ترک تحصیل، هرچند اندک و مقطعی، به خاطر پیامدهای بلندمدت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی معضلی چند وجهی گریبانگیر نظام تعلیم و تربیت رسمی است که سربرآوردن ویروس کرونا و تبعاتش بر این مشکل افزوده شده است.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، پدیده گریز از فراگیری آموزش‌های رسمی یا ترک تحصیل که این روز‌ها بخاطر محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا افزایش یافته است متاثر از عامل‌های بنیانی مانند شخصیت دانش‌آموز، رویکرد والدین، سبک زندگی، اقتصاد خانوار، وضعیت کمی و کیفی مدارس و محیط اجتماعی می‌باشد.

شیوع کرونا که مرز‌های زندگی فردی و اجتماعی را در جهان درنوردیده و تاثیرات خود را به شکلی بی‌سابقه بر همه چیز و همه افراد تحمیل نموده، آموزش و پرورش را هم بی‌نصیب نگذاشته بطوری که نه تنها این حوزه را از دریافت آموزش‌ها و شیوه آموزش حضور در کلاس محروم کرده بلکه برخی از مخاطبان لازم‌التعلیم را به ترک تحصیل سوق داده است.

"ترک تحصیل" به معنای کناره‌گیری نابهنگام دانش‌آموزان از مدرسه و برنامه رسمی تعلیم تربیت، پیش از اتمام یک دوره تحصیلی و در نتیجه ناتوانی از ادامه فراگیری دانش می‌باشد که در بطن خود زمینه‌ساز پیامد‌ها و آسیب‌های اجتماعی است.

افزایش بیسوادی را می‌توان کمترین پیامد آسیب‌زای ترک تحصیل قلمداد کرد که خود زاینده بسیاری از انحرافات فردی و گروهی و کژروی‌های رفتاری در جامعه است.

ترک تحصیل روندی است که به مرور زمان شکل می‌گیرد و تنها به دلیل ضعف تحصیلی دانش‌آموزان نیست بلکه بیشتر از مشکلات اجتماعی و تحصیلی در مدارس ناشی می‌شود و عواملی، چون ضعف امکانات خانواده‌ها، مدارس و جوامع بر این مشکلات می‌افزایند.

در این میان شیوع کرونا و عواقب ناشی از آن نیز بر انبوه عوامل موثر در ترک تحصیل افزوده است به طوری که شماری از دانش آموزان به دلیل ترس والدین از ابتلا به بیماری امسال به مدرسه نرفته‌اند و به هر ترتیب از ادامه تحصیل آنان به بهانه کرونا صرفنظر شده است.

در این میان خراسان رضوی با حدود ۶.۵ میلیون نفر جمعیت که افزون بر یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر آن‌ها دانش‌آموز هستند یکی از حوزه‌های جغرافیایی عمده کشور به عنوان الگو در تجربه‌های آموزشی و تعلیم و تربیت در زمینه‌های مختلف است.

افزایش ۲ برابری بازماندگی از تحصیل در خراسان رضوی

قاسمعلی خدابنده مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی با اشاره به بازماندگی از تحصیل بیش از ۴۰ هزار دانش‌آموزان گفت: آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در استان نسبت به سال گذشته بیش از ۲ برابر افزایش داشته است.

او افزود: با توجه به برآوردی که از ثبت‌نام دانش‌آموزان و آمار ثبت شده در سامانه سناد در خراسان رضوی داریم حدود ۴۰ هزار دانش‌آموز در امسال ترک تحصیل کرده‌اند.

مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی ادامه داد: در حال حاضر که سه ماه از سال تحصیلی گذشته، بعید به نظر می‌رسد پرونده‌ای در مدارس باقی مانده باشد که هنوز ثبت نشده‌اند.

خدابنده بیان کرد: کمیته‌ای در این استان تشکیل شده که از طریق مدیران مدرسه، دهیاران، خانه‌های بهداشت و دیگر نهاد‌ها بتوان دانش‌آموزان ترک تحصیل کرده را به مدارس بازگرداند.

بیشترین آمار ترک تحصیل مربوط به صالح‌آباد خراسان رضوی است

او تصریح کرد: صالح‌آباد این استان بیشترین تعداد ترک تحصیل کرده را دارد که بیشترین آن دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه اول هستند. همچنین در مناطق محروم و مرزی این تعداد بیشتر است.

کرونا مقصر جدید ترک تحصیل

مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: ترس از ابتلای به کرونا نیز در ترک تحصیل دانش‌آموزان بی‌تاثیر نبوده و برخی از خانواده‌ها مانع حضور فرزندان خود در مدرسه شده‌اند.

خدابنده اظهار کرد: در سال گذشته ۱۳ هزار دانش‌آموز این استان ترک تحصیل کردند در حالی که این تعداد در سال جاری به ۴۰ هزار نفر افزایش یافته است.

او  افزود: وظیفه ما بازگرداندن دانش‌آموزان به فراگیری درس و تلاش برای ادامه آموزش آنان است.

کودک همسری دومین عامل ترک تحصیل

رضا صابری تولایی معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی گفت: پدیده "کودک همسری" از مهمترین عوامل موثر در ترک تحصیل دانش آموزان مقاطع اول و دوم متوسطه است.

او افزود: بعد از شیوع کرونا و تبعات ناشی از آن، "کودک همسری" مهمترین عامل ترک تحصیل دانش آموزان مقطع متوسطه  محسوب می‌شود که به همین سبب ترک تحصیل بین دختران بیشتر است و باعث شده آمار ترک تحصیل دختران حدود ۲ یا سه درصد بیشتر از پسران در دوره متوسطه اول و دوم باشد.

معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی ادامه داد: عامل تاثیرگذار دیگر در این زمینه، پراکندگی خراسان رضوی است که باعث شده در برخی مناطق دوردست مدرسه متوسطه اول و متوسطه دوم نداشته باشیم و این امر کار را برای ادامه تحصیل دانش آموزان سخت کرده است.

صابری تولایی بیان کرد: سایر عوامل موثر در این زمینه نیز کودکان کار، مشکلات رفت و آمد، مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هستند که هر یک به جای خود مهم است.

او تصریح کرد: پوشش تحصیلی مقطع ابتدایی در خراسان رضوی بالاست و خانواده‌ها بیشتر در تلاش هستند که فرزندانشان را به مدرسه بفرستند تا از آموزش عقب نمانند، اما وقتی به مقطع متوسطه می‌رسیم تمایل خانواده‌ها برای فرستان فرزندان خود به مدرسه کمتر می‌شود.

شهر‌های بزرگ خراسان رضوی درگیر ترک تحصیل

معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: بیشترین کاهش پوشش تحصیلی و نرخ گذر را در شهر‌های مشهد، نیشابور و سبزوار داریم.

صابری تولایی اظهار کرد: ترک تحصیل در وزارت آموزش و پرورش در قالب "نرخ گذر" شناسایی می‌شود که این عنوان به معنای شمار دانش آموزانی است که از یک مقطع به مقطع دیگر وارد می‌شوند.

او افزود: نرخ گذر در دو سطح شامل ورود دانش آموزان از مقطع ابتدایی به مقطع متوسطه اول (پایه ششم به هفتم) و همچنین از مقطع متوسطه اول به متوسطه دوم (پایه نهم به دهم) است.

معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی ادامه داد: از طریق سامانه سناد به صورت روزانه آمار دقیق نرخ گذر ثبت می‌شود که باتوجه به آماری که روزانه دریافت می‌شود داده‌ها متفاوت و متغیر هستند و آمار ثابتی در این خصوص نداریم.

صابری تولایی با اشاره به نرخ گذر در ۲ سال گذشته در خراسان رضوی بیان کرد: این نرخ در سال تحصیلی گذشته در مقطع ابتدایی  ۹۸.۸۰ درصد و در کشور ۹۸.۱۳ درصد بوده است.

او تصریح کرد: امسال نرخ گذر در مقطع ابتدایی استان ۹۸.۴۴ درصد بوده که نسبت به سال قبل از آن کاهش داشته است.

معاون آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: نرخ گذر در مقطع متوسطه اول در سال تحصیلی گذشته ۹۲.۳۶ درصد بود که امسال افزایش یافته و به ۹۶.۹۸ درصد رسیده است.

صابری تولایی اظهار کرد: همچنین این نرخ در مقطع متوسطه دوم در سال گذشته ۷۴.۴۵ درصد بود که امسال به ۹۱.۱۸ درصد رسیده که نشان از افزایش ترک تحصیل دارد.

او شیوع کرونا در امسال را عامل مهم نوسان نرخ گذر دانست و افزود: امسال به دلیل شیوع این ویروس آمار نرخ گذر تفاوت فاحش با پارسال داشته است و برخی دانش آموزان به خاطر عدم ابتلا به این ویروس در سال تحصیلی جاری ثبت نام نکرده‌اند.

معاون آموزش و پرورش خراسان رضوی در خصوص شناسایی و جذب دانش آموزان در این بخش ادامه داد: پیشنهادی را با عنوان "ایجاد کمیته پوشش تحصیلی در ادارات آموزش و پرورش استان" که در راس آن فرماندار و رییس آموزش و پرورش باشند برای شناسایی و جذب دانش آموزان ارائه داده‌ایم.

جلوگیری از محرومیت دانش‌آموزان از تحصیل

خدابنده مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی گفت: اولین وظیفه و رسالت دستگاه تعلیم و تربیت در ایام شیوع کرونا محروم نشدن دانش آموزان از تحصیل است.

او افزود: در ابتدای سال تحصیلی اطلس جامع یادگیری استان تهیه و تدوین شد و در آن ایام که امکان برگزاری حضوری کلاس‌های درسی فراهم بود، شیوه استفاده هریک از دانش آموزان از روش‌های آموزش حضوری، مجازی، تلویزیونی و درسنامه مشخص گردید.

مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی ادامه داد: متناسب با استفاده دانش آموزان از هریک از روش‌های آموزش باید فعالیت‌های آنان را رصد نماییم تا بتوانیم علاوه بر کسب اطمینان از ارائه آموزش با کیفیت به دانش آموز، فرآیند ارزشیابی وی را انجام دهیم.

خدابنده با بیان اینکه آمار دانش آموزان بازمانده از تحصیل در شروع سال تحصیلی بسیار نگران کننده بود بیان کرد: اما در سه ماه اخیر با همت و تلاش مدیران مدارس برخی از این دانش‌آموزان به کلاس درس و آموزش بازگشتند.

او تصریح کرد: مدیران مدارس مناطق روستایی می‌توانند با کمک دهیاران، خانه‌های بهداشت و در حاشیه شهر مشهد با کمک دفاتر تسهیلگری زمینه بازگشت دانش‌آموزان را به مدارس و فراگیری درس فراهم نمایند.

مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: با توجه به اینکه بخشی از دانش آموزان در مناطق محروم و دورافتاده به دلیل عدم برخورداری از تجهیزات نوین آموزشی و به هر دلیل دیگر از آموزش به طور کامل بهره نمی‌برند می‌توان گفت کرونا و شیوع آن موجب تاثیرات منفی در آموزش آنان شده است، اما تلاش ما در همه بخش‌ها بر حل و رفع مشکلات در این مسیر است.
 
منبع:ایرنا
انتهای پیام//ا.د
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.