به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند ، در حالی آخرین دقایق از آذر ماه را سپری میکنیم که پاییز کوله بارش را بسته و نوید آمدن یلدای هزار ساله را میدهد. یلدا میآید تا باری دیگر آیین کهن ایرانی را در دلهای مردم زنده کند. آری، کم کم صدای پای شب یلدا به گوش میرسد.
واژه یلدا به معنای زایش و تولد است، ایرانیان باستان نیز به این باور بودند که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید روزها بلندتر میشود. یلدا یا همان شب چله معروف، نشستن اجتماع خانوادگی در کنار کرسی محبت ، عشق را زمزمه کردن و در جیب های یکدیگر نقل و نبات مهر ریختن است. شاید رسالت یلدا همین باشد که یادمان نرود چقدر محتاج دقیقه هاییم برای عشق ورزیدن های از یاد رفته در روزگار سرد آهنی. همه ساله گوشه گوشه ی ایران با توجه به فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود، آماده ی برگزاری جشن در این شب می شوند.
یلدا در خراسان جنوبی
یکی از خاصترین آیین های شب یلدا در خراسان جنوبی مراسم کف زنی است. کف زنی یا کف درست کردن در اصطلاح محلی یک ماده غذایی سفید رنگ است که همراه گردو و یا پسته سرو میشود. این خوراکی خاصیت درمانی برای معده نیز دارد. آنها در دورهمی های شب یلدا، گوشت داغ را به عنوان یک غذای محلی و بسیار مقوی مصرف میکنند.
برآبادی مسئول حوزه پژوهش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: از دیر باز شب آغاز فصل زمستان که به شب یلدا یا چله معروف است در نزد ایرانیان گرامی داشته میشود.
او افزود: براساس گاه شماری بومی و قدیمی چله بزرگ زمستان از فردای این شب یعنی از اول دی ماه شروع شده و تا ۴۰ روز (دهم بهمن) ادامه دارد.
برآبادی بیان کرد: همانند چلههای زمستان، سابق در تابستان و ماه های تیر و مرداد هم چلههای تابستان قرار داشتهاند.
مسئول حوزه پژوهش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی اظهار کرد: این گاه شماری براساس طبیعت و آب و هوای ایران تنظیم شده و مورد توجه کشاورزان و دامداران هست.
برآبادی اظهار کرد: شب چله، چون بلندترین و طولانیترین شب سال است از بین شبهای دیگر سال متمایز و خاص بوده است.
او ادامه داد: به این علت که از فردای این روز، روزها بلندتر شده و شبها کوتاهتر میشود و همچنین به تدریج تاریکی کاهش و روشنایی و نور افزایش پیدا میکند.
یلدایی متفاوت تر از هزاران سال قبل
سنتی باستانی را جشن گرفتن بهانهای میشود تا لحظات خاطره انگیزی را در کنار یکدیگر داشته باشیم و شیرینی کنار هم بودن در بلندترین شب سال آن هم فقط به اندازهی یک دقیقه بیشتر از شبهای قبل را تجربه کنیم. اما یلدای امسال را با توجه به شیوع ویروس کرونا باید جور دیگری جشن گرفت. یلدایی که با به جا آوردن صله رحم و به دور از تکنولوژی برگزار میشد امسال با شرایطی کاملا متفاوت و در تضاد سالهای گذشته توصیه میشود.
خطی قرمز، دور دورهمیهای یلدایی
معمولا چند روز مانده به شب یلدا بازار پر میشود از میوههای رنگارنگ. از هندوانه گرفته تا انارهای آبداری که قرار بود مهمان دورهمی های فامیلی شوند. البته ناگفته نماند که بازار آجیل فروشی ها هم در این ایام داغ داغ بود. به همین خاطر سری به بازار میوه و آجیل فروشیها زدیم تا از اوضاع و احوال خرید در این روزها با خبر شویم و ببینیم آیا مانند سالهای گذشته تب و تاب مردم برای خرید میوه و آجیل برای این شب آیینی بالا است یا نه!
البته از آجیل فروشی و میوه فروشیها هم که هرساله این موقع شلوغ بود خبر رسید که حجم سفارشاتشان کم شده است.
یکی از میوه فروشان بیرجندی گفت: امسال با توجه به شیوع کرونا حجم سفارشات میوه را به نصف و حتی کمتر رسانده ام.
دیگر میوه فروش بیرجندی افزود: امیدوارم همشهریانم در این وضعیت کرونایی از این هندوانهها برای دور همیهای با جمعیت زیاد استفاده نکنند.
به سطح شهر رفتیم تا نظر مردم را در خصوص نحوهی برگزاری یلدای امسالشان جویا شویم. عدهای گفتند برنامهی خاصی برای این شب ندارند و از دورهمی های فامیلی در این شب خود داری میکنند.
یکی دیگر گفت: امسال این شب را به خانواده و آشنایانم از راه دور تبریک خواهم گفت و در خانه خواهم ماند.
بیشتر بخوانید
دیگری گفت: دور دورهمی های یلدای امسال را خط قرمز گرفته ام و اگر عدهای در این وضعیت بغرنج کرونا در کشور از دورهمیهای فامیلی در این شب نگذرند قطعا باید منتظر عواقب بعد ازآن هم باشند.
دیگر شهروند بیرجندی گفت: با وجود اینکه همه ساله شب یلدا را به همراه خواهران و برادران خود به دست بوسی مادر میرفتیم، اما امسال از این دورهمی صرف نظر کرده ایم.
میوه یلدا در سبد گرانی
اگرچه قرار نیست دورهمی های یلدایی برگزار شود اما خرید میوه در این شب کماکان به قوت خودش باقی مانده. به نقاط مختلف شهر که رفتیم که با تنوع زیادی از نوع میوه ها و قیمت ها رو به رو شدیم. سیب پرتقال و میوه های رنگارنگی که هر کدام با قیمتی متفاوت عرضه میشدند.
یکی از شهروندان بیرجندی گفت: میوه را با هر قیمتی که دلشان بخواهند به فروش میرسانند و انتظار داریم میوهها با قیمت واحد به فروش برسد.
گرچه عدهای میگویند چند روزی است که بازار میوه و تره بار به ثبات رسیده است، اما باز هم نوع و کیفیت میوه ها و اینکه هر میوه از کجا به استان ما برسد تعیین کننده قیمت است.
میوه فروشی دیگر گفت: دو نوع سیب شیراز برای فروش در مغازه دارم؛ قیمت سیب درجه دوم ۱۱ هزار و پانصد تومان، و قیمت سیب درجه یک ۱۷ هزار تومان است.
تهوری معاون بازرسی و حمایت از مصرف کنندگان سازمان صمت خراسان جنوبی گفت: نظارت ها را برای کالای هدف به خصوص میوه ها تشدید کرده ایم.
او افزود: بازرسی از میدان بار، بررسی فاکتورهای خرید و فروش و بازرسی از واحدهای خرده فروشی سطح شهر در دستور کار ما قرار گرفته است.
تهوری بیان کرد: ملاک ما برای موضوع رصد بازار میوه فاکتو های معتبر عمده فروشان است.
اما همچنان افرادی هستند که از تفاوت قیمت ها و برخی از فروشندگان هم از افزایش کرایه بار ناراضی اند.
یلدایی مجازی در عصر فناوری
عصر عصر ارتباطات و دنیا دنیای تکنولوژی است. در خانهی بیشتر افراد جامعه حداقل یک گوشی هوشمند و سایر وسایل ارتباط جمعی وجود دارد. امسال میتوان تکنولوژی را در خدمت یلدا گرفت و با این کار نه از آیین سنتی بگذریم و نه خود و دیگران را در معرض خطر ویروس کرونا قرار دهیم.
شهروندی در این خصوص بیان کرد: در سالهای گذشته از کنار گذاشتن گوشی در مهمانیهای یلدا صحبت میشد و اینکه گوشیهای موبایل را در سبدی گذاشته و به دور از تکنولوژی این شب را کنار هم باشیم.
او افزود:، اما امسال که از دیدار های مجازی سخن به میان میآید پیشنهاد میشود در این شب اینترنت رایگان برای شهروندان مد نظر قرار داده شود تا بتوانند لا اقل یلدا را به صورت مجازی برگزار کنند.
یلدای امسال نباید بهانهای به دست ویروس کرونا داد، در خانه ماندن و پرهیز از دورهمی های خانوادگی به کرات توصیه میشود. به نظر میرسد حالا که دورهمی های یلدایی تبدیل به یک انبار باروت برای شعله ور شدن آتش کرونا شده چه خوب است مسئولین هم در این شب بستههای اینترنتی رایگان را در اختیار مردم قرار دهند تا طعم یلدایی مجازی را از دست ندهند.
کاشتن لبخند یلدایی بر لبان نیازمندان
در بسیاری از مناطق ایران مراسم شب چلهای برگزار میشود. طبق سنتهای ایرانی، رسم بر این است که خانوادههایی که تازه با هم وصلت کرده اند، دور هم جمع شوند و جشن میگیرند. در این میان هدایایی هم از طرف خانواده داماد به عروس تقدیم میشود که لبخند پر رنگ تری را روی چهره عروس خانم مینشاند تا شادی و نشاط این شب بلند بیشتر شود.
اما امسال زوجهای جوان میتوانند به جای برگزاری چنین رسومی خطرناک، درخت محبتی بکارند که میوه های شیرینش نصیب نیازمندان شود. یلدای امسال میتوان هزینه شب چلهای و حتی عروسی خود را صرف امور خیرکرد و لبخند شادی را بر لبان نیازمندان شهر نشاند. همانها که شاید میان هجمهای از مشکلات زندگی آمدن یلدا و خوشیهای آن برایشان چندان معنایی نداشته باشد.
علاوه بر نیازمندان کمیته امداد و بهزیستی میتوان این هزینه ها را صرف موسسات نیکوکاری و خیریه ها کرد. البته جدا از تمامی اینها پویشهایی هم هستند که پذیرای کمکهای مردمی اند.
همراهی با سربازان سلامت در ایستگاه شب یلدا
شاید دورهمیهای شب چلهای همه تلاشهای پاییز را نابود کند. از تلاشهای مردمی که تمامی دستورالعملهای بهداشتی را به خاطر حفظ سلامتی خود و دیگران رعایت میکنند گرفته تا تلاشهای کادر درمانی که در همه این مدت با روحیهی خستگی ناپذیر خود برای بهبود وضعیت جسمانی افراد مبتلا به کرونا و بازگشت دوباره آن ها به زندگی از هیچ چیز دریغ نکرده اند.
چه بسیار پرستارانی که در راه سلامتی جامعه جان خود را از دست داده اند و حتی سربازان سلامتی که مدت زیادی است دستان پر مهرو محبت پدر و مادر خود را به خاطر بی توجهی و غفلت مردم لمس نکرده اند. امسال با مصادف شدن شب یلدا و روز پرستارمی توانیم با برگزار نکردن دورهمیهای یلدایی کمی قدردان زحمات کادر درمان و پرستاران باشیم.
پاییز را ختم بخیر کنیم
امسال بسیاری از مراسم های آیینی و مذهبی را به دلیل شیوع ویروس کرونا برگزار نکرده ایم و حالا داریم به ایستگاه شب یلدا نزدیک میشویم.کرونا در کمین دورهمی های بزرگترین شب سال نشسته است تا قربانی بگیرد و داغ بر دلمان بگذارد. پس اجازه ندهیم سهم ما از یلدای امسال از دست دادن عزیزانمان باشد. یلدای امسال را مجازی برگزار کنیم تا انشاالله سال بعد دور هم جمع باشیم.
تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد / وجود نازکت آزرده گزند مباد
سلامت همه آفاق در سلامت توست / به هیچ عارضه شخص تو دردمند مباد
گزارش از راضیه یعقوبی
انتهای پیام/ی