کیومرث یزدان‌پناه استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در مورد طرح چینی که در سفر اخیر وزیر امور خارجه کشورمان به پکن مطرح شد، گفت: دور از ذهن به نظر نمی‌رسد که چینی‌ها بخواهند در فرایند برقراری ارتباط منطقه‌ای در خاورمیانه به بهانه سند همکاری‌های ۲۵ ساله با ایران، اهداف دیگری را هم دنبال کنند، از جمله عادی سازی روابط کشور‌های منطقه خاورمیانه با اسرائیل. به نظر می‌رسد که چینی‌ها در این زمینه ماموریتی دارند.

او افزود: سفر اخیر ظریف به چین هم می‌تواند تا حدودی بیان کننده این ایده پنهان چینی‌ها باشد. وانگ یی وزیر امور خارجه چین که با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان ملاقات کردند، قبل از آنکه موضوع را به طرف ایرانی اعلام کنند، پیشنهاد تشکیل مجمع تقویت درک متقابل در منطقه خاورمیانه را ارائه کردند، این پیشنهاد از سوی پکن کمی استفاده از اصل غافلگیری بود، چراکه چینی‌ها قبل از آن، خود را برای امضای یک توافقنامه بلند مدت ۲۵ ساله با ایران آماده می‌کردند.

یزدان پناه با بیان اینکه بنده به عنوان یک کارشناس، توافق ۲۵ ساله ایران و چین را خیلی استراتژیک و راهبردی نمی‌بینم، گفت: طبق سند همکاری ۲۵ ساله تهران و پکن، چینی‌ها قرار است حدود ۱۵ میلیارد دلار هر سال در ایران سرمایه گذاری کنند و بسیاری از ابعاد آن هم همچنان مبهم و ناشناخته است.

استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران تصریح کرد: وزیر امور خارجه چین در جریان سفر وزیر امور خارجه کشورمان از ایران می‌خواهد که روابط خود را با عربستان سعودی از حالت تنش خارج کند و این موضوع را به صراحت در بیانیه خود آورده‌اند که «روابط تهران و عربستان سعودی به دلیل حمایت این کشور از تحریم‌های وضع شده توسط آمریکا دچار تنش شده است»، به عبارتی بُعد پنهان این قضیه همان مسئله عادی سازی روابط کشور‌های عربی و غیر عربی منطقه خاورمیانه با اسرائیل است که تقریبا تا حدودی هم موفق بود.

بیشتر بخوانید

• قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین در دولت دوازدهم نهایی می‌شود؟ 

یزدان پناه تأکید کرد: اکنون حدود ۶ یا ۷ کشور عربی دیگر باقی مانده است که با اسرائیل رابطه خود را عادی نکرده‌اند و اکنون بزرگ‌ترین مسئله، ایران در خاورمیانه است که در سفر ظریف به چین، وزیر امور خارجه چین روی این موضوع تأکید داشتند که بتوانند زمینه را برای اجرایی کردن سند چشم انداز ۲۵ ساله فراهم کنند و هم اینکه یک گام ماموریت خاص خود را پیش ببرند.

او با بیان اینکه چینی‌ها برای استمرار رقابت با قدرت‌های جهانی به ویژه آمریکا به شدت به فضا و مکان در خلیج فارس نیاز دارند و یکی از اهداف پنهان آنها در سند همکاری با ایران همین موضوع است، گفت: ایران باید در سند همکاری ۲۵ ساله با چین بسیار مراقب باشد، تا خدایی نکرده این سند هم مانند بسیاری از سند‌های دیگر در آینده برای کشور ما دردسرساز نشود و به جای فایده، هزینه به کشور تحمیل نکند.

انتهای پیام/