استفاده از ماسک باید در جامعه فرهنگسازی شود
هدف اصلی وزارت بهداشت ارتقای رعایت نکات بهداشت فردی و عمومی و استفاده همگانی از ماسک در مکان‌های مختلف به منظور کاهش شیوع کروناست.
به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، هدف اصلی وزارت بهداشت ارتقای رعایت نکات بهداشت فردی و عمومی به منظور پیشگیری از بیماری کووید۱۹، ترویج استفاده همگانی از ماسک (افراد بزرگتر از دو سال) در مکان های عمومی بوده و هدف اصلی عملیاتی ما استفاده ۷۵ درصد افراد جامعه از انواع ماسک در زمان حضور در مکان‌های عمومی است.
بعد از توفیق نسبی در مدیریت طغیان و اپیدمی بیماری کووید۱۹ در ایران و ورود به فاز بازگشایی مشاغل، صنوف و اماکن که مرحله فاصله گذاری هوشمند نام گرفت، عملا با نوعی عادی پنداری شرایط و کاهش مراعات بهداشت فردی و عمومی در مناطق مختلف کشور روبرو شدیم، موضوعی که طبیعتا با توجه به عدم مهار کامل و حذف بیماری مذکور و ماهیت سریع الانتشار و سریع الانتقال آن عملا از میانه خردادماه خود را به صورت افزایش تدریجی ضریب بازتولید ویروس در جامعه و صعودی شدن نمودار موارد ابتلای روزانه نشان داد.
این روند در بسیاری از جوامع دیگر از جمله ایالات متحده، فلسطین اشغالی، لوکزامبورگ و برخی کشور‌های اروپایی نیز به وضوح مشاهده شد، در حالی که در برخی کشور‌های اروپایی و جنوب شرقی آسیا تاکنون چنین روند صعودی به صورت معنا داری مشاهده نشده بود.
دو مسیر اصلی برای انتقال ویروس کووید-۱۹ وجود دارد
تماس و قطرات تنفسی
قطرات تنفسی زمانی ایجاد می‌شود که فرد آلوده صحبت، سرفه یا عطسه کند و شخصی که در تماس نزدیک با فرد آلوده باشد در معرض قطرات تنفسی عفونی بالقوه خواهد بود.همچنین این قطرات ممکن است روی سطوحی که ویروس روی آن زنده می‌ماند، فرود آیند، بنابراین، اشیا و سطوح تماس با فرد آلوده یا قطرات آلوده می‌توانند مسیر انتقال ویروس باشند.
ناقلان ویروس کرونا
سازمان بهداشت جهانی گزارش‌هایی مربوط به انتقال ویروس کووید-۱۹ ارائه کرده و شواهد موجود در مورد انتقال از افراد دارای علامت، افراد دارای پیش از بروز علامت و افراد بدون علامت، اما آلوده به کووید-۱۹ است؛ شواهد موجود نشان می‌دهد که این بیماری، از همه این افراد و البته بیشتر توسط موارد دارای علامت، منتقل می‌شود.
دوره نهفتگی یا کمون برای کووید-۱۹ به‌طور متوسط بین ۵ تا ۷ روز است، اما می‌تواند تا ۱۴ روز هم طولانی شود. در این دوره که به آن دوره قبل از علامت داشتن هم می‌گویند، افراد آلوده می‌توانند ناقل بوده و ویروس را به دیگران منتقل کنند در حالی‌که بازشناسی این افراد بسیار دشوار به نظر می‌رسد و یافته‌های پژوهشی حاکی‌است تست مولکولی برخی افراد پس از ۱ تا ۳ روز از مواجهه با ویروس کووید-۱۹ و قبل از بروز علائم، می‌تواند مثبت باشد.
بنابراین، این امکان وجود دارد که افراد آلوده به کرونا بتوانند ویروس را حتی قبل از بروز علائم منتقل کنند. انتقال ویروس از فردی که علامتی ندارد نیز از طریق قطرات تنفسی یا از طریق لمس اشیاء یا سطح آلوده به ویروس صورت خواهد گرفت.
اهمیت استفاده همگانی از ماسک
بدیهی است کماکان راه‌های اصلی پیشگیری از ابتلا به کرونا؛ بهداشت دست‌ها از طریق شستن مکرر دست‌ها با آب و صابون یا ضدعفونی کردن با محلول های ضدعفونی کننده با پایه الکلی، فاصله‌گذاری فیزیکی (حداقل یک متر در فضای باز و دومتر در فضای بسته) و استفاده از ماسک (شامل انواع ماسک ساده پارچه¬ای یا ماسک جراحی) خواهد بود.
استفاده همگانی از ماسک در این مرحله یکی از اقدامات مهم پیشگیرانه‌ای است که می‌تواند شیوع برخی بیماری‌های ویروسی تنفسی از جمله کووید-۱۹ را محدود کند؛ استفاده از ماسک به تنهایی برای تامین سطح مناسبی از محافظت، کافی نیست و سایر اقدامات نیز باید در کنار آن اتخاذ شود، لکن همه مطالعات انجام شده حاکی است استفاده از ماسک حداقل ۴۰ درصد و در کنار سایر تمهیدات تا ۹۵ درصد از موارد جدید ابتلا به این بیماری خواهد کاست چنانکه برآورد‌های محققان نشان می‌دهد اگر تنها نیمی از جمعیت از ماسک استفاده کنند، به زودی نرخ بازتولید ویروس به یک و حتی کمتر از یک نزدیک شده و جامعه از وضعیت اپیدمی خارج شده و حتی بتدریج به مهار بیماری نزدیک می‌شود.
مطالعات مربوط به بیماری‌های شبیه آنفلوآنزا و کرونا‌ویروس‌های انسانی شواهدی را نشان می‌دهد که استفاده از ماسک حتی ماسک‌های پارچه‌ای ساده می‌تواند از انتشار قطرات عفونی از یک فرد آلوده به شخص دیگر و آلودگی احتمالی محیط توسط این قطرات تا حد زیادی جلوگیری کند.استفاده از ماسک توسط افراد سالم در تماس با بیمار در خانه نیز می‌تواند به عنوان اقدامی پیشگیرانه مفید باشد.
استفاده از ماسک در سطح جامعه اگر با نادیده گرفتن سایر اقدامات اساسی مانند رعایت بهداشت دست‌ها و رعایت فاصله فیزیکی و پرهیز از حضور در تجمعات غیرضروری، باعث ایجاد احساس امنیت کاذب شود قاعدتا اثربخشی بهینه و مورد انتظار در پیشگیری از انتقال و شیوع بیماری را لزوما نخواهد داشت.
توصیه‌های بهداشتی استفاده از ماسک
از ابتدای شیوع ویروس کرونای جدید در جهان، مباحث مختلفی در زمینه آن مطرح شد که به مرور تغییر پیدا کرد، این موضوع در حوزه علوم تجربی از جمله طبابت و سلامت موضوع غریبی نیست. دانش تجربی حاصل انباشت تجارب و البته ابطال و تغییر و تحول مکرر گزاره ها و انگارهای علمی قبلی است.
بیشتر بخوانید
مراکز تحقیقاتی و موسسات بین المللی سلامت از جمله سازمان بهداشت جهانی از دولت‌ها خواسته اند برنامه مدونی برای تشویق شهروندان خود برای استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی تدوین کنند و همه مردم باید از ماسک استفاده کنند، زیرا این وسیله می‌تواند از انتقال و انتشار ویروس کرونا ممانعت کند و به کنترل و مهار بیماری کووید۱۹ بینجامد.
ویروس کرونا نه ضعیف شده و نه از بین رفته است و البته به زودی واکسن یا داروی قطعی هم نخواهد داشت لذا ضروری است در کنار سایر نکات بهداشت فردی و عمومی، هر فردی که از خانه خارج می‌شود، ماسک بزند. بار‌ها تاکید شده که هر کسی از خانه بیرون می‌آید باید ماسک داشته باشد، اما بیشترین ضرورت استفاده از ماسک در مکان‌های سربسته و مکان‌هایی است که فاصله گذاری فیزیکی به درستی قابل رعایت نخواهد بود.
ماسک پارچه‌ای و خانگی موثر است
عموم مردم می‌توانند از جنس‌های مختلف ماسکنظیر ماسک‌های پارچه‌ای و خانگی، ماسک‌های جراحی، ماسک‌های رسپیراتور یا N۹۵، N۹۹ یا PPE۲ و PPE۳ (سوپاپ دار و بدون سوپاپ) استفاده کنند، اما تنها کادر درمان و بیماران با بیماری‌های زمینه‌ای بهتر است از ماسک فیلتردار استفاده کنند.
صاحب‌نظران سلامت تاکید دارند نیاز نیست لزوما از ماسک‌های N ۹۵، سه لایه و استاندارد رسپیراتور استفاده شود و حتی می‌توان از ماسک‌های پارچه‌ای ساده هم استفاده کرد همچنین باید در نظر داشت استفاده از ماسک سوپاپ دار صرفا برای کادر درمان در تماس با بیماران و در مراکز درمانی است و استفاده از آن در جمعیت عادی و خارج از مراکز درمانی می‌تواند موجب انتقال ویروس از فرد بیمار به سایرین شود.
هرچند تولید ماسک در کشور افزایش یافته و دیگر شرایط روز‌های ابتدایی شیوع ویروس کرونا در کشور و کمبود نسبی ماسک مطرح نیست، اما استفاده از ماسک‌های ساده خانگی می‌تواند برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا موثر باشد و البته فشار مالی مضاعفی به خانوار تحمیل نکند.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر توصیه می‌کنند که افراد در مکان‌های عمومی از ماسک استفاده کنند. استفاده از پوشش‌های پارچه‌ای در محیط‌هایی که رعایت فاصله فیزیکی بهخوبی ممکن نیست مانند فروشگاه‌ها، مترو و وسایل حمل و نقل عمومی توصیه می‌شود. پوشش پارچه‌ای (ماسک) انتشار ویروس را آهسته می‌کند و تا حد زیادی از انتقال ویروس از افراد مبتلا به کووید ۱۹ که فاقد علائم بیماری یا دارای علائم بیماری هستند، به افراد سالم جلوگیری کند.
ماسک‌های پارچه‌ای باید با مواد شوینده یا در ماشین لباسشویی شسته شوند و نیاز به ضدعفونی ندارند.
اجباری شدن استفاده از ماسک
در پی پویش ملی استفاده همگانی از ماسک و فرهنگسازی و اقناع افکار عمومی، موضوع اجباری شدن استفاده از ماسک و اعمال محدودیت برای افرادی که به هردلیل همراهی لازم در استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی را ندارند در دستور کار حاکمیت قرار گرفته است؛ همه افراد، حتی افراد ظاهرا سالم و افرادی که به هر دلیل از ماسک استفاده نمی‌کردند، ملزم به استفاده از ماسک هستند.بر اساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، استفاده از ماسک در همه مکان‌های عمومی و محل‌های تجمع از ۱۵ تیر ماه ۹۹ اجباری شده است.
حسن روحانی رئیس جمهور هم در این رابطه گفت: از ۱۵ تیر هر فرد وقتی که می‌خواهد وارد یک مکان سرپوشیده جمعی شود، پوشیدن ماسک الزامی است و نباید در همه مکان‌هایی که اعلام شد به کسی که دارای ماسک نیست، خدمت داده شود؛ مردم در زمان حضور در جامعه باید فاصله گذاری را رعایت کنند، باید ماسک داشته باشند و فاصله‌ها را مراعات کنند.
روحانی اظهار کرد: اگر کارمند در اداره‌ای شلوغ بدون ماسک می‌آید، باید برای او غیبت بزنند و او را برگردانند، لااقل نسبت به ادارات دولتی و جا‌هایی که متعلق به دولت یا شبه دولت است مثل بانک‌ها، شهرداری‌ها، این‌ها باید الزام شود و قدم به قدم جلو بیاییم تا خدمات الزامی شود. نباید اجازه داده شود که در مترو مردم بدون ماسک وارد شوند و ارائه خدمت مترو و اتوبوس منوط به این است که افراد ماسک بزنند و ضابطان قوه قضاییه و همچنین خودِ قوه قضاییه و دادستان‌ها کمک کنند تا بتوانیم از این مقطع عبور کنیم؛ جا‌هایی هم که اتحادیه‌ها و اصناف آن‌ها مسئول هستند؛ آن‌ها اجازه ندهند فردی بدون ماسک در این مراکز حضور داشته باشد.
انتهای پیام/
