به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمتهایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم میپرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم میپردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ۚ قُلْ هِیَ لِلَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا خَالِصَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ ۗ کَذَٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ
بگو: چه کسی زینتهای خدا را که برای بندگان خود آفریده حرام کرده و از صرف رزق حلال و پاکیزه منع کرده؟ بگو: این نعمتها در دنیا برای اهل ایمان است و خالص اینها (یعنی لذات کامل بدون الم، و نیکوتر از اینها) در آخرت برای آنان خواهد بود. ما آیات خود را برای اهل دانش چنین مفصل و روشن بیان میکنیم.
فایل صوتی تلاوت آیه ۳۲ سوره اعراف
عباسبنهلال شامی غلام امام کاظم (ع) گوید: به ایشان عرض کردم: «فدایت شوم، چقدر مردم از کسی که غذایی با کیفیّت بد می خورد و لباسی با کیفیّت بد می پوشد و اظهار خواری میکند، خوششان میآید»!
حضرت فرمودند: «مگر نمیدانی یوسف پیامبر بود و فرزند پیامبر بود، امّا با وجود این، قباهای ابریشمی دارای دکمههای زرین بر تن میکرد و در مجالس آل فرعون برای داوری و قضاوت مینشست؟ مردم به لباسهایش احتیاج نداشتند، بلکه به عدلش نیازمند بودند.
درحقیقت چیزی که در امام مورد نیاز است، این است که راستگو باشد و هرگاه وعده دهد، این وعده را عملی کند و هرگاه قضاوت کند، در این قضاوت عادل و دادگر باشد و خدا هیچگاه غذا و نوشیدنی حلال را تحریم نمیکند، بلکه حرام را چه کم و چه زیاد، حرام دانسته است»؛ و خداوند میفرماید: «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللهِ الَّتِیَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَ الْطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ».
بیشتر بخوانید
این آیه، زینت را برای انسان حلال میشمرد. قرآن، یکی از نعمتهای خداوند را، زینت آسمانها به ستارگان جهت تماشای تماشاگران میداند، «زَیَّنّاها لِلنّاظِرِینَ»؛ امّا باید علاقهی به زینت، انسان را به هلاکت نکشد و بهره گیری از آن کنترل شده باشد، لذا قرآن، نشان دادن زینت زنان را جز برای شوهرانشان و مَحرمهای آنان، حرام میداند. «لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ»
عثمان بن مظعون، خدمت پیامبر اکرم (ص) آمد و از تصمیم خود نسبت به اخته و مقطوع النّسل کردن خود و عزلت و فاصله گرفتن از همسر و خانواده واجتماع خبر داد. آن حضرت به شدّت او را از این کار منع کرد و فرمود: «برای کنترل شهوت، روزه بگیر و به جای ریاضت و رهبانیّتِ مردود به مسجد برو و در انتظار نماز بنشین و به جای بیابان گردی، در جبهههای جنگ و حج و عمره شرکت کن، از همسر و عطریّات استفاده کن و از اموال خود به محرومان بده و از حرامها دوری و هجرت کن، این راه و روش من است و هر که از این روش اعراض کند و توبه نکند، فرشتگان از ورود او به حوض کوثر منع خواهند کرد».
عاصم بن زیاد نیز تصمیم گرفت شیوهی زندگی خود را تغییر داده واز حلالها و لذّتها کناره گیرد. حضرت علی (ع) آن تفکّر را محکوم کرد، و هنگامی که از آن حضرت پرسید:پس چرا خودتان این همه ساده زندگی میکنید؟ امام در پاسخ فرمودند:من رهبر جامعه ام، خداوند بر رهبران لازم کرده که سطح زندگی خود را در سطح افراد ضعیف جامعه نگهدارند و در غم دیگران شریک باشند.
حضرت علی (ع) در برخورد با خوارج متحجّر، هنگام اعزام نمایندهی خود ابن عبّاس به سوی آنان، به او دستور میدهد بهترین لباسها را بپوشد و خود را معطّر و خوشبو ساخته و با اسبی زیبا نزد آنها برود.
بعضی آیه را این گونه تفسیر کرده اند که رزق و زینت دنیا، آمیخته با انواع تلخی هاست، ولی رزق و زینتِ آخرت، بی غصّه و خالص است.
۱-پیامبر، مسئول مبارزه با بدعتها است. «قُلْ مَنْ حَرَّمَ»
۲-اسلام، با زهد نابجا وریاضت نامشروع ورهبانیّت، مخالف است. «قُلْ مَنْ حَرَّمَ»
۳-اصل در بهره گیری از زینتها و طیّبات، مباح بودن است، مگر دلیلی خاص بر حرمت آنها باشد. «مَنْ حَرَّمَ»
۴-استفاده مناسب از زینت و ترغیب مردم به آن، ارزشمند است. «زِینَهَ اللّهِ»، زیرا زینت به خدا نسبت داده شده است.
۵-راه رسیدن به خدا، ترک امور حلال و طیّب نیست، بلکه استفاده بجا و رعایت قسط وعدل است. «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَهَ اللّهِ»
۶-اسلام، هماهنگ با فطرت و آیین اعتدال است، به نیازهای طبیعی پاسخ مثبت میدهد، آنچه را مفید است حلال میشمرد و از آنچه ضرر دارد نهی میکند. «مَنْ حَرَّمَ ... أَخْرَجَ لِعِبادِهِ»
۷-زینت، همچون غذا، مورد نیاز انسان است. (زینت در کنار خوارکیها مطرح شده است) «زِینَهَ اللّهِ ... وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ»
۸-هدف اصلی از آفریدن نعمت ها، استفاده بردن و برخورداری مؤمنان از آنهاست، گرچه کافران نیز بهره میبرند. «قُلْ هِیَ لِلَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا» البتّه در جای دیگر میفرماید: «إِنّا جَعَلْنا ما عَلَی الْأَرْضِ زِینَهً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً» هرآنچه روی زمین است، زینت آن قرار دادیم تا آنان را بیازماییم که کدام یک بهتر عمل میکنند.
۹-در بهره برداری از نعمتهای دنیوی، مؤمن و کافر یکسانند، ولی کامیابی قیامت مخصوص مؤمنان است. «لِلَّذِینَ آمَنُوا خالِصَهً یَوْمَ الْقِیامَهِ»
۱۰-علم وعالم، جایگاه ویژهای نزد خدا دارند. «کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ»
انتهای پیام/