به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ،داستان امروز ما داستان دستانی است که بی بیمه و بازنشستگی، بی هیچ برگ برنده‌ای، سالیان سال است تاریخ و هویت ما را به دوش می‌کشند، گاهی برای عاشقی، گاهی برای گذران زندگی، پای دار قالی، یا در میان گِل‌هایی که قرار است جان بگیرند یا چوب‌هایی که تراشیده شوند و پشت ویترین لوکس فروشگاه‌های لوکس جا بگیرند، بی خیال آرتروز گردن و دست و کمر سمفونی باشکوه راه می‌اندازند و می‌خواهند در حد بضاعتشان، پشت و پناهی باشند برای فرهنگ و هنر جامعه.

حرف از هنرمندانی است که طرح‌ها و رنگ‌ها و نقش‌ها را می‌دانند و هر روز خالق فرش، جاجیم، گلیم، سفالینه‌های رنگین، حصیر و معرق و منبت و ده‌ها و ده‌ها هنر رنگارنگ دیگری می شوند که می‌گویند ۷ هنرشان در جهان حرف اول را می‌زند، اما سالیان سال است از ورود بی ضابطه کالا‌های چینی به این حرفه گله دارند، از هنرمند نما‌ها، از همکاران بدون تخصص، از امنیت شغلی و مالی که ندارند، از مشکلات رنگارنگ درست به رنگارنگی تولیداتشان.

جویبار را قلب سفال مازندران می‌دانند نامی که از استاد چینی ساز بزرگ به یادگار مانده است ، همانی که می‌گویند آثارش را یونسکو روی چشم گذاشته بود ، همانی که دغدغه خودش  و زندگی را در میان دغدغه‌های فرهنگ کشور گم کرد تا شهر و استانی را با هنر سفالگری آشنا کند.

پسرش رمضانعلی چینی ساز حالا برترین سفالگر مازندران است، شاید آخرین بازمانده این هنر در مازندران هم باشد، همکلام او که می‌شوی از بی جیره و مواجب بودن این هنر می‌گوید ، از گم شدن سفالینه‌های سرخ ایرانی لابلای کالا‌های چینی، از هنری که قدرش را نمی‌دانند، می‌گوید: سازمان یونسکو دو اثرش را مهر اصالت زده است و این اگرچه باعث خوشحالی است، اما نشان از محرومیت این هنر در کشورمان نیز دارد.

 

چینی ساز می‌گوید: رونق صنایع دستی فقط عزم فرهنگی و هنری می‌خواهد نه اراده سیاسی و اقتصادی، کسی باید باشد که جایگاه این هنر را بشناسد ، نمی‌شود من هم تولید کننده هنر باشم هم فروشنده آن، نمی شود هم دستم در گِل باشد هم در دکان ، کسی باید باشد که سفال را بفهمد و بداند همین دست‌هایی که چرخ‌های سفالگری را می‌چرخانند می‌توانند چرخ یک شهر  و استان را نیز بگردانند.

این استاد سفالگری می‌گوید: اوضاع اکنون کمی بهتر شده است، مردم توجه شان به صنایع دستی بیشتر شده، اما صنایع دستی هنر بین نسلی است، از پدربزرگ به پدر و از پدر به پسر به ارث می‌رسد و الان نفس‌های تازه نیروهای جوان می‌خواهد تا قلب سفال مازندران احیا شود، کمی احترام و روی خوش مسئولان، کمی تسهیلات، کمی جدی گرفتن آموزش با نگاهی به آنسوی مرزها.

چقدر نوشتن از اهالی هنر دست، سخت است، آن‌هایی که متعلق به همه ایران هستند، اما انگار صد‌ها فرسخ با بسیاری از ما فاصله دارند، آدم‌هایی که برعکس خیلی‌ها ، حواس شان با هر پلکی که می‌زنند پیِ فرهنگ مردمان سرزمین شان است و از گردونه کم لطف روزگار چیزی نمی‌خواهند جز به قدر سفره‌ای که شرمسار خانواده شان نباشند، این را ناصر براری آخرین نسل کوب‌بافان اصیل مازندران می‌گفت کسی که هنرش در روز‌های پررونق استفاده از موکت و فرش کاملا به فراموشی سپرده شده است آنگونه که شاید در گوشه‌ای از بازار بتوان تکه‌ای از کوب را پیدا کنیم.

 

وارد تنها مغازه فروش صنایع دستی مرکز استان که می‌شوی می‌توان گوشه و کنار بزم رنگارنگ چوب و سفال و تار و پود فرش و گلیم و گلیمچه را دید.

فروشنده که سن و سالی هم از اون نگذشته است، فروش صنایع دستی را نه تنها دغدغه اصلی هنرمندان بلکه دغدغه خود نیز می‌داند و می‌گوید برخی هنرمندان هنوز بازار را نمی‌شناسند و بی هدف تولید می‌کنند چرا که سنی از آن‌ها گذشته است و با تغییر نسل‌ها، از همراهی نسل‌ها جامانده اند، نمی‌دانند نسل جدید با تغییر سبک زندگی دیگر کوب را در اتاق پذیرایی پهن نمی‌کند، دیگر در ظروف سفالی غذا و آب نوش جان نمی‌کند و این باعث می‌شود صنایع دستی روی دست هنرمند بماند.

 

می‌گوید راهکار حل این مشکل نیز یا ورود شرکت‌های خصوصی برای طراحی، سفارش، تولید و فروش صنایع دستی است یا دولت که تاکنون در این بخش تصدی گری نکرده است وارد شود و همان طوری که مجوز قانونی برای فعالیت می‌دهد همان گونه برای بازاریابی و حل مشکلات گمرکی و بیمه و ... همراهی شان کند یا اصلا مجتمع‌های تولید صنایع دستی راه بیندازند، می‌گوید کار نشد ندارد مرد میدان می‌خواهد.

در حال رفتن به ساختمان سفید رنگ دور میدان امام ساری با خودم زمزمه می‌کنم اگر مدیر کل میراث فرهنگی مازندران بودم با آدم‌هایی که وقفِ میراث گذشته مان شده اند، وقفِ زیبایی‌های نشسته بر خانه هایمان که دیگر پاره‌ای از روح ما هستند چگونه رفتار می‌کردم.

حسین ایزدی معاون صنایع دستی مازندران می‌گوید : پارسال سال رونق تولید صنایع دستی بود و اتفاقات خوبی در حوزه صنایع دستی افتاد، هنرمندان صنایع دستی مازندران ۱۷ نشان ملی دریافت کردند، رشته‌های فراموش شده زیادی هم احیا شدند و در سال جهش تولید نیز طرح‌های زیادی برای رونق صنایع دستی داریم.


معاون صنایع دستی استان می‌گوید: مشکل فروش صنایع دستی در بازار‌های خارجی دغدغه بسیاری از کشور‌ها است و تحریم‌های چند سال اخیر نیز بازار را با چالش مواجه کرده است و گرنه همه می‌دانیم اصالت که بازگردد جهش تولید دورنمای نزدیکی در هر حوزه خواهد بود.

 

گزارش از سید رضا کریمی

انتهای پیام /س