به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، مراسم گرامیداشت سی و ششمین سالگرد تأسیس سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) با حضور سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل این سازمان برگزار شد.

عاملی در این مراسم ضمن تبریک سالروز تاسیس سازمان سمت و گرامیداشت یاد و خاطره فیلسوف و حکیم بزرگ مرحوم استاد احمد احمدی رئیس فقید این سازمان اظهار کرد: تواضع، ساده زیستی و منش والای انسانی، از ویژگی‌های برجسته اخلاقی آن استاد بزرگ بود.

او به حضور مرحوم احمدی در صحنه‌های مختلف اجتماعی اشاره کرد و گفت: دوران سی و سه ساله مدیریت ایشان در سازمان سمت بسیار پر افتخار و درخشان بود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: وقتی ستاد انقلاب فرهنگی در خرداد سال ۵۹ تشکیل شد، اعضای این ستاد دغدغه چهار مسئله را داشتند.

او با بیان اینکه دغدغه اول اعضای ستاد، برنامه‌ریزی در محیط دانشگاهی بود، ادامه داد: دغدغه دوم مسئله استاد و منابع انسانی بود که لازم بود، استاد فرد توانمندی باشد که در مسیر استقرار فرهنگ اسلامی و پیشرفت جمهوری اسلامی گام بردارد و معلم متعهدی باشد.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: دغدغه سوم اعضای ستاد انقلاب فرهنگی دانشجو بود، زیرا محور همه تلاش‌های ما این است که چرخه علم ادامه پیدا کند و با توجه به اینکه دانشجوی دیروز، معلم امروز و استاد فردا است، قطعا باید به عنوان یک عنصر اساسی مورد توجه محوری قرار گیرد.

او با بیان اینکه دغدغه چهارم اعضای ستاد انقلاب فرهنگی کتاب بود، گفت: کتاب به عنوان عصاره و محصول اندیشه‌ورزی، فکر و توانمندی‌های دانشی یک جامعه دارای اهمیت بسیار است؛ بنابراین سازمان "سمت" در جلسه شانزدهم شورای عالی انقلاب فرهنگی در هفتم اسفند ۱۳۶۳ به تصویب رسید.

عاملی با بیان اینکه حضور استادان بزرگی، چون مرحوم دکتر احمدی در تعالی این سازمان نقش مهمی داشته است، ادامه داد: تجربه چندین ساله ما نشان می‌دهد، دغدغه‌های فردی در مسیری که هنوز سیستم استقرار نیافته خیلی حائز اهمیت است، اما وقتی سیستم استقرار پیدا می‌کند نظام‌واره‌ها کار را جلو می‌برند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه در تاریخ تحولات بشر، دانشمندان، پژوهشگران و نوآوران نقش کلیدی در حوزه‌های مختلف داشتند، افزود: امیدوار هستیم که نقش نظامات و نهاد‌های اجتماعی هر روز پر رنگ‌تر شود و انجام امور صرفا شخص‌مبنا نباشد.

او بیان کرد: انتشارات سمت، انتشارات بسیار مهمی است که پشتوانه علمی قوی دارد و اعضای هیئت علمی این سازمان پشتوانه علمی آن محسوب می‌شوند و این سازمان فرایند‌های استاندارد را برای ارزیابی یک کتاب طی می‌کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه سمت به لحاظ ویراستاری یک نشر قوی و قابل ستایش است، گفت: به لحاظ طراحی باید کار بیشتری صورت گیرد و باید در این حوزه قدرت بیشتری پیدا کند، زیرا کتاب‌هایی که در دنیا به عنوان کتاب درسی ارائه می‌شوند به لحاظ طراحی کار بیشتری روی آن‌ها صورت گرفته و ما نیز باید در این مسیر حرکت کنیم.

عاملی در ادامه به برخی تفاوت‌های نشر فیزیکی و دیجیتال اشاره کرد و گفت: در نشر فیزیکی محدودیت‌هایی مانند قیمت، جنس کاغذ، جلد و ... مطرح است، ولی در نشر دیجیتال این مسائل نیست و رنگ اهمیت کانونی دارد و بهترین کیفیت رنگ در آنجا ارائه می‌شود، زیرا نشر باید به قانون طبیعت حرکت کند و باید مدل طبیعت به خود بگیرد و تنوع داشته باشد.

او به تحولات حوزه نشر اشاره کرد و گفت: با آمدن نشر دیجتال، نشر هوشمند، نشر شبکه‌ای و نشر چند رسانه‌ای تحولات اساسی برای نشر پیش آمد.

عاملی اضافه کرد: در سالی که گذشت در ایران سه هزار و ششصد میلیارد تومان محصول فروش کتاب داشتیم که از این مقدار ۶۴ میلیارد تومان سهم نشر الکترونیک بود که سهم بسیار کمی است و نیازمند این است که پیشرفت بیشتری در این حوزه داشته باشیم.

او ادامه داد: در دنیا نشر الکترونیک سهم شصت میلیارد دلاری را دارد و پیش بینی می‌شود که ظرف چند سال آینده این مسیر رشد بیشتری پیدا کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: در حوزه الکترونیک نشر هنوز جایگاه قدرتمند خود را پیدا نکرده است، شاید به این دلیل باشد که ما با کتاب بیشتر مأنوس هستیم و نسل امروز و آینده بیشتر با نشر الکترونیک پیوند می‌خورند کما اینکه امروز بیشتر مردم از تلفن همراه استفاده می‌کنند و اگر بتوانیم کتاب را بیشتر به این حوزه ببریم قدرت بیشتری پیدا می‌کند.

نشر الکترونیک مزیت‌های زیادی نسبت به نشر فیزیکی دارد

او با بیان اینکه نشر الکترونیک مزیت‌های زیادی نسبت به نشر فیزیکی دارد، گفت: نشر فیزیکی نشر آرامی است و کتاب خواندن لذت زیادی دارد، به‌خصوص اگر کیفیت کاغذ خوب باشد.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: نشر دیجیتال به دلیل ماهیت رقومی که برخوردار است، انعطاف زیادی دارد، اما ماهیت فیزیکی منعطف نیست و به‌صورتی است که نمی‌توان بعد از صفحه‌بندی تغییری در آن ایجاد کرد و محدودیت دارد که در روزنامه و کتاب هر دو به این صورت است و اگر اصلاحی هم لازم است باید در نسخه بعدی صورت گیرد.

او با بیان اینکه نشر دیجیتال نشر رقومی است یعنی منطق الگوریتمی در نشر حاکم است، ادامه داد: منطق الگوریتمی یعنی اینکه بر اساس الگوریتمی که برای آن می‌نویسیم خروجی می‌گیریم.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در نشر رقومی به راحتی می‌توان طراحی جلد، فونت، رنگ و ... را عوض کرد به خاطر اینکه در یک بستر رقومی و دیجیتال قرار گرفته است.

او با بیان اینکه حسن دیگر نشر الکترونیک امکان تولید جهانی آن است، افزود: دسترس‌پذیری به نشر دیجیتال، جهانی است، اما نشر فیزیکی در این خصوص محدودیت دارد و کتابی که چاپ می‌شود حتی اگر بخواهیم در جغرافیای ایران توزیع شود، کار سختی است و به راحتی صورت نمی‌گیرد، اما نشر دیجیتال به تعداد کاربرانی که در جهان وجود دارد و امروز از مرز ۵ میلیارد نفر گذشته ظرفیت بهره‌برداری ایجاد می‌کند با اینکه محدودیت زبان همچنان وجود دارد.

عاملی ادامه داد: در بحث ترجمه و بحث google translate و ترجمه از زبان فارسی به زبان‌های دیگر و بالعکس، خیلی ضعیف هستیم، ولی در برخی از زبان‌های دیگر مانند زبان کشور‌های اروپایی، بخش مترجم گوگل خیلی قوی است، ولی ویراستاری جدی لازم دارد.

او با بیان اینکه نشر الکترونیک امکان شبکه‌ای کردن محتوا را فراهم می‌کند، گفت: در نشر فیزیکی محتوا یک صفر تا صدی دارد و یک بسته است که ابتدا و انتهایی دارد، اما وقتی این بسته در بستر رقومی شدن قرار می‌گیرد، امکان لایه‌بندی شدن را پیدا کرده و امکان شبکه‌ای شدن را فراهم می‌کند، زیرا معماری اینترنت امکان طبقه بندی شدن را فراهم می‌آورد؛ بنابراین دارای محتوا‌های متنوع و طبقات علمی مختلفی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه نشر الکترونیک نسبت به نشر فیزیکی بسیار ارزان‌تر است، ادامه داد: ماهیت کار در محیط مجازی یک تلاش به منزله متمایل به بی‌نهایت تولید است، در منطق آنالوگ فقط  تولید و توزیع است بنابراین تیراژ مهم است اما در محیط دیجیتال بعد از انتشار، دیگر محدودیت تیراژ نداریم.

او افزود: چاپ بر اساس تقاضا موجب می‌شود که به صورت انبوه چاپ نکنیم، که این مسئله باعث می‌شود کتاب در انبار‌ها بمانند و گرفتار انبارداری شویم.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با بیان اینکه در حال حاضر آمازون و جا‌های دیگر بر اساس تقاضا چاپ می‌کنند و این باعث می‌شود چیزی روی زمین نماند، ادامه داد: چاپ الکترنیک بحث چاپ فیزیکی را ندارد و یک چاپ به منزله بی‌نهایت چاپ است، لذا محتوا‌های خیلی ارزان‌تری در دسترس قرار می‌دهد.

ظرفیت‌های زیادی در نشر الکترونیک وجود دارد

او گفت: در نشر الکترونیک ظرفیت‌های زیادی در قالب و محتوا وجود دارد و قالب‌ها چند رسانه‌ای است و بر اساس تقاضای صفحه، نه تقاضای کتاب هزینه را محاسبه می‌کنند و ظرفیتی برای کار چند رسانه‌ای است. در حال حاضر بحث کتاب قابل شنیدن و کتاب قابل دیدن به صورت رسانه تصویری، حوزه‌ای است که مردم با آن راحت‌تر هستند و شنیدن در برخی از حالات انسان راحت‌تر از خواندن است که الان ظرفیت کتاب شنیداری نیز در دنیای امروز فراهم شده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در حوزه محتوا باید به تقاضای اجتماعی جامعه خودمان توجه جدی شود، گفت: نویسنده‌ای که در فضای علمی امروز جامعه در حوزه علوم انسانی کتاب می‌نویسد قطعا توجهش به وضعیت علم است اما تا حدودی در بازتولید مفاهیم دچار مشکل می‌شویم و نمی‌توانیم به تقاضای اجتماعی فرهنگ خودمان پاسخ دهیم.

او با بیان اینکه فرهنگ ما یک فرهنگ اسلامی است، تصریح کرد: فرهنگ ما فرهنگی است که ریشه تاریخی چند هزار ساله دارد، بنیان اسلامی و قرآنی و ریشه تاریخی اهل بیت (ع) را دارد، اگر این فرهنگ بخواهد براساس کتاب، اجتماعی شدن در آن اتفاق بیافتد، نیازمند این است که کتاب به فضای اجتماعی نزدیک شود.

عاملی با اشاره به اینکه امام خمینی (ره) در اولین دستوری که برای تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی دادند دو نگرانی مهم داشتند، گفت: نگرانی اول وضعیت منابع انسانی داخلی بود که ایشان معتقد بودند که این افراد انقلاب را به زمین می‌زنند، کما اینکه در بیداری اسلامی کشور‌های عربی شاهد بودیم که همین امر موجب شد، انقلاب‌های کشور‌های منطقه در دهه اخیر با مشکل و بحران مواجه شوند.

او افزود: نگرانی دوم تصرفات دنیای غرب بر افکار و اندیشه‌های مردم ایران بود و با این دو نگرانی ستاد انقلاب فرهنگی را تشکیل دادند.

جامعه، تحمل بروکراسی‌های زیاد را ندارد

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: با تولد فناوری‌های نو دولت‌ها به سمت صفر شدن حرکت می‌کنند و جایش را به حکمرانی‌های الکترونیکی می‌دهند؛ جامعه علاقه‌مند به تسهیل فرآیند‌هاست، تقاضای اجتماعی این است و جامعه به سمت آسان سازی فرایند‌ها حرکت می‌کند. جامعه تحمل بروکراسی‌های زیاد را ندارد، هایپرلینک در این محیط منطقش این است که یک بار اشاره می‌کنید به یک لینک، اما الگوریتم پشت آن تمام استعلامات را انجام می‌دهد، مثلا در گزینش برای تمام استعلامات و برای تمام بررسی‌های احوال شخصی فرد و... اقدام می‌کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: فناوری‌های نو و رقومی در نظام بانکی تحول ایجاد کرد و ۵۰ درصد شعبه‌های بانک‌های اروپا، چون کارکردی نداشت تعطیل شد، الان در شبکه بانک الکترونیک به سمت بانک گسترش‌یافته (Extended Banking) حرکت می‌کنیم که کاملا منطق بانک فیزیکی را تأمین می‌کند و بیش از ۵۰ نوع خدمات بانکی در نظام بانکی در حال ارائه است.

او اضافه کرد: این تحول اساسی که در فناوری به وجود آمد، حمکرانی را به حکمرانی الکترونیک تبدیل کرد. وقتی می‌گوییم دولت الکترونیک؛ یعنی دولتی که تمام سرویس‌ها و خدمات را به مردم ارائه می‌کند در بستر رقومی قرار می‌دهد. امروزه بسیاری از فرآیند‌ها اتوماتیک شده است، برای مثال بسیاری از فرایند‌ها مانند اندازه‌گیری مصرف آب، برق و ... هوشمند است و با کنتور به صورت حضوری انجام نمی‌شود، هیچ قبضی درب منزل نمی‌آید بلکه همه این کار‌ها با یک مرتبه ثبت‌نام و ارائه حساب بانکی به سرویس‌های ارائه دهنده خدمات به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.

سهم بزرگی از اشتغال به اقتصاد دیجیتال اختصاص یافته است

عاملی ادامه داد: براساس گزارش موسسه مکنزی سهم کشور‌های توسعه یافته از اقتصاد دیجیتال، ۳.۴ درصد است و که ۸۷ درصد کل اقتصاد دیجیتال را به خود اختصاص می‌دهند و سهمی که در افزایش شغل در جهان داشته است، سهم بزرگی از اشتغال را به اقتصاد دیجیتال اختصاص داده است.

او بیان کرد: کسب و کار‌ها به فضای الکترونیکی منتقل می‌شوند و اقتصاد دیجیتال روز به روز قدرتمندتر می‌شود؛ اگر بخواهیم اقتصاد دیجیتال را با نگاه اسلامی مورد بحث قرار دهیم، چند محور اهمیت پیدا می‌کند.

عاملی با اشاره به اینکه اولین نقشی که اقتصاد دیجیتال دارد تسهیل خدمات است، گفت: فرآیند‌های اداری پیچیده باعث اذیت مردم است، شهر تهران ۱۹۸ لایه GIS دارد و این لایه‌ها یعنی اینکه، لایه داده‌ای تمام زیرساخت‌های شهر تهران وجود دارد، از آب، برق، تراکم، مبلمان شهری، فاضلاب، زمین و ... تماما در سیستم GIS آمده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: وقتی در سال ۸۹ شهر مجازی تهران را طراحی کردیم، شهر تهران را در هشت حوزه و ۶۹ لایه با ۱۷۰۰ خدمات طراحی کردیم و شهر تهران پیشرفت نسبتا خوبی داشته است، ولی زمانی پیشرفت قطعی به وجود می‌آید که هیچ فرآیندی نیازمند مراجعه حضوری نباشد.

انتهای پیام/