به گزارش خبرنگار
گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از
مشهد، با افزایش جمعیت و تولید روز افزون
گازهای گلخانهای و تاثیر چشمگیر آن بر آب و هوا شاهد کاهش محسوس بارندگیها و پایین آمدن سطح آب سفرههای زیرزمینی بوده ایم.
کمبود آب تهدید جدی برای بخش
کشاورزی و دامداری محسوب میشود که اگر به صورت جدی و با برنامه ریزی دقیق، مدیریت نشود در سالهای آینده به اصلیترین چالش خراسان رضوی بدل خواهد شد.
حجم زیادی از نیاز آب مربوط به بخش کشاورزی و دامپروری است که بخش اعظم یا شاید بتوان گفت کل دامپروری خراسان رضوی به پرورش گاو و گوسفند و بز تعلق دارد که تغذیه این دامها وابسته به آب زیاد است و در شرایط کنونی آب و هوایی استان این روند نگران کننده است.
در همین شرایط آب و هوایی و کمبود آب اما، فرصتی برای دامپروری وجود دارد که کمتر به آن توجه شده و از دید دامداران و سرمایهگذاران نیز مغفول مانده است.
شتر حیوانی کم مصرف و پر بازده
پرورش شتر در سالهای اخیر به عنوان یکی از پرسودترین نوع دامداری در کشور محسوب میشود، چون این حیوان با داشتن شرایط خاص فیزیکی برای زندگی در شرایط سخت ساخته شده است. در حال حاضر پرورش شتر به صورت سنتی در بیابانها و در برخی استانهای مرکزی و جنوب کشور انجام میشود.
در شرایطی که خشکسالی و کم آبی بسیاری از دامها را تلف کرده و هر سال از جمعیت گاو و گوسفندهای دامداران کم میشود، طرح پرورش شتر در این شرایط، فرصتی طلایی است و درآمدزایی بالایی برای صاحبانش دارد، چون نیاز کم به آب علوفه و مقاومت بسیار بالایی نسبت به بیماریهای عفونی دارد یکی از مهمترین زمینههای اشتغال و منبع درآمد برای دامداران به شمار میرود.
حجت ایمانی مسئول امور دام جهاد کشاورزی مشهد در گفت و گو با خبرنگار ما در این باره میگوید: شتر مخصوص آب و هوای گرم و خشک و مقاوم به کم آبی و بی آبی است و با کمبود غذا و آب بسیار سازگار است.
او میافزاید: با توجه به شرایط آب و هوایی خراسان رضوی و مشهد، شتر تطابق بسیار خوبی با این شرایط دارد همچنین از لحاظ علوفه نیاز بسیار کمتری نسبت به گاو دارد و هزینههای تغذیهای پایین تری هم دارد به دلیل این که از خار و خاشاک بیابان برای تغذیه استفاده میکند و نیازی به علوفه ندارد.
بیشتر بخوانید: رونق پرورش شتر در تایباد
مسئول امور دام جهاد کشاورزی مشهد ادامه میدهد: در حال حاضر با بالا رفتن سطح اطلاعات خانوارها در مورد ارزشهای غذایی و تغذیه ای، گوشت شتر در سبد غذایی خانوار قرار گرفته است و قیمت بالای آن نیز تنها به دلیل تولید کم آن است.
ایمانی بیان میکند: از مزیتهای سرمایه گذاری در پرورش شتر میتوان به تولید گوشت و تولید شیر آن اشاره کرد، شیر شتر مزیتها و منافع منحصر به فردی دارد و با فرآوری و استفاده در صنایع داروسازی و دارویی میتوان بهرههایی فراوانی از آن برد.
او تصریح میکند: در حال حاضر در مشهد ۶ مرکز پرورش شتر داریم که جمعیت شترهای آنها به بیش از ۳۰۰ نفر میرسد، دامدارانی که پروانه شترداری بگیرند و در این حوزه سرمایهگذاری کنند از حمایتهای ویژه و تسهیلات جهاد کشاورزی در این بخش بهرهمند میشوند.
محمد رشیدی دامدار نمونه پرورش شتر در گفت و گو با خبرنگارما می گوید: نزدیک به ۴ سال است که به پرورش شتر مشغول هستم و تعداد شترها در حال حاضر به ۶۰ نفر میرسد که شامل ۳۰ نفر شتر ماده (شیری) و ۳۰ نفر حاشی (کره شتر) هستند.
شیری مخصوص دیابتیها
او میافزاید: هدف ما در پرورش شتر استفاده از شیر آن است، شیر شتر از فواید زیادی برخوردار است که یکی از مهمترین آنها وجود انسولین در شیر است و برای بیماران دیابتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. نوشیدن شیر شتر باعث کاهش قند خون میشود و اگر بیمار دیابتی حداقل ۱ یا ۲ ماه به طور مرتب شیر شتر بنوشد، میتواند دیابت را با کنترل سطح قند خون، بهتر کنترل کند همچنین شیر شتر حاوی فیبر زیادی است که به این بیماران در کنترل قند خون کمک میکند.
یک لیتر شیر شتر حداقل ۵۲ تا ۵۵ واحد انسولین دارد که در شیر هیچ حیوان دیگری یافت نمیشود و همچنین حاوی "روی" قابلتوجهی است که میتواند به بهبود حساسیت به انسولین کمک کند. از این رو سالهاست که برای کنترل دیابت مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما تعداد کمی از مردم در مورد آن اطلاع دارند.
شیر شتر کمک به کاهش علائم آلرژی
شیر شتر سرشار از آنتیاکسیدانها و دارای خواص ضدباکتریایی است که میتواند با بیماریهای مختلف و آلرژی مبارزه کند. ایمونوگلوبولین موجود در شیر شتر به کاهش آلرژی و علائم آنها کمک میکند.
چه بخورم تا لاغر شوم؟
امروزه بسیاری از افراد سعی دارند که وزنشان را کم کنند.شیر شتر میتواند به بهترین دوست شما در مسیر کاهش وزن تبدیل شود؛ زیرا سرشار از پروتئین است و چربی کمی دارد، به این معنی که به شما در کاهش وزن اضافی و کاهش سطح کلسترول بد کمک میکند.
شیر شتر تقویت ایمنی بدن
شیر شتر حاوی ترکیباتی است که به نظر میرسد با ارگانیسمهای مختلف بیماریزا مبارزه میکند. دو ماده اصلی فعال در شیر شتر لاکتوفرین و ایمونوگلوبولینها پروتئینهایی هستند که به شیر شتر خواص تقویتکنندگی میدهند. لاکتوفرین دارای خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی، ضدویروسی، ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی است که میتواند ارگانیسمهایی که موجب ایجاد عفونتهای شدید میشوند را مهار کند.
این دامدار نمونه ادامه میدهد: پاستوریزه و فرآوری کردن شیر شتر شرایط خاصی دارد و مانند شیر گاو قابل جوشاندن نیست، شیر شتر را باید با بخار پاستوریزه کرد و از دمای معینی بیشتر نباید گرم شود.
مصرف شیر شتر به طور سنتی بدون عملیات حرارتی یا پاستوریزاسیون و به صورت خام میتواند موجب مسمومیت غذایی، عفونت، نارسایی کلیه، سندرم تنفسی خاورمیانه، سل، تب مالت و حتی مرگ شود. این خطر به ویژه در مورد جمعیتهای پرخطر مانند زنان باردار، کودکان، بزرگسالان مسن و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، نگرانکنندهتر است.
رشیدی بیان می کند: یکی از مشتری های اصلی ما دانشگاه فردوسی است و بیشتر محصول ما را خریداری کرده و در واحد صنایع غذایی خود فرآوری می کند و به فروش می رساند.
در حالی که کره زمین درحال گرمتر شدن و بیابانهای ایران در حال گسترش است با توجه به رویکرد اقتصاد مقاومتی، شترداری از ارزش افزوده بالاتری نسبت به دیگر فعالیتهای مشابه و دامها برخوردار است تولیدات شتر شیر شتر دارای خواص بی شماری است که علاوه بر موارد ذکر شده در بالا می توان گفت شیر شتر نسبت به گاو و گوسفند خوشمزهتر است و چربی آن نیز سبکتر است، برای درمان بیماریهای کبد و کم خونی و بیماریهای هنگام پیری و شکنندگی استخوانها و نرمی استخوان در کودکان و برای درمان سرماخوردگی تب آنفولانزا و همچنین درمان هپاتیت ب مفید است.
از دیگر مزیت های این حیوان این است که شتر میتواند مقدار زیادی در حدود ۴ تا ۸ کیلوگرم در روز شیر دهد و این میزان در برخی اوقات به ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم در روز میرسد اما گاوها قادر به تولید این مقدار شیر در شرایط آب و هوایی گرم مراتع فقیر که غیر از درختچهها و گیاهان سوزنی چیزی ندارد نیستند.
همچنین از پوست آن برای تهیه کیف، کفش و کمربند استفاده میشود، پشم شتر برای عبابافی استفاده میشود. میزان چربی موجود در کوهان شتر دوکوهانه در حدود ۱۰۰ کیلوگرم برآورد میشود و به عبارت دیگر میتوان گفت کمتر قسمتی از این حیوان وجود دارد که بی مصرف و دور انداختنی باشد.
با توجه به تمام فواید ذکر شده اما باید گفت سهم دامپروری خراسان رضوی در پرورش شتر نزدیک به صفر است. با جذب سرمایه در این بخش و افزایش مزرعه های پرورش شتر با شرایط آب و هوایی حاکم در استان می توان ارزش افزوده بالایی در بخش دامپروری ایجاد کرد.
انتهای پیام// م.ب
گزارشگر: مهسا براتی نژاد