شهرستان سنقر و کلیایی در ۸۵ کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه قرار دارد که از مناطق جالب توجه و زیبای استان کرمانشاه محسوب میشود و این شهرستان در جلگهای هموار و زیبا قرار دارد و اطرافش را رودخانه، سبزهزار، باغها، بیشه زارها و کوهها فرا گرفته و بومیان این منطقه میگویند نامگذاری سنقر و کلیایی به این دلیل است که در دوران سلجوقیان مرغی شکاری به نام سنقر وجود داشت که فقط در این محل زندگی میکرد.
در شهرستان سنقر و کلیایی جاذبههای تاریخی و طبیعی متعددی وجود دارد که به عنوان مراکز تفریح و تفرج از قابلیتهای بسیار بالایی برخوردار هستند و وجود سرابهای و چشمههای جاری و بی نظیر این شهر را مورد توجه گردشگران قرار داده است.
سراب سنقر و کلیایی، سراب گزنهله، آبشار گیشانپسند، روستای ورمقان از جمله جاذبههای طبیعی سنقر و کلیایی بوده و سراب گزنهله در روستایی به همین نام یکی از مناطق نمونه گردشگری استان کرمانشاه است.
محورهای گردشگری، جاذبههای کوهستانی، پوشش گیاهی و طبیعی، ارتفاعات زیبا و مسیر کوهنوردی از ویژگیهای بارز مناطق دیدنی و چشم نواز شهرستان سنقر و کلیایی است.
اطراف سنقر و کلیایی را رودخانه، سبزه زار، باغات و بیشهزار و کوههای دالاخانی (به معنی آشیانه عقابها) مادیان کوه، کمر زرد، بوسوار، زن مرد و…. فراگرفته که تا اواخر تابستان از برف زمستانی پوشیدهاست.
سراب سنقر و کلیایی در پنج کیلومتری جاده سنقر و کلیایی به کرمانشاه و در مجاور روستای تازه آباد قرار دارد و آب آن از زیر کوه سراب به سرعت و با فشار به صورت فواره بیرون میریزد و سراب در زمستانها گرم و در تابستانها سرد است و آب گوارای سراب آب آشامیدنی روستاهای اطراف را تأمین میکند و سپس به رودخانهٔ قره سو میریزد.
سراب زیبای گزنهله سنقر و کلیایی کرمانشاه
چشمههای آب زیادی در اطراف شهرستان سنقر و کلیایی وجود دارد که هر کدام از آنها در نوع خود بینظیر است و سراب گزنهله سرابی دیدنی در جنوب غربی سنقر و کلیایی است و وجود جویبارهای روان و چشمههای جوشان آب در سنقر و کلیایی سبب رویش گونههای مختلف گیاهان و پدید آمدن مناظر طبیعی منحصر به فرد شده است.
سراب گزنهله در شهرستان سنقر و کلیایی یکی از محورهای گردشگری، جاذبههای کوهستانی، پوشش گیاهی و طبیعی مصنوع (باغات)، ارتفاعات زیبا است و مسیر کوهنوردی از جمله ویژگیهای بارز منطقه نمونه گردشگری سراب گزنهله است.
قابلیت کوهنوردی، کایت سواری، برگزاری تورهای علمی، انجام تورهای موتور سواری و دوچرخه سواری کوهستان، وجود باغات میوه، فعالیت شکار و طبیعت، وجود چشمههای آب و جویبارهای روان در منطقه، تنوع پوشش گیاهی و نزدیکی به شهر سنقر تنها بخشی از مزیتها، فرصتها و قابلیتهای منطقه نمونه گردشگری سراب گزنهله است.
روستای ورمقان در فاصله حدود ۳۵ کیلومتری شمال شهر سنقر و کلیایی در مسیر جاده سنقر به همدان واقع شده که این روستا به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوههای بدرو پریشان، سرسبزی، مناظر زیبا، چشمههای خروشان، زیبایی شگفت انگیزی را برای گردشگران به وجود آورده است و حمام تاریخی در روستای چرمله علیا به ثبت ملی رسیده و این مکان تاریخی هم لذت بازدید از این روستا را دوچندان میکند.
آبشار گیشانپسند در حوالی روستای ورمقان از توابع سنقر قرار دارد و این آبشار که از دیوارههای صخرهای کوهستان بدر سرازیر میشود یکی از زیباترین آبشارهای استان کرمانشاه است، کوهستان بدر با قله ۲ هزار و ۸۵۰ متری در فصل زمستان از برف پوشیده شده و شکوه خاصی دارد و در بهار و تابستان با سبز شدن مراتع و رویش گیاهان خودرو در دامنهها تابلوهای طبیعی شگفت انگیزی ایجاد میکند و کوهستان بدر قابلیتهای ارزشمندی برای طبیعت دوستان و علاقمندان به ورزشهای کوهستانی دارد.
اطراف آبشار در فصول مساعد سال طراوت و زیبایی فراوانی برای گردشگران به ارمغان میآورد.
بقعه تاریخی مالک بر روی تپهای در مرکز شهر سنقر قرار گرفته و از آثار ارزشمند این شهر است و بقعه مالک بنایی برجی شکل با پلان هشت ضلعی است و طول اضلاع آن به ۵.۳ متر میرسد و در هر یک از اضلاع این آرامگاه، طاق نماها و قوسهایی جناغیشکل قرار گرفته که داخل آنها به کمک طرحها و نقوش هندسی آجرکاری شده و بر روی لچکی قوسها با کاشی فیروزهرنگ تزئیناتی دیده میشود و در طبقه پایینی بقعه مالک، سردابی با پوشش گنبدی قرار گرفته است و در این بخش از سنگهایی تراش خورده استفاده شده ولی قسمت بالایی آن با آجر بالا آمده است.
پل نوژی وران در اراضی روستای نوژی وران و بر سر راه بیستون به سنقر قرار دارد و بنای اصلی آن منسوب به دوره صفوی است و این پل آجری به طول ۵۰ متر و عرض ۱۰.۴ متر دارای سه پایه سنگی و ۲ دهانه است و طاق چشمه جنوبی پل چندین بار فرو ریخته و تعمیر شده است و در آخرین تعمیرات این طاق را با تیرآهن و آجر به صورت مسطح پوشش دادهاند و پایههای پل نیز سنگی و از سه بخش تشکیل شده و بخش میانی بیضی شکل و آب شکنهای مدور دارد بر روی هر یک از پایهها پشت بندیهای مدور آجری ساخته شده است.
امام زاده احمد زیارتگاهی است که در کالبد شهری شهرستان سنقر کلیایی هم پای آن قدمتی کهن دارد و این بنا دارای ۲ ورودی است که یکی در سمت شرقی قرار دارد و ورودی دوم در سمت جنوب آن قرار دارد و پلان اصلی بنا صورت مستطیلی و با جهت شمالی-جنوبی است و از ۲ بخش اصلی به نام صحن حرم و صحن جنوبی یا حیاط جنوبی تشکیل شده است صحن حرم که اصلی ترین قسمت بنا را تشکیل میدهد و در شمال بنا قرار گرفته و پوشش آن را گنبدی آجری تشکیل میدهد.
شهرهای کرمانشاه از جمله سنقر و کلیایی سوغاتیها و صنایع دستی متنوعی دارد اما تابلوفرش، فرش، فرش کردی، گلیم، منبت، معرق، چاقوسازی و صنایع فلزی، انواع نان محلی، آش دوغ، کباب، خورشت کنگر، کوکوی پغازه، میوه ونوشک از مهمترین سوغاتیها و خوردنیهای شهرستان سنقر و کلیایی هستند.