چهارشنبه سوری یکی از رسوم دیرینه ایرانیان از جمله شهروندان خوزستانی در آخرین چهارشنبه سال است.
اما این آیین باستانی دستکم طی یک دهه اخیر شاهد تحول عجیبی بوده، به طوری که به نظر میرسد از اصل خود منحرف و شکل و شمایل دیگری به خود گرفته است.
در گذشته چهارشنبه سوری با بر افروختن آتش از سوی خانوادهها و بزرگان اجرا میشد و جوانان پر شور و کودکان به تقلید از آنها از روی آتش میپریدند.
خانوادهها گاها برخی وسایل چوبی خود را در انباری و خانه نگه میداشتند تا چهارشنبه آخر سال آن را بسوزانند.
در خصوص ریشه این سنت قدیمی روایتهای متفاوتی است؛ یکی از آنها گند زدایی پیش از سال نو و دیگری نیز یادمان عبور سیاوش از آتش و برافروختن حریق از سوی ابومسلم خراسانی است که پیش از آغاز قیام خود علیه حکومت بنی امیه از مردم خواسته بود روی پشت بامها آتش افروزی کنند.
اما ریشه این سنت هر چه باشد، قطعا با مواد آتش زا و منفجره پر سر و صدای ساخت کشورهای دیگر ارتباطی ندارد.
از دیدگاه کارشناسان این مسئله به نبود مدیریت از سوی نهادهای اجرایی و فرهنگی باز میگردد و همین مسئله موجب بی ثباتی و بی برنامگی در این آیین باستانی شده است.
محمد خسروی یک فعال فرهنگی خوزستانی میگوید که جای خالی نهادهای فرهنگی در این بین «به شدت» احساس میشود.
او افزود: یکی از وظایف نهادهای متولی ایجاد یک شعار یا پویش برای جلوگیری از استفاده کودکان و نوجوانان از مواد منفجره آتش زا است و این در حالی است که علی رغم جانباختن و قطع عضو بسیاری از شهروندان و به ویژه کودکان نهادهای مسئول سکوت پیشه کرده اند.
آقای خسروی یادآور شد که طی سالهای اخیر با انفجارهای پی در پی، اما هیچ نهادی حاضر نشده در خصوص فرهنگ مناسب این روز اطلاع رسانی کند.
این فعال فرهنگی اهل خوزستان گفت: رسانهها نیز کمتر به این موضوع توجه دارند که باید در خصوص این آیین باستانی اطلاع رسانی شود.
به گفته او «تعصبات افراطی» و «بی تفاوتی مسئولان» به چهارشنبه سوری موجب شده تا هر ساله صدها و هزاران انسان قطع عضو شده یا جان خود را از دست بدهند و این نتیجه نادیده انگاشتن بخشی از فرهنگ و رسوم ایرانی از سوی متولیان امر است.
این فعال فرهنگی متذکر شد که فرهنگ ایرانی دارای ۳ بخش باستانی، اسلامی و مدرنیته است که نادیده گرفتن هر بخش آن موجب خسران و زیان بزرگ به جامعه خواهد شد.