به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ؛ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ رژیم بعثی عراق با برنامه ریزی قبلی و به منظور برانداختن نظام تازه تاسیس جمهوری اسلامی ایران، جنگ وسیعی را علیه ایران شروع کرد.

"صدام حسین" رئیس جمهور وقت عراق، با حاضر شدن در مقابل دوربین‌های تلویزیونیِ عراق، قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر را پاره و شروع تجاوز رژیم بعثی عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران را رسما اعلام کرد.

در روز‌های آغازین جنگ برخی اختلاف نظر‌ها بین نیرو‌های نظامی سپاه، ارتش و ژاندارمری در نحوه مقابله با دشمن به خاطر شرایط سیاسی آن دوران باعث شده بود که عراق در پیشروی و اشغال بخش‎هایی از کشورمان موفقیت‌هایی به دست آورد.

تنها دقایقی کافی بود تا سرو کله آلات جنگی رژیم بعثی در مرز‌های غربی کشور پیدا شود، حالا کشوری که هنوز از حال و هوای انقلاب بیرون نیامده بود، جنگ سنگینی به آن تحمیل شده بود.

مرز‌های غربی کشور از سه جبهه شمالی (استان‌های آذربایجان غربی و کردستان)، میانی (استان‌های ایلام و کرمانشاه) و جنوبی (خوزستان و بوشهر) توسط ابزار آلات نوین اروپایی مورد حمله قرار گرفتند و در اولین روز‌ها حدود سی هزار کیلومتر مربع از خاک ایران به اشغال ارتش بعث عراق درآمد.

کسی فکرش را نمی‌کرد جنگ ایران و عراق ۸ سال طول بکشد، عراق به خیال تسخیر زودهنگام شهر‌های مرزی و تجزیه کشور، چشمش را روی غیرت و ایستادگی مردم بسته بود و حتی بر روی استان‌های های ایلام و خوزستان نیز اسم عربی گذاشته بود.

هر چند دامنه جنگ تا مناطق مرکزی کشور و حتی پایتخت نیز رسید، اما به جرات می توان استان‌های غربی و هم مرز با عراق را خط مقدم جنگ تحمیلی دانست، این شهر‌ها به سبب نزدیکی با عراق بیش‌ترین ضربه چه به لحاظ انسانی و چه زیرساختی را متحمل شدند، موضوعی که امروز آثار آن را می‌توان بر روی شهر‌های جنگ زده ایلام دید .

 آیا جنگ تحمیلی از ۳۱ شهریور ۵۹ شروع شد؟ 

در میان استان‌های غربی کشور، استان ایلام و شهر مهران به دلیل کم‌ترین فاصله با کشور عراق، از قبل شروع جنگ تحمیلی بار‌ها مورد هجوم و دست درازی ارتش بعث قرار گرفته بود.

اگر چه در تاریخ رسمی کشور شروع جنگ تحمیلی از ۳۱ شهریور ۵۹ است، اما به گواه مردم محلی و اسناد موجود، این شهر دو روز قبل از هجوم سراسری ارتش عراق یعنی ۲۹ شهریور ماه ۱۳۵۹ اشغال شد.

سراسر ایلام کانون حمله عراق 

۴۳۰ کیلومتر مرز مشترک ایلام با عراق تنها به شهرستان مهران محدود نمی‌شود و در جنوب این استان دیگر شهرستان مرزی یعنی دهلران نیز در طمع دندان‌های گرگ صفتان زمانه می‌افتد.

دهلران به عنوان یک منطقه استراتژیک برای عراق محسوب می‌شد چرا که این شهرستان به عنوان یک نقطه ثقل بین غرب و جنوب یکی از معابر هجوم رژیم بعث برای اشغال استان خوزستان در دستور کار قرار گرفته بود و از این منظر حتما باید اشغال می‌شد.

بعد از اشغال مناطقی از مهران و دهلران، به فاصله کمی دیگر مناطق و شهر‌های استان یکی پس از دیگری هدف اتش توپخانه عراق قرار گرفتند و این استان زود‌تر از دیگر مناطق کشور چهره‌ جنگی به خود گرفت .

اینک  ۴۰ سال از جنگ تحمیلی می‌گذرد و هر سال ابعاد تازه‌ای از رشادت‌ها و دلاور مردی‌های مردم در دفاع مقدس منتشر می‌شود که این نشان از تداوم ایثار و شهادت است.

 زندگی با طعم بمب و آوارگی 

جعفر نظری از رزمندگان دوران دفاع مقدس در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: مردم استان برای اولین بار بود که هواپیمای جنگی می‎دیدند از آنها نمی‎ترسیدند، چون نمی‎دانستند هواپیمای دشمن هستند و آمده‎اند تا شهرشان را بمباران کنند.

هواپیما‌ها چند بمب و راکت انداختند و نقاطی از شهر از جمله نیروگاه برق را بمب‎باران کردند، آن زمان بود که مردم متوجه شدند صحنه، صحنه‌ جنگ است و شوخی بردار نیست.

این محقق و پژوهشگر دوران دفاع مقدس بیان کرد: به دستور استانداری از بلندگوی مسجد جامع به اطلاع مردم رسانده شد که هرچه زودتر شهر را تخلیه کنند، چون جنگ علیه نظام جمهوری اسلامی آغاز شده بود و این بین ادارات دولتی که خودرو در اختیار دارند نسبت به انتقال مردم به خارج از شهر اقدام می‌کردند.

 بعثی‌ها مقاومت مردمی را پیش بینی نکرده بودند 

نظری که از شاهدان عینی جنگ تحمیلی در دهلران است، ادامه داد: در دهلران برای پیشگیری از تسلط دشمن بر نوامیس مردم، تصمیم گرفته شد زنان و بچه‎ها وسالخوردگان از شهر خارج شوند و به مناطق امن پناه ببرند و جوانان نیرو‌های نظامی با کمترین سلاح در جهت دفاع از دیار خود در شهر باقی ماندند و ۱۸ شبانه روز در مقابل دشمن ایستادگی کردند.

علی پاشا صادقی از رزمندگان دفاع مقدس با تشریح خاطرات خود از جنگ تحمیلی بیان داشت: روزی که از طریق رادیو و بلندگوی مساجد برای اعزام به جبهه اعلام نیاز شد، کم نبودند هم سن و سالان جوانی مثل من که به  جبهه اعزام شدند.

رزمندگان، دانشجویان دانشگاه ایثار و شهادت 

او ادامه داد: دفاع از سرزمینی که تا دیروز محل زندگی ما بود برای ما هرچند سخت بود، اما شور و اشتیاق پشت جبهه‌ها چشم هر ببیننده‌ای را مجذوب خود می کرد. در حقیقت خط مقدم جبهه فارغ از سختی‌ها، همانند یک مکتب عاشورایی بود که رفاقت ، شجاعت و شهادت را آموزش می‌داد.

قدیری از رزمندگان ایلامی می گوید: رزمندگان آماده نبرد استان در قرارگاه امیرالمومنین (ع) در ۲۵ کیلومتری شهر ایلام واقع درمنطقه بانروشان حضور پیدا می‌کردند و از آنجا با سازماندهی نیرو‌ها به محور‌های عملیاتی میمک، مهران و چنگوله اعزام می‌شدند.

او ادامه داد: در آن زمان مردم قسمت‌هایی از استان در شرایط چادرنشینی و آوارگی بودند، ولی با این وجود باز هم خانه و کاشانه خود را ترک نکرده بودند، به طوری که از کمپ چادرنشینان در منطقه ماربره و قوچعلی تا خط مقدم در مهران کمتر از ۱۰۰ کیلومتر فاصله وجود داشت.

۳۵ هزار رزمنده ایلامی به جبهه‌های نبرد اعزام شدند 

اسدالله تولیده مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ایلام در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به رشادت‌های مردم زاگرس نشین ایلام در دفاع مقدس اظهار داشت: گوشه گوشه استان بوی ایثار و رنگ شهادت دارد و نمونه بارز ان شهرستان مهران است منطقه‌ای مزین شده به خون شهدا که در طول ۸ سال دفاع مقدس ۶۰۰۰ هزار نفر در آن به درجه رفیع شهادت نایل آمدند.

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ایلام با اشاره به هشت سال مرزداری ایلامی‌ها در دوران دفاع مقدس، یادآور شد: این مردمان بزرگ همواره در ادوار مختلف تاریخ مرزداران شجاع و قابل اعتمادی بوده اند و در هشت سال جنگ تحمیلی با نثار سه هزار شهید، ۱۲ هزار جانباز و ۳۳۷ آزاده، نقشی بی بدیل در تاریخ دفاع مقدس آفریدند.

تولیده ادامه داد: نوجوان‌ترین شهید دفاع مقدس در استان ایلام است و رشادت‌های شیرمردانی همچون شهید علی جرایه و همسالان او باعث شده است تا امروز بتوان گفت ایلام در دوران جنگ با کمترین جمعیت نسبت به سایر استان ها، بیشترین شهید را به نسبت کل جمعیت کشور تقدیم نظام کرده است.

مهاجرت نکردن، یکی از شاخص‌های مردم ایلام در جنگ تحمیلی

سلیمانی دشتکی استاندار ایلام گفت: یکی از شاخص‌های مهم مردم ایلام در دوران جنگ تحمیلی مهاجرت نکردن بود، در حالی که تمام مناطق استان زیر هدف مستقیم توپخانه‌ها و جنگنده‌های بعثی بود، اما هرگز ترک سرزمین نکردند و بجای آن ماندند و نگذاشتند یک وجب از خاک میهن به دست دشمن متجاوز بیفتد و این پایداری و استقامت ستودنی است.

استاندار ایلام تصریح کرد: کم بودن تعداد آزادگان این استان به نسبت تعداد شهدا و جانبازان نشان دهنده اوج شهادت طلبی این مردمان است که تا آخرین قطره خون خود در نبرد با دشمن کوتاه نیامدند.

سلیمانی دشتکی ادامه داد: دیاری که دیروز با خون هزاران شهید در عملیات‌های مختلف رنگین شده و به تربت پاک شهیدان ایران اسلامی مفتخر گشته، امروز پایتخت خادمین اربعین حسینی علیه السلام است تا مردمانش خاک پای مسافران دشت کربلا را توتیای چشم خویش کنند.

از خون جوانان وطن لاله دمیده، کربلا نزدیک‌تر از هر زمان

 اینجا در ایلام کوچه و پس کوچه‌ها هنوز هم بوی ایثار و شهادت می‌دهد.

ایلام دیار آلاله‌های به خون آغشته، سرزمین ایثار و مقاومت، تربت پاک شهیدان ایران اسلامی، امروز به دروازه کربلا ملقب گشته است.

دیروز ایلام پیشانی دفاع مقدس و نبرد با دشمن در عملیات‌های مختلف جنگی بود و امروز دروازه ورود به عتبات عالیات و مسیر شماره یک زائران حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام به سمت کربلای معلی است.

آری چهل سال می‌گذرد مردم همان مردمند، عشق همان عشق است و دفاع همان دفاع

گزارش از محمد حمید آغال

انتهای پیام/