دامداران معتقدند طرح‌هایی همچون دامدار کارت و توزیع نهاده یارانه‌ای در سامانه بازارگاه هم به خوبی اجرایی نشده و آنطور که باید گره از کارشان باز نکرده است.

ادامه کشتار دام‌های مولد و گرسنه

آقای حسینی یکی از دامداران اصفهانی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: قیمت نهاده‌های دامی بسیار بالاست در حدی که از عهده سیرکردن شکم دام‌های خود بر نمی‌آییم.

او می‌گوید: پیش از کمبود نهاده‌های دامی و گرانی نهاده‌ها حدود صد رأس دام داشتم، اما اکنون فقط حدود ۵۰ رأس گاو دارم.

این دامدار با گلایه از کمبود نهاده‌ها می‌گوید: دامداران زیادی مانند من به دلیل ناتوانی در سیر کردن شکم دام هایشان مجبور به فروش و کشتار دام‌های مولد شده اند.

سهمیه دولتی جوابگوی نیاز دام‌ها نیست

زال بیک مدیر دامپروری شرکت نام فر در استان اصفهان که ۳۱ سال است دامپروری می‌کند در گفتگو با خبرنگار ما گفت: چند ماهی می‌شود که خوراک دام کیمیا شده، سهمیه‌ای که جهاد کشاورزی به دام هایمان تخصیص می‌دهد، برای هر راس گاو حدود ۱۷ کیلوگرم است، که فقط برای ۲ روز پاسخگو‌ی نیاز تغذیه‌ای دام است.

او گفت: قیمت نهاده دامی با ارز دولتی کیلویی دو هزار و ۵۰۰ تومان و نرخ ذرت، جو و سویای سهمیه بندی هم هر کیلوگرم سه هزار و ۵۰۰ هزار تومان است، با توجه به اینکه، یک راس گاو در یک ماه حدود ۵۱۰ کیلوگرم خوراک نیاز دارد، ۱۷کیلوگرم خوراک دام سهمیه‌ای برای یک راس گاو بسیار ناچیز است و ناچاریم نهاده دامی را به صورت آزاد با سه برابر قیمت خریداری کنیم.

آقای رضایی صاحب یکی از واحد‌های بزرگ دامپروری صنعتی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: جهاد کشاورزی، فقط نیمی از نهاده مورد نیاز ما را با ارز دولتی، تامین می‌کند و مابقی خوراک دام را به ناچار از بازار آزاد خریداری می‌کنیم.

او گفت: اکنون  یونجه را کیلویی ۷ هزار و جو را ۱۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم و برای خرید هر کیلوگرم ذرت از بازار آزاد هم۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان می‌پردازیم.

بازارگاه در تامین نهاده‌ها موفق نبوده

حسن جعفری مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: مشکلات دامداران در تهیه نهاده‌های دامی همچنان ادامه دارد و این مشکلات منجر به حذف دام‌های مولد شده است.

او گفت: مدتی هست که نهاده‌های اصلی شامل جو، ذرت، کنجاله و سویا از طریق سامانه بازارگاه و با مدیریت وزارت جهاد کشاورزی در استان‌ها توزیع می‌شود، اما نهاده‌ها یا نمی‌رسد و یا بسیار دیر می‌رسد و دامداران مجبورند نیاز خود را از بازار آزاد و با چند برابر قیمت تامین کنند.

مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان می‌گوید: سهمیه بهمن ماه و اسفند سال ۱۴۰۰ را وزارت جهادکشاورزی در نیمه اسفند، بارگذاری کرد که سهم استان اصفهان، حدود ۸۰ هزار تن شد، اما حالا که در اواخر اردیبهشت سال ۱۴۰۱ هستیم، حتی ۵۰ درصد از نهاده‌ها هم تحویل نشده، از طرفی با موجود زنده‌ای طرف هستیم که باید تغذیه شود تا زنده بماند و شیر و گوشت مورد نیاز جامعه را تامین کند.

خشکسالی عامل تشدید مشکل تامین نهاده‌های دامی

جعفری معتقد است  خشکسالی منجر به فقر شدید مراتع و کمبود علوفه شده و این مسئله در کنار گرانی نهاده‌های دامی، تأمین خوراک برای دام‌های سبک را بسیار دشوار کرده و حتی سبب شده دولت نتواند به درستی تدبیر کند.

به گفته او، هر راس دام سبک روزانه ۳۰۰ گرم نهاده نیاز دارد و، چون استان اصفهان در معرض خشکسالی شدید است و از طرفی کشاورزی هم به دلیل مشکلات آبی زاینده رود، تحلیل رفته، تولید علوفه برای چرای دام‌ها در این استان سخت‌تر شده است.

مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان می‌گوید: هرچند که سازمان دامپزشکی، کشتار دام آبستن را ممنوع اعلام کرده، اما دامداران ناچارند دام خود را به کشتارگاه ببرند، البته مشکل بزرگتر این است که دولت این نهاده‌ها را آزاد سازی می‌کند.

جعفری می‌گوید: مجموعه این عوامل سبب می‌شود که صنعت دامپروری روز به روز کوچک تر، تولید و اشتغال در آن کمتر و قیمت‌ها بیشتر شود.

در استان اصفهان ۱۷ هزار گاودار و ۴۰ هزار گوسفنددار با اشتفال مجموع ۷۰ هزار نفر فعال هستند و بر اساس پیش بینی‌ها اگر کمبود نهاده‌های دامی به این روال پیش برود، نیمی از این افراد بیکار می‌شوند.

نابسامانی در توزیع بهنگام سهمیه نهاده‌ها

حسین ایراندوست معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: به هر راس دام سنگین روزانه ۵ کیلو و ۴۰۰ گرم جو، ذرت و سویا (شامل ۲ کیلو و ۷۰۰ گرم ذرت، یک کیلو و ۴۰۰ گرم جو و یک کیلو و ۳۰۰ گرم سویا) تخصیص پیدا می‌کند.

او گفت: هر راس دام سبک و غیرصنعتی هم روزانه، ۳۰۰ گرم خوراک یا ۱۵۰ کیلوگرم نهاده خام شامل صد گرم جو و ۵۰ گرم ذرت دریافت می‌کند.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان می‌گوید: بر اساس دستورالعملی که تهران ابلاغ کرده برای دام سنگین روستایی روزانه به طور میانگین ۳ کیلو و ۵۰۰ گرم خوراک یا یک کیلو و ۴۰۰ گرم ذرت، یک کیلوگرم جو و ۳۰۰ گرم سویا در نظر گرفته می‌شود.

استان اصفهان ۶۰۰ هزار رأس دام سنگی و حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار رأس دام سبک دارد 

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان می‌گوید: سهمیه نهاده فروردین به همان میزان پارسال تخصیص یافته که ممکن است چند روزی طول بکشد تا به دست دامدار برسد، اما نهاده اردیبهشت هنوز تخصیص نیافته است.

به گفته ایراندوست، تاخیر در بارگیری و ارسال از بنادر، از علل نابسامانی در تامین نهاده ها است.

او  گفت: دامدارانی که بهمن و اسفند سال قبل، نهاده‌ها را خریداری کرده بودند انتظار داشتند تا پایان سال نهاده به دستشان برسد که متاسفانه کامل به دستشان نرسیده است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان می‌گوید: از شرکت وارد کننده انتظار داریم، مسئولیت تحویل به موقع نهاده‌ها به دست دامدار را به خوبی ایفا کند تا دامدار زیان نبیند و مجبور نشود از بازار آزاد خرید کند.

ایراندوست می‌گوید: برای دام‌های سبک، سنتی و روستایی نتوانسته ایم سهمیه کامل۳۰ روز، نهاده را تخصیص بدهیم، اما سهمیه دامداران صنعتی بر اساس فرمولی که وزارتخانه ابلاغ کرده به طور کامل پرداخت می‌شود.

او گفت: طبق پیش بینی‌ها اگر تغییر نرخی در ارز، ایجاد شود برای خرید نهاده‌ها به دامداران وام بانکی داده و اگر لازم شد مجوز صادرات تخم مرغ، گوشت قرمز و دام زنده مازاد صادر می‌شود تا از خسارت دامداران کاسته شود.

نقش صنعت دامپروری در تولید و اشتغال و تاثیر مستقیم و آنی چالش‌های آن بر فضای جامعه بر کسی پوشیده نیست. سامانه بازارگاه و تخصیص سهمیه گرچه بخشی از مشکلات دامداران را کم کرده، اما به طور کامل نتوانسته حلال مشکلاتشان باشد بنابراین لازم است نواقص طرح سریع‌تر شناسایی و رفع شود. در بعد اجرا نیاز به بازنگری حتی در ترکیب مدیرانی است که باید سیاست‌های بالادستی را اجرا کنند.

گزارش از معصومه اکبری