به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا جَاءَکَ الْمُؤْمِنَاتُ یُبَایِعْنَکَ عَلَىٰ أَنْ لَا یُشْرِکْنَ بِاللَّهِ شَیْئًا وَلَا یَسْرِقْنَ وَلَا یَزْنِینَ وَلَا یَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا یَأْتِینَ بِبُهْتَانٍ یَفْتَرِینَهُ بَیْنَ أَیْدِیهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا یَعْصِینَکَ فِی مَعْرُوفٍ ۙ فَبَایِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ

الا‌ای پیغمبر (گرامی)، چون زنان مؤمن آیند که با تو بیعت کنند که دیگر هرگز شرک به خدا نیاورند و سرقت و زنا کاری نکنند و اولاد خود را به قتل نرسانند و بر کسی افترا و بهتان میان دست و پای خود نبندند (یعنی فرزندی را که میان دست و پای خود پرورده و علم به آن از انعقاد نطفه او دارند به دروغ به کسی غیر پدرش نبندند) و با تو در هیچ امر معروفی مخالفت نکنند، بدین شرایط با آن‌ها بیعت کن و بر آنان از خدا آمرزش و غفران طلب، که خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.

فایل صوتی تلاوت آیه ۱۲ سوره ممتحنه

تفسیر آیه ۱۲ سوره ممتحنه

امام صادق (ع) فرمودند: «می‌دانی رسول خدا (ص) با زنان چگونه بیعت کرد»؟ گفتم: «خداوند عزّوجلّ و فرزند رسول خدا (ص)، بهتر می دانند». فرمود: آن‌ها را اطراف خود جمع کرد. سپس ظرفی را که در آن وضو می‌گرفت، طلب کرد و امر کرد که در آن آب ریختند و دستش را در آن فرو برد.

سپس فرمودند: «گوش فرا دهید،‌ای زنان! با شما بیعت می‌کنم که به خداوند شرک نورزید، دزدی نکنید، زنا نکنید، فرزندانتان را نکشید، بچّه های حرام‌زاده پیش دست و پای خودتان را با بهتان و حیله به شوهر نبندید، از همسرانتان در کار نیک نافرمانی نکنید. آیا می‌پذیرید؟»
گفتند: «آری»! پس دستش را از ظرف درآورد و به آنان گفت: «دستتان را در این ظرف آب بزنید»، آنان هم‌چنان کردند. دست رسول خدا (ص) پاک‌تر از آن بود که دست زن نامحرمی را لمس کند.

شروطی که در این آیه نام برده شده، از اصول اعتقادی و اخلاقی است که زن و مرد هر دو باید مراعات نمایند.

بیشتر بخوانید

• لغزش زبان چه عواقبی برای انسان دارد؟ + صوت

پیام‌های آیه ۱۲ سوره ممتحنه

۱- زن، موجودی مستقل، با اراده، انتخابگر و دارای شخصیّت حقیقی و حقوقی مستقل است، تا آنجا که در صدر اسلام، زنان مستقیماً با پیامبر اسلام گفت‌وگو و اظهار نظر می‌کردند. «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذا جاءَکَ الْمُؤْمِناتُ یُبایِعْنَکَ»

۲- برخورد رهبر اسلامی نسبت به زن و مرد تفاوتی ندارد و در دسترس همه است. «جاءَکَ الْمُؤْمِناتُ»

۳- دین از سیاست جدا نیست. «الْمُؤْمِناتُ یُبایِعْنَکَ» (بیعت، امری سیاسی است.)

۴- گرایش به کثرتِ آمار مسلمانان، شما را از ارزش‌ها غافل نکند و هر کس را نپذیرید. «یُبایِعْنَکَ عَلی أَنْ لا یُشْرِکْنَ»

۵-امنیّت از موضوعات مورد توجّه نظام اسلامی است.
هم امنیّت مالی و اقتصادی، «لا یَسْرِقْنَ»
هم امنیّت خانوادگی، «لا یَزْنِینَ»
هم امنیّت جانی، «لا یَقْتُلْنَ»
هم امنیّت حیثیّتی و عِرضی، «لا یَأْتِینَ بِبُهْتانٍ»
و هم امنیّت سیاسی، اجتماعی. «لا یَعْصِینَکَ فِی مَعْرُوفٍ»

۶- اصلاح عقاید، بر اصلاح رفتار مقدّم است. (ابتدا «لا یُشْرِکْنَ»، سپس موضوعات دیگر)

۷- ایمان به تنهایی کافی نیست، تعهد و بیعت بر عمل و اطاعت از رهبر جامعه اسلامی لازم است. «اَلْمُؤْمِناتُ یُبایِعْنَکَ عَلی»

۸-سلامتِ زن از مفاسد، زمینه سلامت جامعه است. «لا یُشْرِکْنَ»

۹- شرک به هیچ وجه قابل قبول نیست. (کلمه «شَیْئاً» در کنار «لا یُشْرِکْنَ» نشان آن است که حتّی ذرّه‌ای از آن قابل اغماض نیست)

۱۰- در نهی از منکر، با تمام مظاهر منکر مبارزه کنید، اعتقادی «لا یُشْرِکْنَ»، اقتصادی «لا یَسْرِقْنَ»، جنسی «لا یَزْنِینَ»، خانوادگی «لا یَقْتُلْنَ أَوْلادَهُنَّ»، اجتماعی. «لا یَأْتِینَ بِبُهْتانٍ»

۱۱- حفظ آبروی مردم مهم است و ذرّه‌ای نباید خدشه دار شود. «لا یَأْتِینَ بِبُهْتانٍ»

۱۲- در نظام اسلامی، رهبری محور است و تمام مردم باید مطیع او باشند. «لا یَعْصِینَکَ» (به جای «لا یعصین الله»)

۱۳- اگر منکرات نباشد پیمودن راه معروف آسان است. (منکرات به صورت جدا جدا آمده، ولی معروف در یک جمله آمده است.) «لا یَعْصِینَکَ فِی مَعْرُوفٍ»

۱۴- زنان در مسایل عقیدتی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی در کنار مردان هستند و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در پرتو وحی با آنان رفتار عادلانه داشت. «فَبایِعْهُنَّ»

۱۵- شرایط بیعت، باید شفّاف و متناسب با آسیب پذیری بیعت کنندگان باشد.(مسئله سرقت، زنا، فرزند کشی، تهمت در خانواده‌های جاهلیّت رواج بیشتری داشت). «یُبایِعْنَکَ عَلی أَنْ ... فَبایِعْهُنَّ»

۱۶- پیامبر اکرم (ص) مأمور به دعا و استغفار برای کسانی است که با او بیعت نمایند. «وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ»

۱۷- توسّل به اولیای خدا جایز و دعای آنان مستجاب است وگرنه خداوند فرمان دعا صادر نمی‌کرد. «وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ»

۱۸- گرچه اسلام آوردن، کار‌های دوران کفر را می‌پوشاند و محو می‌کند، ولی باز هم به دعای پیامبر نیاز است. «وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ»

۱۹- سوابق بد مردم، مانع دعا به آنان نشود. «اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ»

۲۰- رحمت و مغفرت خداوند پشتوانه استجابت دعاهاست. «وَ اسْتَغْفِرْ ... إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ»

انتهای پیام/