به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج ، در زمان شیوع بیماری‌های همه گیر، غیرقابل پیش‌بینی بودن اوضاع و عدم اطمینان از زمان کنترل بیماری، جدی بودن خطر مرگ، تحلیل‌ها و اطلاعات غلط می‌تواند نگرانی و اضطراب افراد را افزایش دهد.

یکی از پیامد‌های مهم همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در جهان، مشکلات روان‌شناختی این بیماری و در معرض خطر قرار گرفتن سلامت روان افراد جامعه است. به گفتۀ کارشناسان بیماری های همه گیر، در زمان شیوع یک بیماری همه گیر، اولین جایی که باید تعطیل شود مدارس و دانشگاه هاست و آخرین مکان برای بازگشایی نیز مدارس و دانشگاه ها هستند. بر اساس آمار‌های رسمی، جمعیت دانشجویی کشور نزدیک به ۴ میلیون نفر است.

با تعطیلی دانشگاه ها و مجازی شدن آموزش ، دانشجویان به ویژه دانشجویانی که تازه وارد دانشگاه شده اند با مشکلات متعددی از جمله اضطراب روبه رو هستند؛ بنابراین انجام مداخلات روان‌شناختی در زمان شیوع بیماری‌های واگیردار اجتناب ناپذیر است.

کاوه قادری رئیس مرکز مشاورۀ دانشگاه علوم پزشکی کردستان، در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان سنندج مهم ترین راه های پیشگیری و کاهش اضطراب را برای دانشجویان در دوران کرونا بیان کرد.

تعطیلی دانشگاه ها دانشجویان را خانه نشین کرد، و این تاحدودی باعث ایجاد اضطراب و افسردگی در آن‌ها شد راه حل رفع این مشکل چیست؟

طبیعتا هر عاملی که روند روتین برنامه‌های روزمرۀ ما را بهم بریزد سبب ایجاد استرس و مشکلات روانشناختی می‌شود. حال اگر چیزی مانند کرونا باشد که کنترل چندانی هم برآن نیست و در سطح بسیار فراگیری رخ داده این مشکلات بیشتر می‌شود.

در این بحران علاوه بر افسردگی، اضطراب، مشکلات خواب و تغذیه، مشکلات تحصیلی و شغلی، مشکلات بین فردی، وسواس و احساس تنهایی نیز از دیگر پیامد‌ها به شمار می‌آیند که تمامی این موارد اگر در سطح شدیدی رخ دهند سازگاری مارا مختل نموده و سبب افت عملکرد می‌شوند.

برای کمک به مدیریت این پیامد‌های ناخوشایند باید دید که چه موقعیت‌هایی بیشتر سبب این مشکلات می‌شود و بر اساس آن باید مداخلات و پیشنهاد‌ها را صورت بندی کرد.

تحقیقات نشان داده است افرادی که درگیر دوگانۀ انکار و یا اغراق در مورد کرونا می شوند، افراد با مشکلات زمینه‌ای روانشناختی، افرادی که به تغذیه، خواب و بهداشت روان خود بی توجه هستند و مواردی از این دست بیشتر در معرض آسیب این پیامد‌های منفی قرار دارند.

برهمین اساس باید گفت که بیماری کرونا نه یک وحشت عظیم آخر الزمانی نیاز دارد و نه نادیده انگاری. کرونا یک بیماری است که اگر چه در برابر آن هنوز تا دسترسی به درمان‌های مؤثر و واکسن فاصله هست، اما ما در برابر آن چندان بی دفاع هم نیستیم دفاع‌هایی مانند رعایت نکات بهداشتی، تقویت سیستم ایمنی و بهداشت خواب و تغذیه، مدیریت بهتر استرس ها، حمایت اجتماعی از اعضای خانواده و ... می‌تواند امکان آسیب پذیری ما را در برابر این بیماری کاهش دهد.

از سوی دیگر نادیده انگاری بیماری نیز خطرات مهلکی در پی دارد. پس راهکار یک راهکار میانه خواهد بود که اگر چه کرونا یک بیماری جدی و فراگیر است، اما ما در برابرش چندان بی دفاع نیستیم آنچه که در کنترل ماست را انجام دهیم و آنچه در کنترل ما نیست را موقتا پذیرش کنیم چرا که مطمئنا این شرایط ابدی نیست.

استرس از جایی شروع می‌شود که ما دنبال کنترل مواردی می‌رویم که تسلطی برآن‌ها نداریم و آنچه که در کنترل خودمان هست را نادیده می‌گیریم. از سوی دیگر برخی از افراد که مشکلات زمینه‌ای روانشناختی دارند طبیعتا به شکل شخصی امکان درمان آن را ندارند در این شرایط مراجعه به روانشناس و روانپزشک توصیه می‌شود.

اما مشخصا در مورد سوال شما باید گفت که تحقیقات اپیدمیولوژیک نشان داده که امکان قرنطینۀ کامل و بیرون نرفتن کامل به دلیل ملاحظات اقتصادی و اجتماعی بسیار محدود است بر همین اساس مهمتر از کاملا در خانه ماندن؛ حضور در جامعه با رعایت نکات کامل بهداشتی مطرح است.

بر همین اساس به دانشجویان پیشنهاد می‌شود با انجام مواردی مانند برقراری تماس‌های تلفنی و آنلاین با دوستان و خانواده، کسب حمایت‌های اجتماعی از اعضای نزدیک خانواده، رعایت بهداشت خواب و تغذیه و شکل دهی برنامه‌ی روزانه که ترکیبی از جنبه‌های تحصیلی و همچنین فراغت باشد در مدیریت این شرایط مؤثرتر عمل کنند.

دانشجویان باید بدانند که آن‌ها در این وضعیت تنها نیستند و کرونا معضل تمامی بشریت است اگر چه این روز‌ها ناخوشایند است، اما ابدی نیست و صد البته فراغتی که به بار آورده فرصتی است برای احیای پیوند‌های اجتماعی و تقویت توانایی‌های تحصیلی و عملکردی.

انتظاری عظیم برای پایان کرونا تحمل آن را دردناکتر می‌کند در این شرایط به جای یک دیدگاه هدف گرایانه دیدگاه فرآیندی باید حاکم شود که دوران کرونا اگرچه ناخوشایند است، اما آن چنان فاجعه بار هم نیست و می‌توان همچنان از برخی فعالیت‌های سازگارانه لذت برد. به جای بی قراری برای پایان کرونا باید صبورانه در این لحظه زندگی کنیم، آنچه در توان و کنترل ماست را انجام دهیم و امیدوارانه منتظر تحولات مثبت در درمان این بیماری باشیم.

مجازی شدن آموزش و کلاس های اینترنتی مشکلاتی دارد از جمله اینکه مدیریت درس ها و میل به یادگیری در دانشجویان همانند زمانی که حضور فیزیکی در کلاس درس و محیط دانشگاه را داشتند نیست. برای این مشکل چه باید کرد؟

بله دقیقا سوال خوبی است و این مشکل بیشتر دانشجویان به ویژه دانشجویان ترم‌های پایین‌تر هم هست. در این مورد باید گفت که شرکت در کلاس مجازی مجموعه‌ای ملزومات دارد که اولین ملزومۀ آن حس تعهد به یادگیری است.

دانشجویان باید با این دیدگاه به این کلاس‌ها بنگرند که مهم نیست استاد حضور یا غیاب مرا متوجه خواهد شد یا خیر مهم این است که من متعهد به یادگیری هستم و اگر در این امر اهمال کنم روند تحصیلیم در سال‌های آتی به مشکل بر می‌خورد.

بر همین اساس فردی که خود را به یادگیری متعهد بداند سعی می‌کند به هنگام شرکت در کلاس آنلاین همانند کلاس حضوری عوامل حواس پرتی محیطی را کاهش دهد، برنامه‌های درسیش را به شکل خرد و مرحله به مرحله انجام دهد تا با تلنباری از تکالیف رو به رو نشود. در این راستا اگر مشکلی هم بود کمک گرفتن از اساتید و دوستان می‌تواند یاری دهنده باشد.

همچنین اگر افراد با ویژگی‌های کمال گرایی شدید و اهمال کاری را هم در نظر داشته باشیم که به تنهایی توان مدیریت این مشکلات را نداشته باشند مراجعه به متخصصین اداره مشاوره دانشجویی اکیدا توصیه می‌شود.

ترس ناشی از بیماری کرونا موجب ایجاد اضطراب در دانشجویان شده است. گاهی این ترس بیش از اندازه و کاذب است. برای غلبه بر این اضطراب چه باید کرد؟

برای پاسخ به این سوال می‌خواهم بسیار عینی و موردی پاسخ بدهم. اگر چه حدی از استرس و اضطراب برای مواجهه با این وضعیت طبیعی است، اما اضطراب و استرس بیش از حد و از سوی دیگر بی تفاوتی بیش از حد نیز ریشه در تحریف های شناختی دارد.

راهکار اصلی شناسایی و کاهش این تحریف ها و جایگزین سازی باور‌های سالم تر است. از افکار ناسالم اضطراب زا در مورد کرونا می‌توان به دو دسته افکار ناسالم کوچک انگاری بیماری و اغراق در بیماری اشاره کرد.

به عنوان مثال:

افکار ناسالم مبتنی بر کوچک انگاری و ناچیز انگاری بیماری شامل:من قوی‌تر از آنم که کرونا بگیرم، دارن الکی شلوغش می‌کنن و بدون دست دادن و روبوسی زندگی معنا نداره!

خروجی چنین رفتاری انجام رفتار‌های پرخطر برای سلامتی خود و دیگران است. از سوی دیگر برخی دیگر در طرف دیگر طیف قرار دارند که بشدت مضطرب هستند و به خود می‌گویند، کرونا کنترل نمی شود، هر چی تلاش کنیم بی فایده است و تاثیری ندارد، کرونا پایان زندگی است و یا هر حرکتی ما را به کرونا نزدیک می‌کند.

طبیعی است که خروجی چنین افکاری نیز اضطراب و استرس افراطی است، اما باید چه کرد؟

جایگزین کردن افکار سازگارانه‌ای همچون کرونا یک بیماری جدی است، اما می توان با پیشگیری میزان آن را کم کرد ۲- با انجا توصیه های بهداشتی به مسئولیتم در قبال خود و دیگران عمل خواهم کرد ۳- نگرانی هایم را مدیریت خواهم کرد تا با سیستم ایمنی قوی به مبارزه با کرونا بروم ۴- اگر چه من بر تمامی ابعاد این مسأله کنترل ندارم، اما آنچه که در کنترل من است را به خوبی انجام می‌دهم.

انتهای پیام/ع