دانشمندان موسسه بابراهام بریتانیا از طریق آزمایش، یک تکنیک بسیار امیدوارکننده ضد پیری کشف کرده اند.
در روش پیشنهاد شده ، سلولها مانند سلولهای ۳۰ سال جوانتر عمل میکردند.
در سال ۲۰۱۲، شینیا یاماناکا، محقق ژاپنی، جایزه نوبل را برای کار خود در توسعه سلولهای بنیادی پرتوان القایی دریافت کرد. این سلولها بهعنوان سلولهای بافت بالغ منظم شروع میشوند که برداشت میشوند و در معرض چهار مولکول به نام عوامل یاماناکا قرار میگیرند که آنها را به حالت نابالغ باز میگرداند. از این جا، سلولهای بنیادی میتوانند از نظر تئوری به هر نوع سلولی در بدن تبدیل شوند.
دانشمندان از این پتانسیل در خرگوشها برای بازگرداندن بینایی، رفع کمبود دوپامین در مدلهای حیوانی بیماری پارکینسون و ترمیم عضلات آسیبدیده قلب حیوانات بهره بردند.
فرآیند برنامهریزی مجدد شامل قرار دادن سلولها در معرض عوامل یاماناکا برای حدود ۵۰ روز است؛ اما دانشمندان بابراهام دریافتهاند که کوتاه کردن این فرآیند ممکن است مزایای قابل توجهی را به همراه داشته باشد.
وقتی سلولها تحت برنامهریزی مجدد کامل قرار میگیرند، از برخی قابلیتهای تخصصی که از طریق بلوغ ایجاد کردهاند چشمپوشی میکنند. در مورد سلولهای پوست، این شامل تولید کلاژن برای استفاده در تاندون ها، رباط ها، استخوانها و کمک به بهبود زخم است. ایده این بود که این سلولها را به حالت جوانی بازگردانیم، اما هویت آنها را به طور کامل پاک نکنیم.
تکنیک جدید این تیم که "برنامه ریزی مجدد مرحله بلوغ" نام دارد، سلولها را تنها به مدت ۱۳ روز در معرض عوامل یاماناکا قرار میدهد. مشخص شد که این کار تغییرات مربوط به سن را حذف میکند و هویت آنها را به طور موقت پاک میکند.
با اجازه رشد در شرایط طبیعی، این سلولهای جوان شده دوباره ویژگیهای سلولهای پوست را با عملکردی جدید به خود گرفتند.
البته ایجاد شرایطی که این کار را با قابلیت اطمینان انجام دهد تا کنون دشوار بوده است. به نظر میرسد تکنیک جدیدی که در این تحقیق بیان شده است به نقطهای مناسب رسیده که سلولها تازه میشوند؛ اما همچنان نقش متمایز و مهمی را ایفا میکنند.
دانشمندان با بررسی نشانگرهای شیمیایی که ساعت اپی ژنتیک و مولکولهای بیان شده توسط سلولها را میسازند، تایید کردند که سلولهای برنامه ریزی مجدد با مشخصات سلولهای ۳۰ سال جوانتر مطابقت دارند. این سلولها همچنین کلاژن بیشتری نسبت به سلولهای کنترل تولید کردند و در آزمایشهایی که برای تکرار بهبود زخم طراحی شده بودند، واکنش موثرتری نشان دادند.
دکتر دیلجیت گیل، نویسنده این مطالعه گفت: «نتایج ما یک گام بزرگ رو به جلو در درک از برنامه ریزی مجدد سلولی است. ما ثابت کردهایم که سلولها را میتوان بدون از دست دادن عملکردشان جوانسازی کرد و به نظر میرسد که جوانسازی، بخشی از عملکرد را به سلولهای قدیمی بازگرداند.»
دانشمندان دریافته اند که این تکنیک، اثرات ضد پیری بر ژنهای مرتبط با بیماری آلزایمر و آب مروارید دارد که دو مورد از آنها نشانههایی از بازگشت به سطح فعالیت جوانتر را نشان میدهند.
پروفسور ولف ریک، نویسنده دیگر این مطالعه گفت: در نهایت، ممکن است بتوانیم ژنهایی را شناسایی کنیم که بدون برنامهریزی مجدد، جوانسازی میشوند و به طور خاص آنها را برای کاهش اثرات پیری مورد هدف قرار دهیم.
این تحقیق در مجله ایی لایف (eLife) منتشر شد.
منبع: سایت نیواطلس منتشره از موسسه بابراهام