امیر عباسی خوشکار کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره دستاورد های برجام و موافقان و مخالفان این توافقنامه، گفت: پس از امضاء توافقنامه برجام در سال ۲۰۱۵ همواره موافقان و مخالفان برجام در داخل و خارج از کشور در برابر یکدیگر به زورآزمایی استدلالی پرداخته اند و یکدیگر را در رسانه‌های مختلف و با ادبیات متنوع متهم کرده اند. خروج ترامپ از برجام به افزایش درگیری‌های استدلالی دامن زد و طرفین در داخل کشور و خارج کشور بر مواضع خود پافشاری کردند.

وی با بیان اینکه در داخل کشور طرفداران برجام حول چند محور به دفاع از برجام پرداختند، تصریح کرد: محور اول کاهش تهدیدات امنیتی و نظامی و خارج کردن ایران از فرآیند امنیتی سازی رسانه‌های غربی و صهیونیستی بود. موافقان برجام با طرح قرار گرفتن ایران در فصل هفتم منشور سازمان ملل و شکل گیری اجماع قدرت‌های جهانی بر سر مخالفj با برنامه هسته‌ای ایران تلاش‌های دولت دوازدهم را در قالب امضاء برجام در جهت عادی سازی و غیرامنیتی سازی برنامه هسته‌ای ایران مطرح کردند.

عباسی ادامه داد: محور دوم ایجاد گشایش‌های اقتصادی پس از توافقنامه برجام و صادرات بیش از یک و نیم میلیون بشکه نفت در روز بود. افزایش رشد اقتصادی، کاهش تورم و حضور شرکت‌های خارجی جهت سرمایه گذاری در داخل کشور همواره توسط دولت دوازدهم و طرفداران برجام در برابر استدلال‌های مخالفان برجام ذکر شده است. محور سوم افزایش فرصت‌های تعامل با بازار‌های جهانی و در عین حال حفظ دستاور‌دهای هسته‌ای در ابعاد علمی و اقتصادی در کنار کاهش اصطکاک‌های سیاسی با قدرت‌های جهانی است. مجموع دلایل فوق محور‌های استدلال‌های طرفداران برجام از توافقنامه مذکور را شکل می‌دهند. 

غرب همواره به دنبال حفظ فشار‌ها بر ایران در قالب طرح مسائل مختلف موشکی و منطقه‌ای بود

کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: با خروج ترامپ از برجام طرفداران برجام خروج آمریکا را نشان دهنده درست بودن ادعا‌های خود در جهت سود ایران و ضرر آمریکا در ماندن در برجام دانستند. در طرف مقابل، مخالفان برجام با طرح استدلال‌های مختلف در مقابل طرفداران برجام موضع گیری کردند. مواضع مخالفان برجام را می‌توان در چند محور خلاصه کرد؛ محور اول خارج نشدن ایران از فرآیند امنیتی سازی و عدم کاهش فشار‌های سیاسی است. با امضاء توافقنامه برجام اتهام زنی‌های تروریستی و تسلیحاتی آمریکا کاهش پیدا نکرد و همواره غرب به دنبال حفظ فشار‌ها بر ایران در قالب طرح مسائل مختلف موشکی و منطقه‌ای بود.

وی افزود: دلیل دوم مخالفان در مقابل دلایل اقتصادی موافقان برجام قرار می‌گیرد. مخالفان برجام بر این باورند که عایدی اقتصادی ایران به دلیل عدم همکاری کامل نهاد‌های بانکی و مالی جهانی با جمهوری اسلامی ایران ناچیز بوده است. برخلاف طرفداران برجام نتیجه گیری اقتصادی مخالفان برجام نشان دهنده عدم بازگشت منابع ارزی در مقیاس گسترده به بازار‌های داخلی و عدم همکاری گسترده نهاد‌های اقتصادی جهانی و منطقه‌ای با ساختار‌های اقتصادی داخلی بوده است.

عباسی ادامه داد: دلیل سوم عدم لغو تحریم‌های اقتصادی به دلیل مبهم بودن توافقنامه و هم پوشانی برخی تحریم‌های کلیدی با مسائل منطقه‌ای و تسلیحاتی بوده است. مخالفان برجام برداشت‌های موافقان برجام را با واقعیت‌های متنی و میدانی قابل تطابق ندانسته و بر عدم توازن دستاورد‌های راهبردی و تعهدات یکجانبه از طرف ایران تاکید داشتند. مخالفان برجام اعلام کرده اند که مکانیسم‌های نظارت و پاسخگویی طرف غربی در برجام به گونه‌ای طراحی شده که به ضرر طرف ایرانی منجر شده است. مخالفان برجام با خروج آمریکا از توافقنامه ضمن تکرار ادعا‌های گذشته بر درست بودن مدعا‌های خود مبنی بر ابهامات ذاتی در متن برجام و سست بودن تعهدات طرف آمریکایی تاکید کرده اند.

کارشناس مسائل بین الملل درباره اظهارات اخیر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه پیشین کشورمان پیرامون برجام، گفت: اذعان وزیر امور خارجه دولت دوازدهم مبنی بر وجود واژه تعلیق (Suspend) در توافقنامه برجام و نه آنچه که گفته شده بود مبنی بر وجود واژه رفع (Lift) تحریم‌ها مورد توجه جدی مخالفان برجام قرار گرفته است، مخالفان برجام با مقایسه ادعای وزیرامور خارجه دولت دوازدهم در جلسه علنی مجلس دهم و مدعای گفت‌وگوی اخیر وی به تقویت موضع خود مبنی بر وجود ابهامات و نقص‌های ذاتی در برجام به نفع طرف غربی پرداخته اند.

بار محتوایی دو مفهوم تعلیق و لغو از تفاوت‌های قابل توجهی برخوردار است

وی افزود: بار محتوایی دو مفهوم تعلیق و رفع از تفاوت‌های قابل توجهی برخوردار است. در قالب مفهوم تعلیق، تحریم‌ها به صورت موقت و در بازه زمانی که عمدتا طرف غربی آن را واقعیت عینی می‌بخشد تحریم‌ها در قالب بازه زمانی محدود متوقف می‌شود و هر زمان که غربی‌ها لازم بدانند با دست آویز قرار دادن بهانه‌های مختلف به استمرار اجرای آن اقدام می‌کنند. اما در مفهوم رفع ضمن آنکه تحریم‌های مشخص شده به طور کامل برداشته می‌شود اجرای مجدد آن نیازمند فرآیندی پیچیده‌تر و سخت‌تر است.

عباسی تاکید کرد: مشروعیت اجرا و استمرار مجدد تحریم‌ها در مفهوم تعلیق بیشتر از مفهوم رفع تحریم است. هر چند آمریکایی‌ها به دلیل خوی استکباری و قلدرمآبانه خود همواره ثابت کرده اند برای مفاهیم تعهدات خود اعتباری قائل نیستند و به صورت یکجانبه در صورت تعارض توافقنامه‌ها با منافع زیاده خواهانه خود به نقض آشکار تعهدات خود اقدام خواهند کرد.

انتهای پیام/