معتادان در اولویت دریافت واکسن کرونا قرار گیرند/ کاهش قیمت داروی بوپرنورفین با تولید آن در داخل

وی با اشاره به اینکه افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند بعد از کادر درمان در اولویت دریافت واکسن کرونا هستند، گفت: از سوی دیگر برای اینکه زنجیره انتقال ویروس را جمع آوری کنیم باید تعداد زیادی از افراد را واکسینه کنیم، معتادانی که جمع آوری می‌شوند بعد از ۶ ماه یا یکسال از مراکز رها می‌شوند و مجدد به جامعه برمی گردند و با توجه به اینکه شرایط زندگی آن‌ها متفاوت است اگر واکسینه نشوند ممکن است بیماری کرونا را انتقال دهند، پس واکسیناسیون این افراد علاوه بر کمک به خود آن‌ها به جامعه برای کاهش بیماری کمک می‌کند.

تویسرکانمنش تصریح کرد: از سال ۹۹ معتادانی که جمع آوری و در مراکز نگهداری شدند حدود ۵۸ هزار نفر است و سهمیه بالایی از واکسن نیاز نیست. از طرفی اعلام کردند که واکسن داخلی با حجم بالایی قرار است تولید شود، بنابراین در این شرایط می‌شود که معتادان هم در اولویت دریافت واکسن کرونا قرار گیرند.

وی با اشاره به اینکه ما درخواست داریم که علاوه بر معتادان در مراکز، پرسنل مراکز که با این افراد در ارتباط هستند نیز واکسینه شوند، افزود: با توجه به اینکه شاهد انواع جهش یافته ویروس کرونا هستیم، این امکان وجود دارد در یک مرکز نگهداری که تعداد از زیادی معتاد نگهداری می‌کنید، حتی اگر دستورالعمل‌های بهداشتی هم رعایت شود، باز هم ابتلا و سرایت ویروس دیده شود که می‌تواند نگران کننده باشد.

بیشتر بخوانید

• ابتلا به ویروس جهش یافته هندی یا آفریفایی نشانه خاصی ندارد

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره دارو‌های جدید درمان اعتیاد و اثرپذیری آنها، گفت: استراتژی دبیرخانه و معاونت درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر تنوع بخشیدن به روش‌های دارویی و غیر دارویی درمان اعتیاد است، سال‌های گذشته به دلیل اینکه باید به سمت پلتفرم‌های کم خطر‌تر حرکت کنیم بحث جایگزینی مواد با دارو‌هایی مثل متادون شکل گرفت و موفق هم بود تا موج انتشار ایدز و ... کنترل شود، اما در دهه گذشته وابستگی ما به درمان با دارو‌های آگونیست، بیشتر شد و عمده درمان اعتیاد در کشور با متادون و شربت تریاک صورت گرفت به همین دلیل از سال گذشته استراتژی ستاد مبارزه با مواد مخدر، تنوع بخشیدن به روش‌های درمانی شد.

وی افزود: بوپرنورفین یک داروی قدیمی درمان اعتیاد است، اما دسترسی به فرم محدودی از این دارو را در کشور داریم که به صورت قرص زیر زبان است و داروی گرانی هم محسوب می‌شود، دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری در مراحل تولید دارو تغییراتی را ایجاد می‌کند که دارو با قیمت ارزان‌تر و کیفیت بهتر در بازار عرضه شود، همچنین سایر فرم‌هایی که از این دارو وجود دارد درحال تولید است و قصد داریم سهم‌بیشتری از درمان اعتیاد را به دارو‌های جدید و فرم‌های مختلف بوپرنورفین اختصاص دهیم.

تویسرکانمنش ادامه داد: از طرف دیگر دارو‌های گیاهی موثری که مراحل علمی تولید خود را سپری کردند، مجوز‌های لازم را یا اخذ کردند یا در حال اخذ هستند و قرار است وارد بازار شود، خط قرمز ستاد این است که هر روش درمانی که می‌خواهند استفاده شود باید مبتنی بر شواهد علمی کافی باشد و مجوز‌های لازم را اخذ کند اغلب دارو‌های گیاهی که در مراکز غیر مجاز تجویز می‌شود، دارای ترکیبات غیر مفید و مضرر هستند. مجموعه علمی جهاد دانشگاهی و شرکت‌های دانش بنیان معاونت علمی ریاست جمهوری، موفق شدند فرمول‌هایی را از دارو‌های بومی گیاهی در کشور تولید کنند و اگر در مرحله کارآزمایی بالینی اثربخشی خود را نشان دهد مورد حمایت ستاد قرار خواهد گرفت.

وی اضافه کرد: برای درمان اعتیاد روش منحصر به فرد برای همه نداریم این دارو‌ها باید تحت نظارت پزشک، همراه با درمان‌های روانشناسی و حمایت اجتماعی صورت گیرد تا درمان به خوبی انجام شود.

مدیرکل درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر درباره شیوع اعتیاد زنان، بیان کرد: شیوع اعتیاد در کشور با ارجحیت و نسبت بسیار زیاد در مردان بیشتر است و از میان ۲ میلیون و ۸۰۰ نفر حدود ۱۵۶ هزار نفر زن معتاد وجود دارد بنابراین از نظر شیوع آمار بالایی در حوزه اعتیاد زنان نداریم، اما از لحاظ بروز آن نگرانی‌هایی وجود دارد.

تویسرکانمنش افزود: متاسفانه سرعت رشد اعتیاد در زنان و جوامع زنانه رو به افزایش است به خصوص مواد روانگردان که  رسانه‌ها و شبکه های ماهواره‌‌ای برای لاغری و تناسب اندام تبلیغ می کنند و در مراکزی مانند آرایشگاه ها، عطاری ها و باشگاه‌های ورزشی نیز تبلیغ می شود و باعث نگرانی است.

وی اضافه کرد: در میان زنان معتاد، یک عده زنانی را داریم که بی‌خانمان و متجاهر هستند و برای این گروه خاص توسعه مراکز درمان و نگه داری آنان را در اولویت قرار دادیم. به گونه‌ای که از سال گذشته که تعداد این مراکز صفر بود الان به ۵ تا ۶ مرکز رسیده است و در شهرهایی، چون تهران، سیستان و بلوچستان، آذربایجان شرقی، تبریز و مشهد افتتاح شده است. اما درخصوص زنان معتادی که متجاهر نیستند، توسعه مراکز جامع سلامت را در دستور کار قرار دادیم تا در این مراکز خدمات درمانی و روانشناسی به آن‌ها ارائه شود البته در حال حاضر ۶ هزار مرکز جامع سلامت و بیش از ۱۷ هزار خانه بهداشت وجود دارد، اما در حال توسعه آن‌ها هستیم.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: با بودجه‌ای که ستاد در نظر گرفته قصد داریم این مراکز را توسعه دهیم تا زنان با خیال راحت مراجعه کنند و خدمات بگیرند. فعلا در سیستان و بلوچستان این مراحل طی شده است و انشالله گسترش پیدا خواهد کرد. درمجموع نگران اعتیاد زنان هستیم و تمرکز جدی بر درمان و کاهش آسیب اعتیاد داریم.

وی با تاکید بر اینکه شیوه‌های درمانی در ایران، داوطلبانه است و افراد به مراکز درمان کاهش آسیب مراجعه می‌کنند، افزود: طبق قانون، ۸ نوع مرکز درمانی وجود دارد که افراد داوطلبانه می‌توانند خدمات درمانی این مراکز را دریافت کنند؛ به‌طوری‌که در سال ۹۹ بیش از ۹۶۴ هزار و ۹۲۲ نفر به ۷۴۲۸ مرکز سرپایی درمان اعتیاد که همان مراکز MMT و مطب هستند، مراجعه و خدمات دریافت کرده‌اند.

تویسرکانمنش اضافه کرد: همچنین مراکز اقامتی در کشور وجود دارند که آن‌ها را تحت عنوان کمپ می‌شناسیم و درمان‌های میان مدت یا بلند مدت در اختیار افراد معتاد قرار می‌دهند. یک هزار و ۹۷ مرکز اقامتی میان مدت یا کمپ در کشور هستند که بیش از ۱۹۰ هزار نفر را در ۱۱ ماهه امسال تحت پوشش قرار داده‌اند و همچنین ۲۷ مرکز اجتماع درمان‌مدار یا TC در کشور هستند که مدت اقامت فرد در این مراکز بیشتر است و تا به امروز بیش از ۲۹۰۰ نفر را تحت پوشش داده‎اند.

وی تصریح کرد: مراکز کاهش آسیب دیگرینیز وجود دارند؛ یعنی افرادی که به دلایل روحی یا جسمی، توانایی یا تمایل به ترک را ندارند و خودشان هم برای ترک مراجعه نمی‌کنند، اما ما می‌خواهیم این افراد الگوی مصرف خطرناک را کنار بگذارند تا به‌نوعی بتوانیم گسترش بیماری‌های عفونی را کنترل کنیم که معروف‌ترین شان مراکز گذری هستند. در این مراکز، خدمات بسیاری به افراد معتاد ارائه می‌شود که عمده‌ترین آن‌ها در پاتوق‌ها انجام می‌شود و افراد می‌توانند از خدمات سرنگ و سوزن استریل رایگان بهره‌مند شوند.

مدیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: نخستین موج HIV ایدز که در ایران اتفاق افتاد، مربوط به معتادان تزریقی بود که استفاده از سوزن مشترک باعث شد، موج و اوج‌گیری ایدز در ایران اتفاق افتد که با برنامه‌های بسیار جدی که در این بخش به‌منظور کاهش آسیب انجام شد، به گواهی سازمان بهداشت جهانی، یکی از موفق‌ترین برنامه‌های کاهش ایدز و بیماری‌های عفونی در دنیا بود؛ به‌طوری‌که اکنون الگوی انتقال HIV در ایران دیگر اعتیاد تزریقی نیست.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۱۹۱ مرکز گذری در کشور وجود دارد که بیش از ۳۵ هزار نفر را تحت پوشش دارند، ادامه داد: همچنین بیش از ۳۱۴ تیم سیار در کشور وجود دارند که خدماتی را به صورت سیار همچون خدمات تغذیه‌ای، سرنگ، سوزن و درمان‌ها و خدمات حمایتی و مددکاری را ارائه می‌دهند. ۶۹ سرپناه یا شلتر ویژه معتادان در کشور وجود دارند که علاوه بر خدمات درمانی اعتیاد، برای معتادان بیخانمان خدمات اقامتی ارائه می‌دهند که تاکنون بیش از ۱۰ هزار و ۶۵۰ نفر امسال از این خدمات استفاده کرده‌اند.

وی با اشاره به راه‌اندازی ۲۶ کانکس با کمک سازمان بهزیستی و دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) و سازمان جهانی بهداشت، گفت: این کانکس‌ها به بیش از ۴۵۰۰ نفر خدمات داده‌اند و در ۱۱ ماهه امسال نیز، ۳۶ مرکز گذری سرپناه راه‌اندازی شده‌اند که به ۲۰ هزار نفر خدمات ارائه کرده‌اند.

مدیر کل درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره خواص درمانی داروی لیپوسومیل، گفت: این دارو از گیاه شاهدانه است و در گذشته‌های نه چندان دور، استفاده‌های متعدد صنعتی و طبی داشته است؛ این گیاه که به نوعی مادر و منشأ حشیش است، دارای فرآورده‌ها متعددی است که برخی از این مواد، ایجاد اثرات توهم‌زایی می‌کنند و معروف‌ترین آن ترکیبی به نام THC است که این ترکیب، ترکیب اصلی موادی مانند ماری‌جوانا را ایجاد می‌کند، اما ترکیبات دیگر در این گیاه وجود دارد که ادعا می‌شود کاربرد‌های پزشکی دارند.

وی با اشاره به اینکه مراکز تحقیقاتی در دنیا روی کاربرد‌های این فرآورده کار کردند، گفت: این گیاه در برخی از موارد معدود می‌تواند کاربرد پزشکی داشته باشد. اما هنوز مورد تأیید مراجع رسمی دنیا مانند سازمان بهداشت جهانی و FDA قرار نگرفته است، چند ما پیش مطلع شدیم فرآورده‌ای در داروخانه‌ها توزیع شده که ظاهراً از عصاره گیاه شاهدانه در آن به کار رفته که بلافاصله وارد عمل شده و طبق مطالعات، مشخص شد مجوز تولید و توزیع توسط سازمان غذا و داروی ایران تحت عنوان فرآورده گیاهی و مکمل داده شده و از لیست دارو‌های تحت کنترل آن‌ها خارج شده بود.

تویسرکانمنش تصریح کرد: طبق بررسی بیشتر، متوجه شدیم که هماهنگی با دبیرخانه ستاد صورت نگرفته است، ادعا شده که این دارو خاصیت تسکینی دارد و به عنوان مسکن در درد‌ها به کار می‌رود اگرچه در بروشور دارو، ادعای ۹ گانه و خواصی مبنی بر ضد سرطان بودن و پیشگیری از گسترش تومور دیده شده که هیچ کدام مبنای علمی ندارد، به همین دلیل به فوریت، مکاتباتی با وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو انجام داده و سؤالاتی مطرح کردیم که در صورت وجود مستندات علمی مبنی بر تأثیر این دارو در تسهیل درد‌ها و اثرات روی تومورها، این مستندات برای ما ارسال می شود. همچنین مراجع ذی‌ربط را در جریان می گذاریم.

وی با تاکید بر اینکه دبیرخانه ستاد با توزیع اینگونه دارو‌ها در داروخانه‌ها مخالف است، بیان کرد: شواهد علمی متقنی برای کاربرد پزشکی حشیش وجود ندارد و مقالات علمی محدود در این رابطه نیز در حجم بسیار محدود استفاده شده و هیچ تأیید علمی برای آن گواه نیست، گرچه در این دارو (اینوو ایپومد) ادعا می‌شود میزان ماده روان‌گردان (THC) ناچیز یا صفر است، اما نگرانی کنترل این دارو و آزمایش برای سنجش آن را داریم همچنین حتی اگر این دارو خاصیت تسکینی داشته باشد، اساساٌ نیازی به مسکن جدید با منشأ شاهدانه در کشور وجود ندارد، از نظر پزشکی آنقدر دست ما باز است که نیاز به ایجاد نگرانی جدید مبنی بر توزیع داروی حشیش وجود دارد، این دارو، داروی حشیش نیست و عصاره این دارو می‌تواند از گیاه شاهدانه استخراج شود.

وی بیان کرد: در مجموع این دارو که تحت عنوان گیاهی توزیع شده، متأسفانه با مجوز مراجع رسمی صورت گرفته و بر اساس گزارشات واصله، شرکت تولید و توزیع‌کننده از طریق ویزیتور‌های خود در حال توجیه همکاران پزشکی برای تجویز این دارو هستند گرچه خوشبختانه استقبالی از این دارو روی نداده، اما همچنان نگران هستیم که میزان ماده THC این دارو، از میزان مجاز بیشتر باشد و ایجاد اثرات روان‌گردانی و وابستگی مخصوصاً در قشر جوان و نوجوان و احیاناً دانش‌آموزان و دانشجویان داشته باشد و از مراجع ذی‌ربط در وزارت بهداشت و سایر مراجع می‌خواهیم کنترل بیشتری روی دارو‌های تحت کنترل داشته باشند.

مدیرکل درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر خاطرنشان کرد: افزودن دارو‌های مخدر مانند کدئین و ترکیبات تریاک به دارو‌های معمول، از نظر ما جایگاهی ندارد، استفاده از گیاه شاهدانه و ترکیبات داخل آن، مصارف پزشکی تأییدشده‌ای ندارد، در مجموع نیاز به ایجاد نگرانی جدید در جامعه نیست و نظر ما این است که از تولید و توزیع این دارو جلوگیری شود.

انتهای پیام/