به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، نمایندگان پارلمان پس از گذشت چهار روز، دیروز چهارشنبه روند رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت حجتالاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی را به پایان رساندند.
در این میان حسین امیرعبداللهیان رای اعتماد خود را با ٢٧٠رای موافق، ١٠رای مخالف و ۶رای ممتنع به عنوان وزیر امور خارجه در دولت سیزدهم، به دست آورد؛ در این گزارش نگاهی به پیشینه این دیپلمات کهنهکار انداختیم، همچنین به روند بررسی صلاحیت او در مجلس به همراه اظهارات موافقان و مخالفان، و بازبینی برنامههای این وزیر برای وزارتخارجه دولت سیزدهم هم نگاهی انداختیم.
حسین امیرعبداللهیان متولد سال ۱۳۴۳ در دامغان است، او مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۳۷۰ در رشته روابط دیپلماتیک از دانشکده روابط بینالملل وزارت امور خارجه دریافت کرد، در سال ۱۳۷۵ مدرک کارشناسی ارشد روابط بینالملل را از دانشگاه تهران اخذ کرد و همچنین مدرک دکترای خود را هم از همین دانشگاه در رشته روابط بینالملل دریافت کرده است.
وی همچنین مدرس دانشکده روابط بینالملل وزارت خارجه بوده و سابقه داوری رسالههای دکترای دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران را دارد، امیرعبداللهیان عضو هیئت مؤسس مرکز مطالعات غرب آسیا (اندیشکده روابط بینالملل) هم هست و به زبانهای عربی و انگلیسی مسلط است.
او از مرداد ماه سال ۱۳۹۵ دستیار ویژه رئیس مجلس و مدیرکل امور بینالملل مجلس شورای اسلامی بوده و هم دبیرکلی دبیرخانه دائمی کنفرانس بینالمللی حمایت از انتفاضه فلسطین را برعهده داشته است.
در خرداد ۱۳۹۵ حسین امیرعبداللهیان توسط محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه وقت از معاونت عربی و آفریقایی برکنار و حسین جابر انصاری جایگزین وی شد، بعد از این اتفاق پیشنهاد سفارت عمان به وی داده شد اما وی در اعتراض به عزل خود این مسئولیت را نپذیرفت و حتی از وزارت امور خارجه هم خارج شد.
امیرعبداللهیان به علت دو دهه مسئولیت در وزارت خارجه بهخصوص در پست عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه ایران ارتباط نزدیکی با سردار سپهبد پاسدار حاج قاسم سلیمانی داشت، زمانی که سردار سلیمانی فرمانده نیروی قدس میشود، امیرعبداللهیان کارشناس عراق در وزارت خارجه بوده، در جریان تحولات عراق با سرنگونی صدام مسئول پرونده عراق در وزارت خارجه میشود و حاج قاسم سلیمانی بعد از هماهنگیهای کلان برای پیگیری امور مرتبط شخصاً با وی تماس میگیرد و با او به مشاوره میپردازد.
امیرعبداللهیان در ملاقات با هیئتها و مقامات اروپایی گفته بود که شما باید از جمهوری اسلامی و سردار سلیمانی تشکر کنید زیرا او به صلح و امنیت جهانی کمک کردهاست، اگر جمهوری اسلامی نبود ایستگاههای مترو و مراکز تجمع شما در بروکسل و لندن و پاریس امنیت نداشت. امیرعبداللهیان معتقد است اگر سلیمانی نبود کشورهای بزرگ منطقه تجزیه میشدند.
امیرعبداللهیان تقویت جبهه مقاومت، تعامل با کشورهای همسایه، تعیین تکلیف پرونده برجام، انتخاب سفرا متناسب با ظرفیت کشورها و پیگیری دیپلماسی اقتصادی که در دولت یازدهم و دوازدهم در وزارت خارجه محمدجواد ظریف دنبال شد را در برنامههای خود در وزارت خارجه قرار داده است.
حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان در در دفاع از گزینه پیشنهادی وزارت امور خارجه،گفت: آقای امیرعبدالهیان علم و دانش دارد و تمام مراحل وزارت خارجه را دنبال کرده است، زویس جمهور دستور کار و اولویتهای وزارت امور خارجه دولت سیزدهم را به این شرح برشمرد:
الف) سیاست خارجی متوازن
ب) توسعه روابط همسایگی
ج) اولویت دادن به اقتصاد در تعاملات خارجی بهویژه با همسایگان
د) فعالکردن دیپلماسی اقتصادی
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه دولت سیزدهم در دفاع از برنامه های خود در مجلس گفت: عاشورا به ما آموخت که میدان و دیپلماسی دو بازوی مهم کشور هستند. رهبر معظم انقلاب نیز میدان را پشتوانه ای برای دیپلماسی دانستند. دیپلماسی اقتصاد حدود ۴۰ درصد برنامه سیاست خارجی دولت را تشکیل خواهد داد. استفاده از ظرفیت دیپلماسی عزتمند میتواند در روابط خارجی حداکثر حقوق و منافع ملی را محقق کند. در عرضه مناسبات بین المللی منافع و اقتدار ملی همواره در صدر توجهات بوده است. ما سعی خواهیم کرد ضمن پایبندی به ارزش های اسلامی از این مولفه غفلت نکنیم.
وی اظهار کرد: ما سعی خواهیم کرد با توجه به سه اصل عزت، حکمت و مصلحت سیاست خارجه متوازن پویا و هوشمند داشته باشیم. منظور از سیاست متوازن در نظر داشتن اولویتهای سیاست خارجی دولت آقای دکتر رئیسی است که مبتنی بر سیاست همسایگی و آسیامحور است. وی با بیان اینکه قرن ۲۱ متعلق به آسیاست و ما شاهد قدرتهای نوظهور اقتصادی در این حوزه هستیم گفت: دستگاه سیاست خارجی در غرب آسیا به دنبال نهادینه سازی دستاوردهای میدانی مقاومت است و در شرق اسیا و شبه قاره و حوزه تمدنی ایران به دنبال استفاده از ظرفیت قدرتهای نوظهور اقتصادی و تعامل حداکثری برای رشد و ارتقای وضعیت اقتصاد و تجارت بین الملل و معیشت مردم خواهیم بود.
امیرعبداللهیان با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه هر گونه عنصر اقتدار به دستاورد اقتصادی و سیاسی تبدیل شودادامه داد: اعتقاد داریم که با استفاده از ظرفیت دیپلماسی عزتمند به معنای اتکا به تواناییهای ذاتی و بالفعل کردن شعار "ما میتوانیم" میتوان در روابط خارجی حداکثر حقوق و منافع ملی و امنیت ملی را محقق کرد.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه در عرصه مناسبات بین المللی دو محور اساسی منافع ملی و اقتدار ملی مورد توجه همه کشورها است، بیان کرد: ما نیز با پایبندی به ارزشها و اصول اسلامی و فرهنگ غنی ایرانی خودمان از این مولفه غفلت نخواهیم کرد.
وی با اشاره به منظورش از سیاست متوازن در سیاست خارجی گفت: سیاست خارجی ما متمرکز در یک منطقه و یک حوزه نخواهد ماند بلکه در تمام قارهها و در تمام حوزههای جهان چند کشور را به عنوان اولویت اول سیاست خارجی در آن حوزه تعریف خواهیم کرد و براساس برنامه و زمان بندی برای تحقق سیاسیتها در آن حوزهها هم گام خواهیم برداشت، اما سیاست همسایه محور و آسیامحور اولویت اساسی است.
امیرعبداللهیان اظهار کرد: تقویت رابطه با کشورهای اسلامی از جمله موضوعات سیاست خارجی متوازن هست دیپلماسی اقتصاد و تجارت بین الملل حدود ۴۰ درصد برنامه سیاست خارجی دولت سیزدهم را در دستگاه وزارت امور خارجه تشکیل میدهد. ما هیچگاه از میز مذاکره منطقی فرار نمیکنیم اما در عین حال وزارت امور خارجه را هم به برجام گره نمیزنیم.
وزیر امور خارجه با اشاره به تمرکز و توجه به بخش خصوصی صادرات غیر نفتی، توجه به توریسم، امنیت غذایی و کمک به ارز آوری، گفت: اینها مجموعه اقدامات ما خواهد بود. در کشور ما برنامه نویسان خوبی وجود دارند اما ما نیازمند تیم و افرادی هستیم که بتوانند برنامه های بزرگ را عملیاتی کنند.
وی ضمن تاکید مجدد به این مسئله که رویکرد اقتصاد محور در چند دهه گذشته بر وزارت امور خارجه حاکم نبوده است، بیان کرد: در دولت قبل معاونت اقتصادی سفارتخانه ها تاسیس شده است، اما همه بخش ها به کمک هم نیامده و با هم هماهنگ نیستند. ما نیازمند این هستیم که در برنامه بودجه سال آینده وزارتخانه هایی که ماموریت تجارت بین الملل دارند بتوانند کارشناسان زبده خودشان را به دستگاه دیپلماسی معرفی کنند و متناسب با هر رویکردی آنها را در سفارتخانه های ما مستقر کنند. ممکن است در سفارتخانه ای به رایزن کشاورزی برای تامین امنیت غذایی نیاز داشته باشیم و در جای دیگر به رایزن بازرگانی.
امیرعبداللهیان ضمن تاکید بر اینکه ما همه تلاش خود را برای بی اثر کردن تحریم ها بکار خواهیم بست، اظهار کرد: با مذاکره ای همراه می شویم که فرسایشی نباشد و تامین کننده حقوق و منافع ملت ایران باشد. این سیاست صریح دولت الکترونیک خواهد بود.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه ما برای سایر بخش ها مثل دیپلماسی انرژی، دیپلماسی آب، دیپلماسی گردشگری و ... برنامه داریم، گفت: بنده با توجه به تجربیات گذشته ام به ظرفیت های دیپلماسی پارلمانی پی برده ام. این دیپلماسی همه مجلس اعم از هیات رئیسه، کمیسیون ها و فراکسیون ها را شامل می شود. اگر به بنده اعتماد کنید منتظر نخواهم ماند که نمایندگان مرا به کمیسیون ها دعوت کنند. در هر برنامه ای که ببینم می توان از ظرفیت دیپلماسی پارلمانی استفاده کرد از هیچ تلاشی فروگذار نخواهم کرد.
وی با اشاره به اینکه ما کادرسازی خوبی برای شکل گیری سیاست متوازن بین الملل و در تراز انقلاب اسلامی انجام خواهیم داد، اظهار کرد: همه دولت ها در خصوص ایرانیان خارج از کشور سخنان زیادی گفتند. در گفت وگویی که با رئیس جمهور داشتم ایشان با انگیزه اعلام کردند که علاقه دارند شورای عالی ایرانیان را احیاء خواهد کرد. دبیرخانه این شورا وزارت امور خارجه خواهد بود. نگاه ما حل مشکلات ایرانیان در خارج از کشور است.
وزیر امور خارجه فعال سازی بازارچه های مرزی را از جمله برنامه های خود برشمرد و گفت: تلاش برای تقویت جبهه مقاومت موضوعی است که بی تردید در دستور کار دولت سیزدهم قرار دارد، محور مقاومت متحدان جمهوری اسلامی برای امنیت پایدار در منطقه و کشورهای خود هستند که به طور خودجوش به وجود آمده اند و ظرفیت بزرگی در تامین حداکثری امنیت کشورهای منطقه دارند که مورد توجه ماست.
وی با اشاره به اینکه ما با افتخار از متحدان خود و جبهه مقاومت در کمک به تامین امنیت حداکثری منطقه و همکاری حداکثری در منطقه حمایت می کنیم، بیان کرد: جمهوری اسلامی در منطقه ثبات ساز و امنیت آفرین است و هیچ کس در این موضوع تردیدی ندارد.
امیرعبداللهیان ادامه داد: به عنوان کسی که با تمام رهبران منطقه دیدار داشتم می گویم اگر مداخلات خارجی از منطقه دور شود، دوستان ما در منطقه باور دارند که جمهوری اسلامی امنیت آفرین بوده و رویکرد ارتقایی مناسبات ما با همسایگان امری راهبردی و نه تاکتیکی است. دست دوستی و برادری خود را با همه کشورهای منطقه به ویژه همسایگان یعنی ۱۵ کشور همسایه و کشورهای پیرامون با قوت فشرده و معتقدیم که می توانیم به منطقه امن تر و توسعه یافته تر برسیم. معتقدیم زمان آن فرا رسیده که همه کشورهای منطقه در راستای همکاری با هم تلاش کنند، سرنوشت دولتهایی که به آمریکا اعتماد کردند را بار دیگر مرور کنیم.
وی با اشاره به تحولات افغانستان گفت: تحولات افغانستان را دنبال می کنیم، ما بر گفت و گوهای بین افغانی تاکید داریم، اعتقاد داریم سرنوشت افغانستان باید به دست مردم و تشکیل دولت همه گیر و به کمک کشورهای همسایه تعیین شود.
وزیر امور خارجه درباره عربستان اظهار کرد: مسلمانان، عربستان را سرزمین نزول وحی می دانند، همکاری دو کشور مسلمان در منطقه ضروری است و در عین حال جنگ علیه یمن که ۷ سال طول کشیده باید با آتش بس فوری و گفت و گوی یمنی_یمنی پایان یابد.
امیرعبداللهیان با اشاره به موضوع همکاری ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس بیان کرد: همکاری ایران را با کشورهای حوزه خلیج فارس پیوند دیرین می دانیم. روابط تجاری با کشورهای حوزه خلیج فارس یک ظرفیت فزاینده پیش روی کشورهای منطقه ایجاد می کند، امنیت منطقه باید توسط کشورهای درون منطقه تامین شود، ما از هر طرح و ابتکاری استقبال می کنیم البته که خود جزو اولین مبتکرین برای پیشگامی در این عرصه بودیم. مذاکره را ابزار دیپلماسی می دانیم، اما نه زیر سایه تهدید و معطل سازی و مذاکره برای مذاکره بلکه از موضع منطق حکیمانه و با نگاه به تامین منافع حداکثری و حقوق ملت ایران.
وی ادامه داد: در وزارت خارجه تمرکز بر اصلاح ساختار، استفاده از تمام ظرفیت نیروی انسانی، جذب نیروهای جدید، احیای دانشکده روابط بین المللی و توجه به آموزش و ابعاد مختلف سیاست خارجی را مدنظر داریم.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جدید کشورمان چهارشنبه در توئیتی درباره تصدی این سمت نوشت:
افتخار من این است که با اخذ رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، نماینده ملت بزرگ ایران در عرصه سیاست خارجی و روابط بینالملل هستم.
وی همچنین افزود: مصمم به پیگیری سیاست خارجی متوازن، پویا و هوشمند مبتنی بر اصول عزت، حکمت و مصلحت هستم.
امیرعبداللهیان همسایگان و آسیا را اولویت اول در دوران وزارتش برشمرده است.
وی همچنین در صفحه اینستاگرامش نوشت:
سلام قولا من رب الرحیم
در پی اعتماد رئیس جمهور محترم آیت الله دکتر رئیسی، امروز با حسن اعتماد نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، مسئولیت خطیر نمایندگی ملت بزرگ ایران را در عرصه بینالمللی عهدهدار شدم. از درگاه حضرت حق مسالت دارم که خدمتگزاری شایسته برای مردم این سرزمین بزرگ، باستانی، ادیانی و تمدنساز باشم. به ملت قدرشناس و رشید ایران تعهد میدهم که تمام توان خود و همکارانم را در داخل و خارج از کشور برای پیشبرد حداکثری منافع ملی و امنیت ملی کشور معطوف داشته و در دفاع از عزت، اقتدار و جایگاه رفیع جمهوری اسلامی ایران، پیگیری اهداف بلند امام راحل عطیم الشان، مقام معظم رهبری و شهدای معزز لحظهای درنگ نکنم.
وی افزود: با برنامهای عملیاتی، روابط خارجی متوازن، فعال، پویا و هوشمند، مبتنی بر احترام متقابل، اولویتبخشی به روابط با همسایگان و آسیا، توسعه روابط متوازن با همه بخشهای جهان و تقویت جایگاه دیپلماسی اقتصادی و تجارت بین الملل پیگیری خواهد شد. تمامی ظرفیت دستگاه دیپلماسی را بکار خواهمگرفت تا با کمک همکاران کوشا، انقلابی، متخصص و متعهدم در وزارت امور خارجه، سفارتخانهها، نمایندگی ها، سرکنسولگریها و دفاتر استانی، بر رفع مشکلات مردم و ارتقاء فزاینده نام ایران و ایرانی در جهان همت گماریم.
امیرعبداللهیان در پایان خاطرنشان کرد: در پایان، ضمن تقدیر از تلاشهای برادرم جناب آقای دکتر ظریف و آرزوی بهترینها برای ایشان، دعای خیر ملت شریف ایران را برای خود و همکارانم مسئلت دارم.
روحالله لک علیآبادی کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره وزیر امور خارجه دولت سیزدهم، گفت: دست برتر ایران در مذاکرات بین المللی، قدرتی است که کشورمان در عرصه میدان دارد، در دیپلماسی دست کشورمان بسته نیست، با توجه به شرایط کنونی به نظرم حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه دولت سیزدهم، فردی باتجربه و از جنس همین وزارتخانه است، حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی دقت نظر زیادی را در انتخاب وی در نظر گرفت، چراکه برای وزیر خارجه، شناخت دهکده جهانی و داشتن علم مسائل خاورمیانه و بین الملل لازم است، همچنین وزیر باید سالم باشد و ما به او اعتماد صد در صد داشته باشیم.
لک علی آبادی افزود: متاسفانه در سالهای اخیر افرادی علیرغم داشتن دانش مسائل سیاست خارجی، در مذاکرات وارد شدند و به منافع جمهوری اسلامی ضربه وارد کردند، در نتیجه حجت الاسلام رئیسی فاکتورهای زیادی را برای انتخاب امیرعبداللهیان در نظر گرفته است.
صادق کوشکی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه حسین امیرعبداللهیان از ابتدا تا امروز کارمند وزارت خارجه بوده است، گفت: نکته مثبت انتخاب امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه، شناخت او نسبت به مسائل امور خارجه است، همچنین حوزه تخصصی او غرب آسیاست که به هرحال امتیازی برای اولویت قرار دادن کشورهای منطقه است اما باید توجه داشت که سایه وزارت خارجه گذشته روی او سنگینی می کند، به همین دلیل به نظر نمی رسد که امیرعبداللهیان مایل به تحولی در وزارت خارجه باشد چنانچه که می بینم او خواهان ادامه روند مذاکرات برجام و حتی القای عباس عراقی در پست معاونت سیاسی این وزارت خانه برای روند مذاکرات است.
وی با اشاره به اینکه ما نیاز به تحولی عمیق در وزارت خارجه هستیم، اظهار کرد: نگرش موجود در وزارت خارجه، نگرش دیپلماتیک به روایت ظریف، خرازی و ولایتی است، در حالیکه باید تحولی عمیق در وزارت خارجه ایجاد شود تا این وزارت خانه طبق افق بیانیه گام دوم و بر اساس نگرش رهبر انقلاب با این جمله معروفشان که "من دیپلمات نیستم و انقلابی ام"، از نگرش دیپلماتیک به نگرش انقلابی تغییر کند چراکه نگرش انقلابی تحول خواه، علم محور و تخصصی است و خانه ای برای نیروهای جوان متفکر و خلاق است.
کوشکی معتقد است که نگه داشتن عباس عراقچی به معنای احیای همان روند مذاکرات پیشین است اما احمد دستمالچی سفیر سابق ایران در اردن و لبنان در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نگاه وزیر جدید دولت سیزدهم به برجام، گفت: هیچ تغییر اساسی در روند برجام که مسیر این توافق عوض شود، صورت نخواهد گرفت اما به این معنی نیست که تغییری در سیاست ها رخ نخواهد داد و ما شاهد بهتر شدن این روند خواهیم بود.
دستمالچی افزود: حسین امیرعبداللهیان فرد مسلط و مشرفی نسبت به سیاست خارجی هست، مدارج ترقی را در وزارت خارجه پله به پله، طی و به دلیل توانایی و تخصصش در تمام مراحل مختلف مسئولیت خود، موفق بوده است.
وی با اشاره به اینکه امیرعبداللهیان نسبت به مسائل جهانی و به خصوص منطقه ای اشراف کامل دارند، اظهار کرد: امیرعبداللهیان طرفدار سیاست خارجی توام با مقاومت هست که عزت را به ارمغان می آورد، با توجه به آشنایی ایشان نسبت به مسائل همسایگی و مقاومت که ٢پایه سیاست خارجس است، شخصی موفق و باتجربه است.
دستمالچی با اشاره به اینکه امیرعبداللهیان ظرفیت وزارت خارجه را می داند، بیان کرد: با توجه به تخصصی کار کردن امیرعبداللهیان در حوزه همسایگی و منطقه، انتخاب او به عنوان وزیر امور خارجه توسط حجت الاسلام رئیسی، می توانیم شاهد کاهش تنش در منطقه خاورمیانه باشیم.
جالب است که وزیر امور خارجه جدید کشورمان، امروز (پنج شنبه) و کمتر از ۲۴ ساعت بعد از انتخاب توسط مجلس با وزیر خارجه پاکستان برگزار میکند؛ طبق برنامه پیشبینی شده قرار است محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان به تهران سفر کند و وزیر امور خارجه روز پنچ شنبه میزبان وی در محل وزارت امور خارجه خواهد بود.
انتهای پیام/
گزارش از نیکا شمس کلائی
..همیشه کارشناسیهای ایشون رو دنبال میکردم ،مخصوصا برنامه های ایشون در زمانشهادت سردار واقعا دیدنی بود
انشاءالله موفق باشن ...
اتفاقا شماها نمیفهمید که نمیدانید قدرت پرستان برای رسیدن به قدرت ومیز ازچه کلکی واردمیشوند
انشالله در دوره ی جدید شاهد اشتباهات دوره قبل نباشیم