به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ ۖ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَىٰ أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ ۗ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلَّا قَلِیلًا

و (منافقان)، چون امری به آنان برسد که باعث ایمنی یا ترس (مسلمین) است (و باید پنهان داشت) آن را منتشر می‌سازند، در صورتی که اگر آن را به رسول و به صاحبان حکم که از خودشان هستند گزارش می‌دادند همانا آنان که اهل بصیرتند در آن واقعه صلاح‌اندیشی می‌کردند؛ و اگر نه این بود که فضل خدا شامل حال شماست، همانا به جز اندکی همه شیطان را پیروی می‌کردید.

فایل صوتی تلاوت آیه ۸۳ سوره نساء

تفسیر آیه ۸۳ سوره نساء

از امام صادق (ع) در مورد کلام خدا: «وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَ إِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ» پرسیدند: «آنان (اولی الامر) چه کسانی هستند»؟ امام فرمودند: «ما صاحبان امر هستیم که خداوند امر کرده امور و اخبار به ما بازگشت شود [و صدق و کذب آنان و وجوه آن از ما پرسیده شود].

بیشتر بخوانید

• هدف از خلقت انسان چیست؟ +صوت

نشر و پخش اخبار محرمانه و شایعات همیشه به مسلمانان ضربه زده است. نشر اخبار سری معمولاً از روی سادگی، انتقام، ضربه زدن، آلت دست شدن، طمع مادّی، خودنمایی و اظهار اطلاعات صورت می‌گیرد.

اسلام به خاطر جامعیّتی که دارد، به این مسأله پرداخته و در این آیه از افشای راز‌های نظامی نکوهش می‌کند و نقل اخبار پیروزی یا شکست را پیش از عرضه به پیشوایان، عامل غرور نابجا یا وحشت بی مورد از دشمن می‌داند و اگر هشدار‌ها و عنایت‌های الهی نبود، مسلمانان بیشتر در این مسیر شیطانی (افشای سر) قرار می‌گرفتند.

امام صادق (ع) فرمودند:کسی که اسرار ما را فاش کند، همانند کسی است که به روی ما شمشیر کشیده باشد همچنین امام باقر (ع) می‌فرمایند:مراد از اهل استنباط در آیه، ائمّه معصومین هستند.

پیام‌های آیه ۸۳ سوره نساء

۱-رازداری و حفظ اخبار امنیّتی وظیفه مسلمانان است و افشای اسرار آن‌ها حرام است. «إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ ... أَذاعُوا بِهِ»

۲-پخش شایعات، از حربه‌های منافقان است. «أَذاعُوا»

۳-اخبار جبهه و اسرار نظامی باید به یک نقطه برسد و پس از ارزیابی و تشخیص به اندازه مصلحت منتشر گردد. «رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ»

۴-عوام و عموم مردم، باید به اهل استنباط رجوع کنند. «رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ»

۵-اولی الامر باید از میان خودِ مؤمنین باشد. «أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ»

۶-مسلمانان باید دارای حکومت و تشکیلات و رهبری باشند. اولی الامر صاحب دولت و حکومت و قدرت است. «إِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ»

۷-کنترل و هدایت اخبار امنیّتی و اسرار اجتماعی، ایجاد تشکیلات خبری برای جمع آوری و ارزیابی خبر‌های سرنوشت ساز و عرضه آن به مردم از شئون رهبری است. «لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ»

۸-بین ولایت و فقاهت رابطه‌ی تنگاتنگ است. اولوالامر باید اهل استنباط باشند. «أُولِی الْأَمْرِ ... یَسْتَنْبِطُونَهُ»

۹-استنباط، تنها مخصوص احکام فقهی نیست. «أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ ... یَسْتَنْبِطُونَهُ»

۱۰-خنثی سازی توطئه از راه قراردادن مراجع صلاحیّت دار در جریان اخبار و بررسی آنها، مصداق فضل ورحمت الهی است. «رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ ... فَضْلُ اللّهِ»

۱۱-تعیین رسول اللّه و اولوالامر بعنوان مرجع مردم و رهانیدن مردم از پیروی شیطان بزرگ‌ترین فضل و رحمت خدا است. «وَ لَوْ لا فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ»

۱۲-مرکزیّت صحیح مانع انحراف است و جامعه بی رهبر در دام شیطان می‌افتد. «فَلَوْ لا فَضْلُ اللّهِ لاَتَّبَعْتُمُ»

۱۳-انتشار اخبار نظامی و عدم مراجعه به رهبران الهی، پیروی از شیطان است. «لاَتَّبَعْتُمُ الشَّیْطانَ»

۱۴-اکثر مردم فریب شایعات را می‌خورند. «لاَتَّبَعْتُمُ الشَّیْطانَ إِلاّ قَلِیلاً»

انتهای پیام/