حجت الاسلام و المسلمین علی روشن سخنران و کارشناس مذهبی در گفتوگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، مطرح کرد: اهل بیت (ع) و شیعیانشان در طول تاریخ دوران پر فراز و نشیبی فراوانی را به خود دیده اند. در بیشتر مواقع تحت شدیدترین کنترلها و فشارها قرار داشتند، اما گاهی اوقات شرایط برای تبلیغ و ترویج دین برای اهل بیت (ع) مهیا بود. در چنین مواردی ائمه اطهار با دانش الهی خود جهانیان را متحیر کرده و قلبها را به خود متمایل میکردند.
وی افزود: امام رضا (ع) به یمن ورودشان به ایران، برای این سرزمین نام آشنا و محبوب دلهاست. بیشتر مردم از زندگی و سیره آن امام مهربان اطلاع دارند، اما با این وجود برخی فرازهای زندگی آن حضرت، که بسیار مهم و اثرگذار و حتی نقطه عطفی در همه تاریخ امامت و مکتب شیعه بوده، کمتر بازگو شده است.
عدم تقیه در مساله امامت؛ مهمترین تفاوت دوران امامت امام رضا (ع) با سایر ائمه
این کارشناس مذهبی ادامه داد: در دوران امامان قبل از امام رضا (ع) حتی در زمان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) که آزادی نسبی در تبیین فقه و احکام برای این دو امام بزرگوار پدید آمد، هیچگاه شرایط به گونهای نبود که بتوانند به صورت علنی و آزادنه درباره امامت سخن بگویند، اما امام رضا (ع) در دوران امامت خویش تلاش فراوانی در جهت تثبیت و تبیین عقائد شیعه به خصوص مسأله امامت کردند. از این رو یکی از مهمترین منابع شناخت امام و ویژگیهای او، احادیث امام رضا (ع) است.
شرایط خاص امام رضا (ع) در دوران هارون
حجت الاسلام روشن تصریح کرد: ده سال ابتدایی امامت امام رضا (ع) در دوران هارون عباسی بود. هرچند هارون خلیفهای ستمگر و خونخوار بود که سختترین محدودیتها و آزارها را به شیعیان و به خصوص امام کاظم (ع) ایجاد کرد، اما او پس از به شهادت رساندن امام کاظم (ع) در موضع ضعف قرار گرفت از طرف دیگر رفتار خاص امام هشتم شیعیان و تقیه نکردن ایشان در مساله امامت در زمان هارون به گونهای بود که حتی برای یاران ایشان نیز امری غریب بود، تا جایی که از جان ایشان بیمناک شدند.
وی اظهار کرد: در ماجرایی شنیدنی یکی از اصحاب حضرت رضا (ع) به ایشان عرض کردند: «تو خودت را به این امر شهرت دادى! (یعنى امامت خود را اظهار کردى) و جاى پدرت نشستى، در حالى که خون شما از شمشیر هارون مى چکد. امام رضا (ع) به او پاسخ دادند: آنچه من را بر این کار جرأت داد، روایت رسول خدا (ص) است که فرمودند، «اگر ابوجهل بتواند یک مو از سر من کم کند، من پیغمبر خدا نیستم.» اکنون من به شما مى گویم اگر هارون بتواند یک مو از سر من کم کند، شاهد باشید که من امام نیستم.»
ابراز علنی معجزات
حجت الاسلام روشن افزود: اقدامات امام رضا (ع) در تبلیغ امامت، به اظهارات و سخن گفتن ختم نمیشد، بلکه ایشان با فراغ بال، کرامات و معجزه نشان میداد. یکی از نمونههای شگفت آور در این باره مربوط به طی الارض امام رضا (ع) از مدینه به بصره و کوفه است. این سفر به درخواست یکی از یاران حضرت برای تبلیغ امامت و پاسخ گفتن به سوالات شیعیان صورت گرفت. حتی در این سفر آن حضرت با چند تن از دانشمندان غیر مسلمان مناظره کردند و به شبهات آنها درباره تشیع پاسخ گفتند.
شرایط خاص امام رضا (ع) در دوران امین و مامون
وی ادامه داد: ده سال دوم امامت علی بن موسی الرضا (ع) معاصر با خلافت امین و مامون عباسی بود. در زمان امین، حضرت با مشکلی مواجه نبودند؛ زیرا از طرفی امین حاکمی هوس باز و نالایق بود که به امور حکومتی تسلط نداشت. از سوی دیگر با برادرش مامون بر سر خلافت نزاع داشت. پس از کشته شدن امین و در دوران مامون، با وجود آنکه او خلیفهای مقتدر بود، ولی همچنان شرایط برای اقدامات تبلیغی امام رضا (ع) مهیا بود؛ چراکه مامون مناظرات متعددی با حضور علمای ادیان و فرق مختلف ترتیب میداد که این امر بهترین فرصت برای امام رضا (ع) بود تا بدون دغدغه، عقائد مکتب شیعه از جمله امر امامت را تبیین کنند.
مقابله با فرقههای نو ظهور
این کارشناس مذهبی در پایان گفت: یکی از حوادث تاسف بار در تاریخ شیعه، ظهور فرقههای نو ظهور بود. این فرقهها در زمان امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) شروع به تبلیغ کردند که اتفاقا بسیار قدرتمند و تاثیرگذار بودند. از جمله آنها میتوان به اسماعیلیان و واقفیان اشاره کرد، اما از زمان امام رضا (ع) به بعد، دیگر فرقه خاص و مهمی در مکتب تشیع پدید نیامد.
انتهای پیام/