باشگاه خبرنگاران جوان  مشهد - مدت‌هاست که کاهش بارندگی، گرمای زودهنگام و خشکسالی موجب شده شاهد خشک شدن آب ذخیره شده سد فریمان باشیم؛ سدی که زمانی بخش وسیعی از زمین‌های کشاورزی و شرب فریمان و چند روستا را تأمین می‌کرد، اما حال نیز رسوبات ناشی از سیلاب‌ها مخزن این سد را به جای آب پر کرده‌اند.

سد فریمان که گفته می‌شود بیش از هزار سال قدمت دارد، اکنون با خشکسالی و بی‌آبی و انبوهی از رسوبات که در پشت آن جمع شده، دست و پنجه نرم می‌کند و چشم‌انتظار تدبیر مسئولان است.

از سویی حجم رسوبات در سد فریمان به حدی رسیده که مسئولان ساخت یک سد جدید را با صرفه‌تر از تخلیه رسوبات پشت این سد تاریخی می‌دانند.

مدیر جهاد کشاورزی فریمان گفت: سد فریمان دارای پنج حقابه‌بر شامل فریمان، قلعه‌نو، تقی‌آباد، لوشاب و عمارت است.

او گفت: با توجه به اینکه ۲۰۰۰ بهره‌بردار از آب سد استفاده می‌کنند، اعلام شده آب منطقه‌ای استان می‌خواهد برای رفع مشکل مدیریت سد را به کشاورزان واگذار کند، اما در واقع قراردادی که کشاورزان باید با آب منطقه‌ای منعقد کنند، تعهدات بسیاری بر دوش کشاورزان می‌گذارد.

بیشتر بخوانید

• بند فریمان گرفتار در رسوب

علی کاظمی فریمانی گفت: رسوبات پشت سد نه تنها باعث کاهش حجم آبگیری شده بلکه با کاهش ذخیره آب برای آبیاری مزارع دیگر کفاف گیاه را تا پایان دوره رشد نمی‌کند؛ در نتیجه محصولات خشک شده یا عملکرد زیادی ندارد.

او گفت: اگر وضعیت خشکسالی و کاهش آب پشت سد به همین منوال ادامه یابد، ضمن اینکه کشت آبی به کشت دیم تبدیل می‌شود، کشاورزان اراضی خود را رها کرده و به شهر‌های بزرگ کوچ می‌کنند.

در گذشته ۲۳۰۰ هکتار زمین کشاورزی با آب سد فریمان آبیاری می‌شد که امسال این میزان به ۵۵۰ هکتار کاهش یافته است.

مدیر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی گفت: هر چند در گذشته هم رسوبات پشت سد فریمان وجود داشت، اما سال قبل و بعد از خشک شدن و کاهش ورودی جریان آب به سد این معضل نمایان شد.

ادریس قائمی گفت: لایروبی سد‌های مخزنی به دلیل زیاد بودن حجم و وسعت کار فقط با استفاده از جریان آب منطقی و امکان‌پذیر است؛ خارج کردن رسوبات از مخزن سد با ماشین‌آلات در هیچ کجا انجام نمی‌شود.

برای شست و شو و لایروبی سد فقط استفاده از جریان آب و لایروبی توامان در زمان سیلاب‌ها امکان‌پذیر است.

سال گذشته پس از خشک شدن سد بلافاصله پاک‌سازی آشغال‌گیر و مجرای خروجی و همچنین تخلیه کننده‌های تحتانی را طبق روال همیشه در دستور کار قرار داده شد.

به گفته مدیر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی به دلیل اینکه امکان ورود ماشین‌آلات به مخزن سد وجود ندارد، اکنون در حال رفع مشکل مجرای بند قدیمی از مجرای پایین‌دست با استفاده از فشار آب هستیم تا طی روز‌های آتی همانند سال‌های قبل باز شود.

او گفت: تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا حداقل روند موجود را کنترل کنیم و نگذاریم از رسوبات امسال چیزی در سد باقی بماند و این با انجام همین مانور‌ها امکان‌پذیر خواهد بود. از سویی تلاش می‌کنیم به تناسب از آبی که از سد تخلیه می‌شود، بخشی از رسوبات باقی مانده سال‌های قبل را هم ناپایدار کنیم.

قائمی گفت: هر چند پیگیر هستیم تا بتوانیم برای سال‌های آینده از روش قایق‌های لایروب استفاده کنیم که البته این روش هم هزینه در پی دارد، اما همان کار هم با استفاده از جریان آب قابل انجام خواهد بود.

منبع: ایسنا

انتهای پیام//ف.ب