌رفت. سفیر چین سرش را روی شانه من گذاشته بود و طوری گریه می‌كرد كه كت من خیس شده بود.

این شاید یکی از مهم ترین گردنه های انقلاب اسلامی بود که برخی به خیال خودشان گمان می‌کردند جمهوری اسلامی هرگز سلامت از آن گذر نخواهد کرد، اما با چشم خود دیدند که داغی چنین سنگین هم نتواست سر نهال انقلابی را که امام خمینی(ره) کاشته بود، خم کند؛ زیرا اتفاق دیگری در حال وقوع بود.

محمدحسن قدیری ابیانه در گفت‌و‌گو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در این باره گفته است: رسانه‌های غربی حتی قبل از رحلت حضرت امام خمینی (ره) هم امیدوار بودند که با رحلت ایشان چراغ انقلاب اسلامی خاموش شود و خودشان را آماده کرده بودند تا از این فرصت استفاده کنند؛ چرا که بیماری و سن حضرت امام خمینی (ره) هم به گونه‌ای بود که می‌شد پیش بینی کرد دیر یا زود این فاجعه رخ دهد؛ لذا هم دشمنان داخلی و هم دشنان خارجی در اوج آمادگی برای سو استفاده از این اتفاق بودند، اما انتخاب سریع مقام معظم رهبری به عنوان جانشین حضرت امام خمینی (ره) توسط مجلس خبرگان رهبری تمام توطئه‌ها را خنثی کرد و دشمن هم فرصتی برای سو استفاده پیدا نکرد.

روایت امتداد یک انقلاب 

آیت الله شبستری در گفت‌و‌گو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، گفته است: من ۱۴ خرداد ماه تهران بودم،  اما شام ۱۳ خرداد ماه ما را خبر کردند و گفتند فردا صبح جلسه مجلس خبرگان تشکیل خواهد شد و این رخداد در روز‌هایی بود که حال امام (ره) وخیم بود و همگی ما نگران بودیم و زمانی هم که گفتند فردا صبح در مجلس خبرگان حاضر شوید، ما فهمیدیم که پیشامد ناگواری اتفاق افتاده است.

آیت‌الله سید علی اکبر قریشی که در جلسه انتخاب رهبری پس از رحلت امام خمینی حضور داشت در کتاب خاطرات خود  درباره انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبر انقلاب می‌گوید: بعد از قرائت وصیت‌نامه، آیت‌الله خامنه‌ای نشستند و آیت‌الله مشکینی رئیس مجلس خبرگان، رسمیت جلسه را اعلام کردند و گفت‌وگو برای انتخاب رهبر، آغاز و صحبت‌ها طولانی شد و نظرات مختلفی ابراز شد. مثلاً گفتند که مرحوم آیت‌الله گلپایگانی رهبر و آیت‌الله خامنه‌ای قائم مقام ایشان باشند که این نظر به جایی نرسید و رأی نیاورد.

او ادامه داد: مسئله شورای رهبری متشکل از آیت‌الله خامنه ای، آیت‌الله موسوی اردبیلی و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مورد بحث قرار گرفت که بی‌نتیجه ماند. بعد گفتند. شورای رهبری پنج نفره باشد. دو نفر؛ یکی مرحوم سید احمد خمینی فرزند امام و یک نفر دیگر که فراموش کرده‌ام. این پیشنهاد هم تصویب نشد. من با خود فکر می‌کردم که اگر روند جلسه انتخاب رهبر این گونه پیش برود، ما تا ده روز دیگر هم نمی‌توانیم رهبر انتخاب کنیم. حدود ساعت ۱۲ ظهر بود که آیت‌الله مشکینی ختم جلسه را اعلام کرد و گفت که ساعت ۳ بعد از ظهر همه در مجلس حاضر باشند. بعد از ظهر هم گفت‌وگوها شروع شد و سخن بر سر شورای رهبری یا تک رهبری دور می زد که نظرخواهی کردند، تک رهبری رأی آورد و قرار شد یک نفر به عنوان رهبر انتخاب شود. در این حال - خدا را شاهد می گیرم که - دفعتاً و ناگهانی سخن پنج شش سال پیش آقای "جورکش" از خاطرم گذشت که به نقل از حجت الاسلام سراج گفت: امام فرمودند: اگر من از دنیا بروم، آقای خامنه‌ای برای رهبری از همه بهتر و اصلح است.

تا آن لحظه اصلاً آن سخن از خاطرم هم خطور نمی‌کرد، ولی وقتی مسئله تک رهبری رأی آورد، آن سخن مثل برق، لحظه‌ای از ذهنم گذشت. بلافاصله یادداشتی خطاب به آقای مشکینی نوشتم و فرستادم که اگر امام درباره صلاحیت رهبری آقای خامنه‌ای سخنی گفته‌اند و شما می‌دانید، لطفاً برای نمایندگان بگویید. آقای مشکینی به نوشته من جوابی نداد، یا اصلاً نخواند و یا صلاح ندانست که پاسخی بدهد. به هر حال، من به آیت‌الله محسن شبستری در طرف راست من نشسته بود، گفتم: من شنیده‌ام که امام فرمودند: اگر من از دنیا رفتم، بهترین کسی که می‌تواند جانشین من باشد، آقای خامنه‌ای است؛ آیا شما درباره آقای خامنه‌ای چیزی شنیده‌اید؟ گفت: من نیز شنیده‌ام که امام گفته اگر من از دنیا رفتم، آقای خامنه‌ای بهترین کسی است که می‌تواند رهبر نظام باشد.

آیت الله شبستری نیز در این باره می گوید که پس از رحلت امام (ره) ابتدا بحث شورایی شدن رهبری مطرح شد، زیرا در آن زمان هنوز قانون اساسی بازنگری نشده بود و این موضوع رای نیاورد. من چون دیدم موضوع شورایی شدن رهبری بسیار وقت گیر شده است یک یادداشتی را به آقای هاشمی دادم مبنی بر اینکه من چنین روایتی را از امام شنیدم که آیت الله خامنه‌ای صلاحیت رهبری را دارد و از [آقای] هاشمی خواستم که این را مطرح کند و گفتم شما شاهد گفته‌های امام بودید و در محضر امام حضور داشتید.

او ادامه داد: ایشان به وسیله منشی هیئت رئیسه به من گفتند که بگذارید بحث شورایی شدن تمام شود و بعدا اگر شورایی شدن رای نیاورد آن زمان وارد انتخاب فردی شدن رهبری می‌شویم و آن زمان من این موضوع را مطرح خواهم کرد. من پس از آنکه صحبت‌ها درباره فردی شدن انتخاب رهبری شروع شد، دیدم که می‌خواهند افراد دیگری نظیر آیت الله گلپایگانی برای فردی شدن رهبری مطرح کنند که من مجددا بلند شدم و از [آقای] هاشمی خواستم که الآن که این قضیه مجددا تکرار شده است، وقت آن است که صحبت‌های امام خمینی (ره) را نقل کنید.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: همانطور که بار‌ها در تلویزیون هم دیده شده آقای هاشمی رو می‌کنند به نمایندگان مجلس خبرگان و می‌گویند فلان فرد می‌خواهد من درباره توصیه امام چنین شهادتی بدهم، آیا آمادگی شنیدن آن را دارید و همه گفتند اگر اکنون نگویید پس کی می‌خواهید این موضوع را مطرح کنید، بنابراین ایشان این صحبت‌ها را مطرح کردند که امام اشاراتی را دو الی سه بار درباره رهبری آیت الله خامنه‌ای مطرح کردند. قبل از رای‌گیری این صحبت‌ها پایان یافت، البته من مجددا تکرار می‌کنم که اگر این توصیه امام هم نبود ما فردی شایسته‌تر از آیت الله خامنه‌ای برای قبول این مسئولیت نمی‌شناختیم، منتهی چون توصیه امام هم شنیده شد این موضوع سبب شد که با سرعت و اکثریت بیشتر این رای گیری انجام شود.

آیت‌الله سید علی اکبر قریشی در ادامه می گوید: آن گاه آیت‌الله خامنه‌ای پشت تریبون آمدند و ضمن سخنانی گفتند که من کجا و جانشینی امام کجا؟ این چه حرفی و پیشنهادی است که می‌گویید. ایشان حتی با کمی عصبانیت این حرف‌ها را گفتند و رفتند روی صندلی نشستند و سرشان را پایین انداختند. نمایندگان یکی یکی می‌آمدند و حرف‌های خود را در تأیید حرف امام و صلاحیت رهبری آیت‌الله خامنه‌ای می‌گفتند.

 او ادامه داد: یادم هست که از همه بیشتر مرحوم آیت‌الله آذری قمی در این مورد تأکید کرد و حتی خطاب به مقام معظم رهبری گفت: آقای خامنه‌ای! من از هم اکنون با جنابعالی بیعت می کنم و وظیفه شرعی خود می‌دانم که از شما تبعیت کنم، شما فرمان بدهید، من اجرا کنم. خلاصه وقتی جو مجلس به این سو برگشت، آقای رفسنجانی گفت آقایانی که با رهبری آیت الله خامنه‌ای موافق هستند، قیام کنند. جز آیت الله خامنه‌ای و دو نفر دیگر، همه نمایندگان حاضر که بیش از هفتاد نفر بودند، قیام کردند. بدین گونه آیت‌الله خامنه‌ای به اتفاق اکثریت آرای خبرگان، به رهبری جمهوری اسلامی انتخاب شدند.

یک روح در دو بدن

شاید آن روز که امام خمینی (ره) در وصیت نامه خود نوشت « با دلی‌ آرام‌ و قلبی‌ مطمئن‌ و روحی‌ شاد و ضمیری‌ امیدوار به‌ فضل‌ خدا از خدمت‌ خواهران‌ و برادران‌ مرخص‌، و به‌ سوی‌ جایگاه‌ ابدی‌ سفر می‌كنم‌. » به خوبی می‌دانست سکان انقلاب اسلامی را به دست کاردانی ماهر سپرده که در نهایت کشتی انقلاب اسلامی را به ساحلی امن خواهد رساند.

آیت الله شبستری عضو  مجلس خبرگان رهبری در این باره گفته است: همه صفت‌ها و خصلت‌های امام خمینی(ره) به خلف صالح ایشان، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، منتقل شده است. آیت‌الله خامنه‌ای شاگرد امام‌خمینی(ره) بودند. امام خمینی(ره) در یکی از سخنرانی‌هایشان از آیت‌الله خامنه‌ای تعبیر به «برادر خود» کرده‌اند.

 انتهای پیام/

فاطمه تورانلو