انسانها با صفات منحصر به فردی متولد می شوند. هر چند نمی توان سهم ژنتیک را در بروز رفتارها نادیده گرفت، اما شیوههای درمانی می توانند به اصلاح رفتار نادرست افراد کمک کنند.
در زمان یونان باستان افرادی بدون پیشینه علمی خاصی، برای گفتن حرفها و دغدغههای موجود در خصوص مسائل سیاسی و اجتماعی نقش بازی می کردند. به مرور، این فعالیت پوششی هنری و جایگاهی نمایشی مییابد.
در دهههای اخیر از فیلم تراپی بسیار بهره برده می شود.
نیره سادات عبداللهی مقدم، روانشناس در خصوص فیلم تراپی یا فیلم درمانی گفت: از زمانی که فیلم به وجود آمده، درمان توسط فیلم هم به طور غیر هدفمند و در بستر فیلم انجام می شده است. این روش درمانی در کشورهای غربی و اروپایی بسیار زیاد استفاده می شود.
چرا و چطور یک فیلم می تواند به ما کمک کند و مفید باشد؟
فیلمها و سریالها بر افکار عموم مردم عمیقا تاثیر می گذارند. پوشش و گویش یک فیلم حتی قبل از رسیدن به نقطه اوج خود بر بیننده تاثیر می گذارد. مردم با تبعیت از نحوه ارتباط گیری در جامعه به صورت پوششی و گویشی این مطلب را به وضوح نشان می دهند. به عنوان مثل از تکه کلمات یک فیلم در گفت و گوی روزمره خود بهره میبرند. این غیر تخصصیترین تاثیر اخلاقی یا ضد اخلاقی فیلم بر عموم اقشار جامعه است.
دومین اثر فیلم بر بیننده ، همزاد پنداری با نقش قهرمان یا نقشهای مکمل است که در فیلمها با استفاده از ایفای این نقش توسط یک بازیگر محبوب این تاثیرگذاری عمیقتر می شود.
فیلمها کلا نمایش یک رشته الگوی احساسی، اندیشهای و رفتاری هستند که برای افراد عام، متخصص و بیماران به نمایش گذاشته می شوند.
فیلم می تواند باعث بالا رفتن توانمندی یا روحیه قدرت در افراد باشد و یا بالعکس عمل کند. در واقع بیننده خود را به جای بازیگر نقش می گذارد و با فراز و فرودهای فیلم همراه می شود.
سومین اثر فیلم، دستیابی به بینش و نگرش است.
همه افراد نمیتوانند نامی برای هیجانات و مشکلات خود بگذارند. فقط می دانند دردی دارند یا در یک موقعیت خاص دچار احساس یا هیجان خاصی می شوند. دیدن فیلم باعث می شود نامی برای این هیجان خود پیدا کنند و در واقع درک شوند. در مواقع بسیاری دیده شده است که به دنبال درمان رفته و با دیدن فیلم انگیزهای برای حل مشکل خود یافته و آن را حل کرده اند.
چهارمین تاثیر فیلم بر بیننده، رهایی و آزادسازی فکری است. در واقع با دیدن فیلم از تقیدات و الگوهای قانونی روزمره خارج می شویم و رویاپردازی آغاز می شود. فیلمها با آزاد سازی رویا، مفاهیم روانشناختی را ارائه می دهند.
مثلا وقتی قهرمان فیلم با گذر از سختیها به موفقیت می رسد، به بیننده نوید می دهد تو هم با عبور از سختیها می توانی موفق شوی.
در پنجمین اثر گذاری فیلم برچسبهایی که به افراد زده شده اند، برداشته می شوند و مثلا بیننده مشاهده می کند یک معلول می تواند قهرمان شود. فردی که لکنت زبان دارد با تمرین و گفتار درمانی مجری می شود و غیره.
فیلمها کمک می کنند ترس و واهمهای از بیماری یا نقص خود نداشته باشید و با مقابله صحیح بر آن فائق آیید.
ششمین تاثیر فیلم بر متخصصین و دانشجویان است که از فیلمها برای درمان مراجعان خود آموزش می گیرند.
در آخر تاکید می شود می توان از فیلم انرژی گرفت و دانست که هر موقعیت برای ما یا عزیزانمان می تواند موقت باشد و آسانی در آن نهفته باشد که نباید با خستگی، دچار فرسودگی زمانی شد؛ بلکه هر مقطع زمانی می تواند مانند یک فیلم برشی از زندگی باشد که می گذرد.
فیلمها را فقط به نگاه یک تفریح ساده تماشا نکنیم. ممکن است مفاهیم عمیقی در هر سکانس آن طراحی شده باشد که درمانی بر یک درد یا قوت یک توانمندی در ما باشد؛ فقط کافی است دقیق و هوشیار باشیم.