به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، فاطمه شفیعی کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز اظهار کرد: بیماری کووید ۱۹ دارای طیف خفیف تا شدید است و می‌تواند نشانه‌هایی مانند سرماخوردگی، تب، سرفه، گلو درد، تنگی نفس، آبریزش بینی و سایر مشکلات تنفسی و گاهی علائم گوارشی مثل تهوع، استفراغ و یا اسهال را به همراه داشته باشد.
او ادامه داد: اسهال اغلب در افراد مبتلا به کووید-۱۹ رخ می‌دهد. برای اکثر افراد، اسهال به معنی افزایش دفعات دفع و یا شل شدن قوام مدفوع است.

فاطمه شفیعی تصریح کرد: در تعاریف پزشکی، دفعات حرکات روده که منجر به دفع می‌شود به طور متوسط سه بار در روز است. با این حال، اسهال، افزایش وزن مدفوع به میزان بالاتر از ۳۰۰ گرم در روز تعریف می‌شود که اغلب به دلیل آب اضافی سبب می‌شود ۶۰ تا ۸۵ درصد از ماده مدفوع را آب تشکیل بدهد.

او گفت: به این ترتیب، اسهال واقعی از بیماری‌هایی که باعث افزایش حرکات روده (اجابت مزاج) یا بی‌اختیاری می‌شود، متمایز است. اسهال می‌تواند منجر به کم آبی و از دست دادن مواد معدنی بدن شود.

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز تصریح کرد: دلایل متعددی برای رخداد اسهال وجود دارد. اسهال ممکن است به دلیل عفونت، دارو‌ها و یا طی درمان رخ دهد. میزان اثر نوع رژیم غذایی برای بهبود اسهال، بستگی به علت و شدت مشکل دارد.

نکات مفید تغذیه‌ای در کنترل اسهال

او گفت: برخی مواد غذایی سریعتر از دستگاه گوارش عبور می‌کنند و سبب بدتر شدن اسهال می‌شوند.

فاطمه شفیعی با بیان اینکه در زمان اسهال باید از مصرف برخی مواد غذایی خودداری کرد، ادامه داد: غذا‌های سرخ کرده و یا حاوی چربی بالا و سس‌ها می‌توانند علائم اسهال را بدتر کنند.

او با بیان اینکه در زمان اسهال روده‌ها نسبت به لبنیات حساس می‌شوند، افزود: بنابراین توصیه می‌شود از مصرف شیر و مشتقات آن مانند پنیر، کره و بستنی در طول دوره اسهال خودداری شود (مصرف ماست به ویژه ماست پروبیوتیک و دوغ استثنا است).

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز اضافه کرد: قهوه و نوشیدنی‌های کافئین دار، کاکائو و شکلات و تنقلات سبب از دست رفتن آب بدن می‌شود و در شرایط اسهال که مقادیر زیادی آب و الکترولیت همراه با مدفوع شل دفع می‌شود، مصرف این نوشیدنی‌ها سبب بدتر شدن شرایط بیمار و دهیدراته شدن او می‌شود.

او تصریح کرد: شیرین کننده‌های مصنوعی و سوربیتول، اثرات روان کنندگی دستگاه گوارش (ملین) دارند، بنابراین از مصرف هرگونه شیرین کننده مانند آبنبات، نوشابه ها، آدامس شیرین و سایر مواد غذایی شیرین باید خودداری کرد.

فاطمه شفیعی با بیان اینکه میوه‌ها و سبزی‌ها برای حفظ سلامت لازم هستند، اما زمان اسهال باید از برخی مواد که ایجاد گاز فراوان در دستگاه گوارش می‌کنند پرهیز کرد، افزود: میوه‌ها و سبزی‌هایی همچون انواع کلم و گل کلم، بروکلی، حبوبات و غذا‌های پرچاشنی تا زمان بهبود نباید مصرف شوند. همچنین از مصرف میوه و آبمیوه با اثر ملین کنندگی مانند آلو، انجیر و آب آلو نیز باید خودداری شود.

او ادامه داد: از غذا‌های مانده و کهنه که ممکن است آلوده و یا لکه دار باشند مانند غذایی که مدت زیادی در خارج از یخچال مانده است و یا به طور نامناسبی نگهداری شده است باید پرهیز کرد. از مصرف غذای رستوران ها، فست فودی‌ها و غذا‌های خیابانی نیز باید اجتناب کرد.

مواد غذایی مناسب برای زمان اسهال

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز با بیان اینکه موز رسیده به دلیل داشتن املاح مفید بویژه پتاسیم، به تأمین الکترولیت‌های از دست رفته در طول اسهال کمک می‌کند، گفت: همچنین موز حاوی فیبر‌های محلول در آب به نام «پکتین» بوده که سبب جذب مایعات داخل روده‌ها می‌شود. همچنین برخی ترکیبات موجود در موز خاصیت پره بیوتیکی داشته و سبب رشد باکتری‌های مفید داخل روده بزرگ می‌شود.

او اضافه کرد: برنج سفید به راحتی در دستگاه گوارش هضم شده و به روده‌های پرکار در زمان اسهال استراحت می‌دهد. همچنین برنج سبب قوام دهی به مدفوع شل می‌شود.

شفیعی با بیان اینکه سس سیب، سیب پخته و کمپوت سیب بدون شکر، مواد غذایی مناسب برای زمان اسهال هستند، تصریح کرد: سیب منبع بسیار خوب پکتین است. فیبر بسیار زیادی که در سیب خام وجود دارد هضم آن را برای روده‌ها دشوار می‌کند، ولی زمانی که پخته می‌شود، دستگاه گوارش به راحتی آن را هضم می‌کند. این شکل از سیب فواید زیادی از لحاظ تأمین مواد مغذی و ایجاد احساس بهتری در زمان اسهال دارد. البته در صورت ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر، مصرف کمپوت سیب بهتر است توصیه نشود.

او با بیان اینکه در زمان اسهال، مصرف نان سفید بهتر از نان سبوس‌دار، نان کامل و نان قهوه‌ای است، زیرا بیشتر سبوس در نان سفید استخراج شده است و آن را برای هضم در دستگاه گوارش به ویژه روده بزرگ مناسب‌تر می‌سازد. البته در صورت ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر لازم است مصرف نان بدون گلوتن توصیه شود.

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز گفت: به دلیل کم بودن میزان فیبر سیب زمینی، این ماده در روده‌ها به راحتی هضم می‌شود. در اسهال مصرف سیب زمینی آب پز، بخارپز ساده و نرم شده (پوره) همراه با کمی نمک بدون افزودن روغن توصیه می‌شود.

او افزود: جوجه آب‌پز و بخارپز، قوام ملایم و مناسبی ایجاد می‌کند و قابلیت هضم پروتئین جوجه را بالا می‌برد. همچنین مواد مغذی لازم در شرایط اسهال را تأمین می‌کند.

شفیعی ادامه داد: به طور کلی در طول دوره اسهال، پرهیز از مصرف لبنیات توصیه می‌شود، اما ماست استثنا است، زیرا حاوی پروبیوتیک‌های ترمیم کننده جدار روده‌هایی است که در طول اسهال آسیب دیده اند. در زمان خرید ماست باید دقت کرد از نوع شیرین نباشد، زیرا سبب افزایش دفع مدفوع آبکی و تولید گاز فراوان در روده‌ها می‌شود.

او با بیان اینکه سوپ مرغ غذای مناسبی برای زمان اسهال است، تصریح کرد: این سوپ حاوی مواد مغذی و الکترولیت‌هایی است که الکترولیت‌ها و مواد مغذی از دست رفته در اسهال را جبران می‌کند.

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز با بیان اینکه مصرف مایعات به ویژه آب در طول روز برای جبران کم آبی بدن در این افراد توصیه می‌شود، گفت:بهتر است مایعات بین وعده‌های غذایی نوشیده شود. همچنین بهتر است حجم غذا در هر وعده غذایی کاهش یابد.

شفیعی اضافه کرد: در صورتی که اسهال با رعایت توصیه‌های غذایی ذکر شده بهتر نشد، و حتی بدتر شد و با بیش از ۵ تا ۷ روز طول کشید و یا خون در مدفوع مشاهده شد، لازم است فرد به پزشک مراجعه کند تا وضعیت فرد مورد بررسی بیشتر قرار گیرد و در صورت نیاز درمان ویژه برای فرد لحاظ شود.

انتهای پیام/