فضای سایبری با وجود تمام مزایایی که دارد، اما نگرانی‌هایی را برای والدین ایجاد کرده است.

به گزارش  خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری، ستوان یکم سید محمد قاسمی طاهری کارشناس آسیب شناسی اجتماعی نیروی انتظامی مازندران گفت: ارتباط از طریق فضای مجازی در سال‌های اخیر جایگاه قابل توجهی بین نسل جوان جامعه ما پیدا کرده  است، شبکه‌های اجتماعی در ابعاد مختلف زندگی افراد تأثیر گذارندو در شکل دهی به هویت نقش داشته و حتی روی ابعاد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جوامع هم تأثیرگذارند.

او ادامه داد: امروزه با توجه به نقشی که فضای مجازی در ابعاد مختلف زندگی داشته اند، نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. در حال حاضر اینترنت ابزاری مناسب برای توسعه افکار و اندیشه‌های بشری محسوب می‌شود به شرط آن که در راه صحیح استفاده شود. افراد باید برای ورود به دنیای مجازی اطلاعات کافی در اختیار داشته باشند تا دچار مشکلات مالی و اجتماعی نشوند.

قاسمی افزود: ارتباطات سالم در فضای مجازی و لزوم هوشیاری جوانان و خانواده‌ها نسبت به تهدیدات فضای سایبری در درجه‌ی نخست اولویت قرار دارد. پیش گیری از آسیب‌های اجتماعی و توجه والدین به رفتار فرزندان بسیار مهم می‌باشد و برای جلوگیری از هم پاشیدگی خانواده ها، والدین باید تا حدودی به فناوری‌های روز دنیا مسلط بوده و آگاه باشند که تغییر در رفتار فرزندان به معنای ایجاد تغییر در طرز فکر آنهاست.

راهکار مقابله با آسیب‌های فضای مجازی چیست؟

او بیان کرد: به منظور پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی در فضای مجازی راهکار‌هایی مطرح شده اند که در صورت اجرای به موقع و مناسب می‌توانند ثمر بخش واقع شوند.

  استفاده از ظرفیت‌هایی همچون رسانه‌های دیداری و شنیداری، روزنامه ها، مجلات، نشریات برای نهادینه شدن فرهنگ سایبری.

  برگزاری جلسات آموزشی از سوی مصادر امور فرهنگی در شهرستان‌ها به منظور آشنا کردن و اطلاع رسانی به والدین در مورد فناوری‌های جدید به ویژه اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی.

  پخش آگهی‌های آموزنده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در رادیو و تلویزیون در جهت افزایش آگاهی خانواده‌ها در خصوص خطرات ناشی از اینترنت.

  پخش برنامه‌های کوتاه آموزشی درباره مزایا و معایب اینترنت از زبان ورزشکاران و هنرمندان محبوبی که عموما جوانان آن‌ها را الگوی خود قرار می‌دهند.

ر – ساخت و پخش فیلم‌ها و سرالد‌هایی با موضوع اینترنت و مزایا و معایب آن.

وظایف حاکمیتی

  وضع قوانین سخت گیرانه‌تر جهت برخورد با مجرمان جرایم اینترنتی و اجرایی کردن این قوانین.

  آگاهی و هوشیاری بیشتر پلیس سایبری در مورد انواع جدید جرایم رایانه‌ای و اقدام در جهت نا کارآمد کردن دسیسه‌های دشمنان در این زمینه.

  طراحی بازی‌های رایانه‌ای به گونه‌ای که در آن‌ها انواع خطرات موجود در فضای مجازی و راهکار‌هایی جهت آشنایی و مقابله با آن‌ها تعبیه شده است.

  طراحی و تدوین بخشی در کتاب‌های درسی در ارتباط با آشنایی دانش آموزان با فناوری‌های جدید، اینترنت و خطرات بالقوه آنها.

  استفاده از آموزه‌های دینی از جمله امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نوعی کنترل اجتماعی توسط هر شخص.

  هنجارسازی‌های مثبت و ترویج فرهنگ استفاده از اینترنت و فضای مجازی.

آسیب‌های فکری

قاسمی گفت: استفاده بیش از اندازه از اینترنت، به وابستگی شدید روانی و فکری ختم می شود، با ورود اینترنت و رایانه به درون خانواده ها، بین والدین، معلمان، مربیان و دانش آموزان جدایی فکری و عاطفی، رخ می‌دهد. نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد که درصد بالایی از نوجوانان و جوانان از اینترنت برای فعالیت‌های بیهوده‌ای نظیر: دوست یابی، بازی و صحبت با یکدیگر استفاده می‌کنند.

او ادامه داد: نوجوانی که پشت میز رایانه و اینترنت نشسته است، برنامه‌های سایت را لذت بخش تراز سخنان پدر و مادر و تکالیف مدرسه می‌داند. در نتیجه، در ارتباطات، رفتار و زندگی اجتماعی او اختلال ایجاد می‌شود.

آسیب‌های اجتماعی ـ فرهنگی

درسال ۱۹۹۵، روان شناسی به نام گلدبرگ، اعتیاد جدیدی به نام اعتیاد به اینترنت را کشف کرد. این اعتیاد به سرعت رو به گسترش است و هر روز افراد جدیدی را به کام خود می‌کشد. گاه مشاهده می‌شود که افراد یا فرزندان ما چنان در اتاق‌های گفتگو غرق می‌شوند که حتی زمان صرف ناهار یا شام را فراموش می‌کنند.

بسیاری از آن‌ها از بی خوابی رنج می‌برند، خسته اند، روابطشان با اطرافیان و جامعه به حداقل می‌رسد و بیشتر حالت عصبی دارند. کمرنگ شدن و ازبین رفتن رابطه عاطفی کاربر با اعضای خانواده و تبدیل آن به رابطه‌ای سرد مسالمت آمیز، از دیگر اثرات نامطلوب اعتیاد به اینترنت است.

بنابر نظر کارشناسان اجتماعی، ضرر‌های اخلاقی و جسمی تلفن همراه برای کودکان غیر قابل انکار است. بسیاری از فیلم‌های غیر اخلاقی و پیام‌های نامناسب، ازطریق تلفن همراه بین کودکان پخش می‌شود.

 دسترسی آسان به سایت‌های غیر اخلاقی از طریق تلفن همراه مشکل دیگری دارد که والدین با آن روبه رو هستند.

دکتر شمسیان متخصص اطفال معتقد است: کودکان به دلیل قرار داشتن در سن رشد و با توجه به ارگانیسم بدن، هنگام نزدیکی به گوشی تلفن همراه در معرض خطر بیشتری نسبت به سایر افراد هستند او می‌گوید از آن جا که کودکان در حال رشد هستند، به امواج رادیویی واکنش بیشتری نشان می‌دهند.


نتایج یک بررسی پژوهشی نشان می‌دهد، استفاده دانش آموزان از گوشی‌های تلفن همراه در مدارس موجب بروز تغییراتی در خرده فرهنگ‌های حاکم بر کلاس‌های درس می‌شود.

آسیب‌های اخلاقی

آن چه می‌توان در اینترنت خطرناک‌تر تلقی شود، ارتباطی است که از طریق اتاق‌های گفتگو بین افراد برقرار می‌شود و در برخی موارد صدمات فراوانی به وجود می‌آورد. این اتاق‌های گفتگو که معمولا در آن‌ها امکان ارتباط با نام‌های جعلی و مجهول وجود دارد، می‌توانند زمینه‌های لازم را برای ایجاد برخی از مفاسد اجتماعی به وجود آورند و تقریبأ راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد.

به جرأت می‌توان گفت که خطر شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های موجود در پیام رسان‌های موبایل پایه مانند تلگرام به مراتب بیشتر از سایت‌های غیر اخلاقی موجود در اینترنت است.

بی اطلاعی خانواده‌ها ازاین موضوع، خطر‌هایی را به آنان تحمیل می‌کند از سوی دیگر از جمله چالش‌های اساسی گسترش فناوری ارتباطات در جهان، مخصوصأ در کشور‌های درحال توسعه، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی است.

قرار گرفتن درمعرض فرهنگ‌های گوناکون

آزادی‌های زیاد در یک دوره زمانی نسبتأ کوتاه

امکان دسترسی به اطلاعات غیر اخلاقی گوناگون از طریق اینتر نت

برخی از نمونه‌های این خطر‌ها محسوب می‌شوند.

آسیب‌های جسمی

استفاده بیش از حد از رایانه، این آثار را به دنبال دارد (تیک ها- فشار‌های عصبی- چشم درد- رکود فعالیت‌های معده- چاقی وعدم جذب چربی ها- افزایش قند خون- کم شدن فعالیت کلی بدن- مشکلات تنفسی- افتادن سرشانه ها- خارج شدن ستون فقرات از حالت طبیعی- انزوای اجتماعی) به علاوه، کودکان و نوجوانان را از یادگیری‌های شناختی، جسمانی و اجتماعی باز می‌دارد.

علاوه بر آسیب‌های مذکور آسیب هایی، چون اعتیاد به اینترنت، پنهان ماندن هویت‌ها و کنترل ناپذیری در شبکه‌های اجتماعی، کسب هویت‌هایی جدید و دروغین، ایفای نقش‌های اجتماعی مجازی غیرواقعی، کلاهبرداری‌های اینترنتی، ورود ارزش‌های غربی از دیگر آسیب‌های فضای است.

اینترنت نه تنها دروازه ورود در فضای مجازی است، بلکه فضایی را نیز برای سرگرمی مهیا ساخته که به سرعت و بطور مداوم رو به رشد است.

انتهای پیام/س

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار