به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، ارتش عراق در حال پیشروی بود و توپ در زمین ایران افتاده بود! اما خیلی‌ها حتی در داخل ایران امیدی نداشتند به اینکه بتوان جواب درست ‌و ‌حسابی به صدام داد. ارتش ایران حال ‌و روز‌ مناسبی نداشت و پس از فروپاشی ارتش شاهی هنوز آن قدر جمع‌ و ‌جور نشده بود که ارتش ملی بشود؛ ارتش جمهوری اسلامی ایران. خیلی‌ها پیش خود می‌گفتند چه باید کرد و اصلا چه می‌توان کرد. مردم، انقلابشان را در خطر می‌دیدند و این بار تیغ دست دشمن خارجی بود. چه باید کرد؟ «جواد فکوری» فرمانده نیروی هوایی فکرش را کرده بود؛ «حمله بزرگ».

بیشتر بخوانید

• چرا پس از آزادی خرمشهر، جنگ تمام نشد؟ + فیلم

همان بعدازظهر روز اول جنگ چند هواپیما فرستاده بود برای بمباران پایگاه‌های نظامی عراق و وقتی هواپیماها بازگشتند، دیگر کسی در نیروی هوایی بیکار ننشست. رفتند و نشستند و عملیاتی را طراحی کردند که شد بزرگ‌ترین عملیات هوایی ارتش ایران. تا نیمه‌شب ۳۱ شهریور طرح عملیات حاضر بود و خلبانان ارتش نیز به پایگاه‌ها فرا خوانده شده بودند؛ خلبان‌ها و باقی پرسنل تمام پایگاه‌های هوایی ایران. همه تا صبح بیدار ماندند و هواپیماها را آماده کردند، تجهیزات نظامی بررسی شد و بمب‌ها و موشک‌های حرارتی و راداری روی هواپیماها نصب شدند.

از طلوع آفتاب روز اول مهر بلایی از آسمان بر سر صدام نازل می‌شد که خوابش را هم نمی‌دید؛ سیلی اول را نیروی هوایی به گوش صدام و طرفدارانش زد.

جنگنده‌های ایرانی بر فراز آسمان بغداد مانور دادند و دروغ رژیم بعثی مبنی بر نابودی نیروی هوایی ایران در همان روز اول جنگ آشکار شد

پاسخ دندان‌شکن!

اسم عملیات «کمان ۹۹» بود؛ کمان اشاره به کمان و تیر آرش، اسطوره ایرانی بود و ۹۹ تعداد برگه‌های دفترچه طرح مکتوب عملیات. آن روز ۲۰۰ هواپیما بلند شدند؛ ۶۰ فروند برای پشتیبانی هوایی بودند و ۱۴۰ فروند هم از مرز رد شدند و رفتند و بلایی سر رژیم بعث عراق آوردند تماشایی! تقریبا تمام توان پدافندی عراق از کار افتاد و مهم‌تر از آن بیش‌از ۵۰ درصد توان نیروی هوایی عراق به کلی از ‌بین‌ رفت و دیگر تا مدت‌ها برای رژیم بعث نیروی هوایی نشد!

جنگنده‌ بمب‌افکنها و هواپیماهای شکاری رهگیر ایران از انواع اف ـ۴ و اف ـ۵ و اف ـ۱۴ از ۷ پایگاه هوایی در شهرهای مختلف به پرواز درآمدند و همه اهداف عملیات کمان ۹۹ را از شمال تا جنوب عراق کوبیدند؛ از پایگاه‌های هوایی رشید در بغداد، کوت در العماره، موصل در نینوا، ناصریه در ذیقار و شعیبه در بصره تا پایگاه‌های هوایی کرکوک و حبانیه و تموز و هضبه و ام‌القصر و همچنین فرودگاه بین‌المللی بغداد و فرودگاه المثنی و پالایشگاه‌ها و تأسیسات گازی میدان نفت کرکوک و تأسیسات نفتی بصره و پل‌های ارتباطی تنومه و چاه‌های نفت میدان باباگورگور و مخازن نفت موصل.

«جواد فکوری» با تکیه بر ایمان و مهارت پرسنل نیروی هوایی، ارتش ایران را برای حفاظت از مردم و انقلاب احیا کرد

نتیجه آن که نیروی زمینی عراق که در ایران پیشروی می‌کرد، بدون پشتیبانی هوایی ماند. بدتر اینکه رسانه‌های رژیم بعث روز اول جنگ خبر از پیروزی بزرگ و انهدام نیروی هوایی ایران داده بودند و حالا همان نیروی هوایی بالای سر بغداد و باقی شهرهای عراق پرواز می‌کرد و می‌غرید. پدافند هوایی عراق بیکار ننشسته بود و این موفقیت هم راحت نبود؛ ۶ خلبان از بهترین‌های ایران شهید شدند تا عزت ایران اوج بگیرد و قدرت ایران چشم‌ها را گرد کند و ارتش ایران، ارتش جمهوری اسلامی ایران شود.

جلسه خلبانان نیروی هوایی پیش از عملیات کمان ۹۹

عملیاتی مثل معجزه 

رسانه‌های خارجی آن روز از عملیات حیرت‌آور ایرانی‌ها سخن گفتند و کارشناسان نظامی بین‌المللی نتوانستند تعجبشان را پنهان کنند. به‌ویژه آنکه در آن سال‌ها از نظر فنی قدرت مانور و پنهان‌کاری جنگنده‌ها هنوز چندان زیاد نبود و با هواپیماهای نظامی امروزی هم اصلا قابل مقایسه نبود و در وضعیت نامناسبی که ارتش ایران داشت انجام عملیاتی با موفقیت کامل در آسمان دشمن یک شاهکار نظامی محسوب می‌شد.

هواپیماهای ایرانی حین عملیات کمان ۹۹ روی هوا سوختگیری کردند. چنین کاری با فناوری‌های نظامی آن دوران به مهارت بالایی نیاز داشت و یک شاهکار پروازی محسوب می‌شد

آیت‌الله خامنه‌ای که آن زمان نماینده مجلس و نماینده امام (ره) در شورای عالی دفاع بودند در روز اول مهر در مجلس شورای اسلامی، انجام این عملیات را شبیه معجزه توصیف کردند و چنین گفتند: «نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از صبح در حدود ۱۵ مرکز مهم نظامی در عراق را مورد هدف قرار داده و کوبیده، از جمله جنوب بغداد است و شهر موصل. تعداد هواپیماهایی که پرواز داده شده از ارتش جمهوری اسلامی ایران ۱۴۰ فروند است و هواپیماها تقریباً همگی به سلامت برگشته‌اند و از چند فروند اطلاعی در دست نبود. البته آن‌طوری که صاحبنظران اظهار می‌کردند چیزی شبیه معجزه است...».

استقبال از خلبان‌ها با گل و شیرینی!

موفقیت در این عملیات چنان بازتابی داشت که مردم جلوی پایگاه‌های نیروی هوایی جمع شدند تا از خلبان‌ها استقبال کنند. در دزفول مردم خلبانان را گلباران کردند و برای نخستین‌بار چنین شعاری شنیده شد: «ملت فدای ارتش، ارتش فدای ملت». در تهران نیز مردم جلوی فرودگاه مهرآباد جمع شدند با گل و شیرینی و گوسفند قربانی برای استقبال. و البته چون مدام بر جمعیت افزوده می‌شد، ستاد مشترک ارتش بیانیه‌ای داد و «ضمن تقدیم مراتب حق‌شناسی به پیشگاه ملت مسلمان و مبارز ایران به ویژه مردم انقلابی تهران» درخواست کرد حاضران، محوطه اطراف فرودگاه را ترک کنند تا در پروازها اخلال ایجاد نشود.  

تا ضربه کاری به صدام نزده‌ایم...

عملیات کمان ۹۹ روز دوم جنگ را به روزی ویژه تبدیل کرد، اما همه اتفاقات همین نبود. آن روز از صبح ۳ فروند میگ عراقی در حوالی خارک، اهواز و سنندج توسط پدافند هوایی ایران سرنگون شدند، در مرزهای خوزستان و بر سر شلمچه درگیری شد، به ایلام حمله هوایی شد و نیروی زمینی عراق همچنان در ۳ استان ایران پیشروی می‌کرد؛ جنگ تحمیلی در نخستین روزهایش سهمگین‌تر از همیشه بود. بدتر از همه اینکه خبر رسید حدود ۲۰۰ تانک عراقی به ۶ کیلومتری خرمشهر رسیده‌اند و ارتش بعثی شهر را زیر آتش گرفته است. همان روز سازمان ‌ملل بیانیه داد و بدون اشاره به تجاوز آشکار عراق، نگرانی عمیق خود را از گسترش جنگ اظهار کرد و از طرفین، بله «طرفین!» خواست کاری نکنند که اوضاع وخیم‌تر شود. در مقابل، فرماندهان و افسران ارتش ایران در جلسه ستاد مشترک برای امام پیام فرستاده بودند که ما آماده‌ایم که از ایران و انقلاب دفاع کنیم و تاکید داشتند تا ما جواب عراق را نداده‌ایم و ضربه کاری به صدام نزده‌ایم، هیچ آتش‌بسی را نپذیرید.

منبع: فارس

انتهای پیام/