دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی:
تحقیقی که منجر به پیشرفت و توسعه نشود، دوام ندارد
عاملی با اشاره به ارتباط دانشگاه و صنعت گفت: تحقیقی که منجر به پیشرفت و توسعه نشود، دوام نخواهد داشت.
به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بحث رابطه دانشگاه و صنعت را موضوعی محوری عنوان کرد و اظهار داشت: تحولات حوزه صنعت و علم در جهان اهمیت بسیاری دارد چرا که جهان با ظهور فناوری‌های نو و شکل‌گیری فناوری‌های بالا با یک پیچیدگی و تغییر الگوواره‌های علم و صنعت مواجه شد.
او با بیان اینکه اساساً فناوری‌های نو انتقال از فناوری شیئی به فناوری رقومی را رقم زدند، تأکید کرد: با انتقال از فناروی‌های شیئی به صنعت و فناوری‌های رقومی، اساس روش‌ها و کارکرد‌های علم و صنعت تغییر می‌کند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: شکل‌گیری مورس در اواخر قرون نوزدهم و فراهم شدن ارتباط با فرامحل به صورت همزمان در واقع آغاز جهانی شدن به شکل امروز بود و در واقع جهانی شدن امروز به معنای ارتباط همه جهان با هم در یک لحظه است که زنده شدن این ارتباط بر مبنای لحظات است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: این تحول عظیم تحت تأثیر شکل گیری اولیه صنعت همزمان ارتباطات به وجود آمد و تحول بعدی نیز منجر به ظهور فناوری‌های دیجیتال شد که تمام عرصه‌ها را تغییر داد.
او با بیان اینکه الگوریتم در سده‌های قبل وجود داشته است و در زبان ریاضی از آن استفاده می‌شد، امروزه به عنوان زبان زندگی مطرح است، افزود: در حال حاضر این الگوریتم‌ها هستند که نظام بانکداری را تعریف می‌کنند، صنعت چهارم به عنوان صنعت فیزیکی ـ سایبری محقق می‌کنند و برای میلیارد‌ها دیوایس که تحت تأثیر آی او‌ای شکل گرفته‌اند، فرآیند تعریف می‌کنند.
فناوری‌ها تغییرات بنیادی داشته‌اند
عاملی با تأکید بر اینکه فناوری‌ها یک تغییرات بنیادی داشته‌اند، تصریح کرد: منشأ این تغییرات، دانش بوده است، اما دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور به تناسب این تغییرات بنیادی، تحول پیدا نکرده‌اند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در شرایطی از رابطه صنعت و دانشگاه صحبت می‌کنیم که فناوری‌های نو باعث شده پوسته جدیدی در علم و فناوری دنیا شکل گیرد و خوشبختانه در ایران نیز به طور همزمان علوم شناختی، هوش مصنوعی، فناوری‌های نانو و بایو و... در مراکز علمی مورد توجه قرار گرفته و البته ضرورت دارد رشته‌های جدید دانشگاهی ایجاد شود.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران بر شناخت وضعیت موجود تأکید کرد و گفت: افزایش پایان‌نامه‌هایی که از حمایت بازار و صنعت برخوردار بوده‌اند، افزایش اعتبارات دانشگاهی که از بخش صنعت تأمین می‌شود و افزایش اعتبارات تحقیق و توسعه کشور به عنوان مواردی که رابطه دانشگاه و صنعت را تأمین می‌کند، بسیار حائز اهمیت است.
میزان اعتبارت اختصاص یافته در کشور برای تحقیق و توسعه راضی کننده نیست
او با بیان اینکه میزان اعتبارت اختصاص یافته در کشور برای تحقیق و توسعه در مقایسه با سایر کشور‌ها راضی کننده نیست، افزود: کشور چین در سال ۲۰۱۸ مبلغی نزدیک به ۵۵۳ میلیارد دلار به تحقیق و توسعه اختصاص داده است که ۲/۱۹ درصد تولید ناخالص ملی چین را شامل می‌شود، همچنین آمریکا ۵۱۱ میلیارد دلار و ۲/۷ درصد از تولید ناخالص ملی، ژاپن با ۱۶۵ میلیارد دلار و ۳/۱۴۷ درصد از تولید ناخالص ملی، آلمان ۱۱۸ میلیارد دلار و ۲/۰۹ درصد تولید ناخالص ملی و کشور کره جنوبی ۹۱ میلیارد دلار و ۴/۰۲ درصد تولید ناخالص ملی به تحقیق و توسعه اختصاص داده‌اند و البته لزوماً این بودجه‌ها از محل منابع دولتی نیست و بخش مهمی از آن توسط بخش خصوصی تأمین می‌شود.
عاملی با بیان اینکه شرکت‌هایی که از فناوری‌های نو استفاده می‌کنند بالاترین سطح تحقیق و توسعه را دارا هستند و به عنوان ۱۰ شرکت اول دنیا مطرح هستند، بیان کرد: طبق آمار سال ۲۰۱۸ آمازون ۲۲ میلیارد دلار، شرکت آلفابت به عنوان شرکت پدر گوگل ۱۶ میلیارد دلار را به تحقیق و توسعه اختصاص داده‌اند که البته در سال ۲۰۱۹ آلفابت و گوگل این عدد را به ۲۴ میلیارد دلار افزایش داده‌اند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: قطعاً تحقیقی که منجر به پیشرفت و توسعه نشود، دوام نخواهد داشت.
باور مؤثر به دانش، نوآوری و کارآمدی دانشگاه‌ها کم رنگ است
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران بیان کرد: در دهه ۹۰ بسیاری از شرکت‌های کشورهای پیشرفته ترجیح می‌دادند که اعتباری را برای تحقیق و توسعه توسط دانشگاه اختصاص ندهند و علت آن عدم کارآیی پژوهش‌ها در تقویت چرخش تولید بود و ترجیح می‌دادند که داخل چرخه تولید مسائل خود را حل کنند.
عاملی افزود: به نظر می‌رسد علی‌رغم اینکه پیوند خوبی بین شرکت‌های بزرگ کشور و دانشگاه به وجود آمده است، ولی همچنان باور مؤثر به دانش، نوآوری و کارآمدی دانشگاه‌ها کم رنگ است لذا بودجه‌های تحقیق و توسعه درصد کمی از اعتبارات هزینه و سرمایه‌ای شرکت‌ها را شامل می‌شود. البته خوشبختانه طبق بررسی‌های انجام شده برخی از شرکت‌های مهم کشور به این سمت رفته‌اند که بخشی از اعتباراتشان (۴ درصد) را به تحقیق و توسعه اختصاص دهند.
او با تأکید بر اینکه انجام تحقیق به منظور توسعه و پیشرفت است، تصریح کرد: اگر موانعی وجود دارد که تحقیقات منشاء توسعه شود باید آن موانع را برطرف کرد. به گفته عاملی یکی از اموری که باعث استفاده بهینه از دانشگاه می‌شود وجود رشته‌ها و تخصص‌هایی است که اساساً امکان حرکت بدون تحقیق و توسعه را ندارند به عنوان مثال براساس تحقیقات انجام شده رشته‌های داروسازی، صنایع پتروشیمی، صنایع نفتی و... به تحقیق و توسعه اهمیت می‌دهند.
تاثیر نوآوری بر حیات و سود شرکت‌ها
او با تأکید بر اینکه نوآوری به عنوان یکی از حوزه‌های مهم ارتباط دانشگاه و صنعت مطرح است، افزود: به عنوان مثال حوزه‌هایی مثل پزشکی از راه دور، نانو، بایو و صنایع هواپیمایی و صنایع دفاعی و ده‌ها مثال دیگر که مربوط به محصولات پیچیده است بدون تحقیق و توسعه نمی‌توانند به عرصه نوآوری قدم بگذارند چرا که نوآوری بر حیات و سود شرکت‌ها و تأثیرگذاری جهانی مؤثر است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به ماهیت بین رشته‌ای پدیده‌های جدید اشاره کرد و گفت: اگر به حوزه‌های بین رشته‌ای توجه نشود، رابطه دانشگاه و صنعت نیز به صورت مؤثر تأمین نمی‌شود.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: اساساً مفهوم پیشرفت توسعه پایدار مولفه‌ای است که به سلامت انسان و کاهش تخریب محیط زیست و هوا توجه می‌کند که البته نقد‌های جدی به مؤلفه‌های توسعه پایدار از منظر دینی وجود دارد به عنوان مثال رشد و تعالی انسان به عنوان مؤلفه‌های مهم در توسعه پایدار وجود ندارد. در عین حال این رویکرد، نگاه همه جانبه‌تری را به پیشرفت تامین می‌کند.
عاملی بر اهمیت امور تأثیرگذار، بر ضرورت بین رشته‌ای شدن دانشگاه و صنعت تأکید کرد و گفت: متأسفانه در وزارت علوم سازوکاری برای بین رشته‌ای‌ها وجود ندارد و به سازوکاری برای دانش‌های ترکیبی نیاز داریم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه روش و دانش‌های جدید به صورت بین رشته‌ای است، افزود:، ولی سازوکار‌های لازم برای آن فراهم نشده است که ستاد نقشه جامع عملی کشور باید ایجاد سازوکار لازم برای رشته‌های بین رشته‌ای را به صورت جدی انجام دهد.
او با تأکید بر اینکه حوزه بین رشته‌ای‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد، بیان کرد: با مطالعه تجربه‌های جهانی درمی‌یابیم بعد از گذشت یک دهه از جنگ جهانی دوم که امریکا و اروپا خودشان را پیدا کردند به دانش یکپارچه توجه ویژه کردند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: دانش یکپارچه به دلیل ضرورت رویکرد چندرشته‌ای و در واقع از بازاریابی به وجود آمد.
عاملی به شکل‌گیری بازاریابی یکپارچه ارتباطاتی اشاره کرد و گفت: بازاریابی یکپارچه ارتباطاتی به این معنا است که چندین دانش با هم ترکیب شود تا بتوان حل مسئله انجام داد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی توجه به دانش‌های بین رشته‌ای را رکن مهم کار‌های بزرگ دانست و افزود: در دانشگاه‌های کشور به همکاری چند دانشگاهی، همکاری دانشکده‌های داخل دانشگاه و همکاری گروه‌ها با یکدیگر به عنوان یک ضرورت برای تقویت پژوهشی چندین متغیره و حل مسائل بزرگ در بازار و جامعه نیاز است.
او افزود: متاسفانه در حال حاضر اساساً کار‌های پژوهشی چند رشته‌ای که محصول همکاری‌های گروه‌ها و دانشکده‌های متعدد است، ضعیف است.
دانشگاه‌ها سالانه گزارش مسئولیت اجتماعی ارائه دهند
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر چند سیاست جهت تقویت رابطه دانشگاه، جامعه و صنعت تاکید کرد و گفت: یکی از سیاست‌هایی که می‌تواند به اختصاص اعتبارات بیشتر به بخش تحقیق کمک کند این است که برای شرکتی که اعتباری به بخش تحقیق و توسعه اختصاص می‌دهد مشوق‌هایی فراهم شود به عنوان مثال تخصیص اعتبار برای بخش تحقیق و توسعه یک مؤلفه برای رتبه‌بندی صنایع کشور باشد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران پیشنهاد داد: همچنین به شرکت‌هایی که بودجه‌ای به تحقیق و توسعه اختصاص می‌دهند، معافیت‌های مالیاتی تعلق گیرد، در رتبه‌بندی بین‌المللی و ملی دانشگاه‌های کشور نیز میزان اختصاص اعتبار به تحقیق و توسعه به عنوان یک مؤلفه در نظر گرفته شود.
عاملی با تأکید بر مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها اظهار کرد: دانشگاه‌ها باید سالانه گزارش مسئولیت اجتماعی ارائه دهند. به عنوان مثال یکی از سه محور اساسی برنامه سوم دانشگاه تهران به مسئولیت اجتماعی اختصاص پیدا کرده است. او با بیان اینکه نسل جدید دانشگاه، دانشگاه‌های مسئولیت پذیر در قبال جامعه است، تأکید کرد: همه دانشگاه‌های کشور نیازمند برنامه مسئولیت اجتماعی دانشگاه هستند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر ضرورت شروع جامعه‌گرایی در نظام قبل از دبستان تأکید و اظهار کرد: باید قبل از دبستان جامعه‌گرایی در کودک تقویت شود و در دبستان ارتقاء یابد و در متوسطه تبدیل به یک رابطه واقعی‌تر و مهارتی‌تر با بازار شود در واقع شعار آموزش‌وپرورش مبنی بر اینکه "هر دانش آموز یک مهارت" باید به درستی اجرا شود.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با بیان اینکه دانشگاه کانال انتقال به مشاغل مرتبط است و این امر نیازمند راهکار‌ها و راهبرد‌های مؤثر است، تصریح کرد: دانشجو مقطع کارشناسی باید بتواند در طول دوران تحصیل ارتباط با بازار داشته باشد و اگر نتواند این ارتباط را برقرار کند نباید فارغ‌التحصیل شود.
آموزش کار گروهی در کشورهای پیشرفته در کتاب‌های قبل از دبستان
او به کتاب‌های قبل از دبستان در کشورهای پیشرفته اشاره کرد و گفت: در کتاب‌های این مقطع با طرح یک مسئله ساده به منظور حل جمعی آن، کار گروهی را آموزش می‌دهند و دانش آموز از سن ۵ سالگی تمرین کار گروهی و تقسیم کار برای انجام کار جمعی را تجربه می‌کند.
عاملی بر ضرورت تقویت مسئولیت اجتماعی تأکید کرد و افزود: عقل جمعی ارزش بسیار بالایی دارد و خطاپذیری آن نسبت به عقل فردی بسیار کمتر است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان ابراز امیدواری کرد: «کنگره سراسری همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی» زمینه‌های عملی و نظری اثرگذاری در رابطه دانشگاه، جامه و صنعت فراهم کند.
انتهای پیام/
