به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، روزی روزگاری بریتانیا که در خاورمیانه، منافع بزرگ نفتی و اقتصادی داشت و می‌خواست جلوی نفوذ شوروی کمونیستی را در خاورمیانه بگیرد، کمی فکر کرد و به این نتیجه رسید که بله، بهترین کار، اتحاد میان ایران و افغانستان و عراق و ترکیه، زیر چتر حمایت خودش است.

این‌طوری بود که طرحی آماده کردند و ظاهرش را آراستند و رفتند تو نخ رضاخان که بیا و امتیاز بده و به جایش امنیت بخر! قرار شد یک پیمان مشترک میان این کشور‌ها امضا شود تا به مرز‌ها و امنیت یکدیگر احترام بگذارند و خاک خود را برای حمله نظامی به سایر کشور‌های عضو پیمان به خارجی‌ها نسپارند.

حالا امتیازی که ایران باید می‌داد، چه بود؟ سرزمین. گروه‌های داوری تشکیل شد تا اختلافات ارضی ایران با این کشور‌ها را حل کنند و نتیجه این‌که ایران کوچک‌تر شد!

نمونه‌ای از گزارش‌های روزنامه‌ها درباره قراردادی که صلح‌آمیز و مایه افتخار معرفی می‌شد!

کوه آرارات کوچک چه شد؟

پیمان سعدآباد که با حضور وزرای خارجه ایران، عراق، افغانستان و ترکیه در کاخ سعدآباد تهران امضا شد، چه بلایی سر ایران آورد؟ شهر «قُطور» را که از اول متعلق به ایران بود و حکومت عثمانی اشغال کرده بود به ایران پس دادند و به جایش ۸۰۰ کیلومتر مربع از اراضی شمال غرب ایران شامل کوه آرارات کوچک و اراضی اطراف آن به ترکیه واگذار شد. این بخش از ایران اهمیت استراتژیک نظامی و سیاسی داشت و همان‌موقع فرماندهان ارتش و افراد مطلع با این واگذاری مخالف بودند، ولی جلوی رضاخان که نمی‌شد حرف حساب زد.

آرارات کوچک، امروز بخشی از خاک ترکیه است

باقی اختلافات چطوری حل شد؟

براساس پیمان سعدآباد «دشت ناامید» را یعنی ۳ هزار کیلومتر مربع از اراضی شرقی ایران را دادند به افغانستان تا اختلافات درباره حقابه رود هیرمند حل شود و حقابه به‌طور مساوی میان ۲ کشور تقسیم شود! با عراق هم سر اروندرود دعوا بود و حق کشتیرانی در کل اروندرود به جز ۵ کیلومتر از ساحل جلوی آبادان تا خط تالوگ رودخانه را دادند به عراق تا اختلاف حل شود. در واقع عملا ساحل شرقی اروندرود شد مرز ایران و حق ایران بر اروندرود از بین رفت. این یکی دیگر قابل تحمل نبود؛ تا جایی که بعد‌ها پهلوی دوم هم نتوانست این مقدار تحقیر را قبول کند و قرارداد الجزایر را با عراق امضا کرد که صدام پس از انقلاب اسلامی ایران، جلوی دوربین‌ها آن قرارداد را پاره کرد و جنگ تحمیلی را آغاز کرد.

«دشت ناامید» به مساحت بیش از ۳ هزار کیلومتر مربع یک‌شبه از ایران جدا شد

پیمان سعدآباد وقتی امضا شد، هیچ منفعتی برای ایران نداشت و بعد‌ها هم هیچی به هیچی! از جمله اینکه چند سال بعد در جنگ جهانی دوم بریتانیا و عراق این پیمان را نقض کردند و بریتانیا از خاک عراق استفاده کرد تا با عملیات نظامی ایران را اشغال کند.

در آن روزگار مجلس، مجلس رضاخانی بود!

بیشتر بخوانید

مدد بزرگ به صلح جهان

حالا چطور شد که مجلس شورای ملی چنین قراردادی را که هیچ منفعتی نداشت و درواقع خیانت به تمامیت ارضی ایران بود، خیلی شیک و مجلسی تصویب کرد؟ باز هم هیچی. یک رضاخانی در مملکت بود که نمایندگان مجلس را هم دستچین کرده بود و اصلا مجلس کجا بود و انتخابات کجا بود؛ وکیل‌الدوله بودند همه. رضاخان دستور می‌داد و آن‌ها هم اجرا می‌کردند. کی به کی بود؛ سال ۱۳۱۶ بود در ایران و نظم نوین رضاخانی بود. از همه مضحک‌تر این‌که رضاخان خودش رفته بود در مراسم افتتاحیه یازدهمین دوره مجلس شورای ملی و حرف‌های گُنده‌گُنده زده بود که: «پیمان سعدآباد در مشرق‌زمین بی‌سابقه بوده و در این هنگام که امور عالم مشوش است، مدد بزرگی به بقای صلح جهان خواهد بود». یعنی قزاق تازه به دوران رسیده به فکر صلح جهان هم بود؛ البته از کیسه ایران می‌بخشید!

ایران نوین رضاخانی، قرارداد‌های شبیه به معاهده‌های قاجاری کم نداشت!

امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست

امروز ۲۵ بهمن مصادف با ۱۳ فوریه میلادی و اول رجب هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.

ـ میلاد امام محمد باقر (ع) بنا به روایتی در سال ۵۷ قمری
ـ رحلت عالم بزرگ و فقیه جلیل «محقق خوانساری» در سال ۱۰۹۹ قمری
ـ وفات «رشیدالدین صوری» طبیب برجسته مسلمان در سال ۶۳۹ قمری
ـ درگذشت «ریچارد واگنر» موسیقی‌دان مشهور آلمانی در سال ۱۸۸۳ میلادی
ـ عزل احمدشاه قاجار از فرماندهی کل قوا و واگذاری این سمت به رضاخان توسط مجلس شورای ملی در سال ۱۳۰۳ شمسی

منبع:فارس

انتهای پیام/