آفت گیاهی ملخ مراکشی از سال ۱۳۶۸ در رودبار شناسایی و تاکنون در اراضی این شهرستان به ویژه لوشان ماندگار شده است.

این مهمان ناخوانده هر ساله با تخمگذاری زیر خاک و زمستان گذرانی، پس از گرم و مساعد شدن هوا، از تخم خارج و از مراتع به باغات و زمین‌های کشاورزی وارد شده و با تغذیه از گیاهان مسیر خود، به این زمین‌ها خسارت می‌زند.

آفت ملخ مراکشی امسال نیز به برخی زمین‌های کشاورزی و باغ‌های رودبار هجوم آورده است.

ملخ‌های مراکشی معمولا ابتدا علف‌های مراتع و کف باغ‌ها، مزارع یونجه و برخی محصولات از جمله پیاز را می‌خورند، اما اگر مهار نشوند، تمام محصولات کشاورزی، باغی و گیاهان در مسیر خودشان را از بین می‌برند.

ملخ‌های مراکشی بومی رودبار شده اند

بر اساس اعلام سازمان جهاد کشاورزی گیلان، جمعیت ملخ‌های مراکشی در ۳ سال اخیر بیشتر از قبل شده است، به نحوی که دیگر حکم مهمان ندارند و به نوعی بومی منطقه به حساب می‌آیند.

همه ساله بعد از سپری شدن روز‌های سرد زمستان همزمان با گرم شدن هوا ملخ‌های مراکشی تکثیر یافته و به مزارع حمله‌ور می‌شوند.

سال گذشته مبارزه با آفت ملخ مراکشی در ۲۳ هزار هکتار از زمین‌های رودبار انجام شده بود ولی سطح آلودگی اراضی کشاورزی این شهرستان امسال به ۳۱ هزار و ۲۰۰ هکتار رسیده است.

بیشترین آلودگی آفت ملخ در مناطق مختلف شهرستان رودبار از جمله لوشان، جمال آباد، علی آباد و خورگام است.

رودبار با ۲ هزار و ۵۷۴ کیلومتر مربع دومین شهرستان گیلان به لحاظ وسعت است و در ۶۷ کیلومتری جنوب مرکز استان قرار دارد.

این شهرستان از شمال به رشت از جنوب به استان قزوین و از غرب به فومن و استان زنجان محدود می‌شود و مزارع کشاورزی و باغی بخش اعظمی از این وسعت را به خود اختصاص داده که این روز‌ها به شدت درگیر آفت ملخ مراکشی است.

تداوم سمپاشی اراضی تا مهار آفت ملخ مراکشی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان از سمپاشی روزانه علیه آفت ملخ مراکشی در باغات رودبار خبر داد و گفت: روزانه بیش از یک هزار هکتار از اراضی منطقه سمپاشی می‌شود و این مقابله شیمیایی تا مهار کامل آفت ملخ مراکشی ادامه خواهد داشت.

به گفته صالح محمدی، عملیات مبارزه با آفت ملخ مراکشی از اول فرودین امسال آغاز و تاکنون حدود ۴۴ هزار هکتار از اراضی شهرستان رودبار پایش شده است.

او می‌گوید: سمپاشی روزانه اراضی دچار آفت ملخ مراکشی با همکاری نیرو‌ها و امکانات شامل گروه‌های خودرویی، دستگاه‌های سمپاشی تراکتوری و اکیپ‌های سمپاشی کوله پشتی دستگاه‌های اجرایی در استان و شهرستان و حمایت مردمی انجام می‌شود.

اختصاص اعتبار برای مبارزه با ملخ مراکشی

فرماندار رودبار نیز گفت: در سفر ریاست جمهوری به گیلان ۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای مبارزه با ملخ مراکشی و مگس زیتون اختصاص یافته است.

به گفته طهمورث عموپور، عملیات مبارزه با ملخ مراکشی تاکنون با روش‌های بیولوژیکی، مکانیکی و شیمیایی در اراضی این شهرستان انجام شده است.

او می‌گوید: پایش، ردیابی و مبارزه با آفت ملخ مراکشی همچنان در مناطق آلوده ادامه دارد.

خشکسالی، علت افزایش ملخ‌های مهاجم

مدیر جهاد کشاورزی رودبار نیز گفت: مبارزه با ملخ مراکشی در این شهرستان در حال انجام است و احتمالا تا تیر ماه ادامه داشته باشد.

به گفته سروش ابراهیمی، امسال به دلیل کمبود بارش و گرم بودن هوا شاهد طغیان آفت ملخ مراکشی هستیم.

او باغات زیتون، مرکبات و مزارع گندم، جو و پیاز شهرستان رودبار را در خطر حمله ملخ‌های مراکشی دانست و از کشاورزان و باغداران خواست؛ هر جا تجمع و حمله ملخ مراکشی را مشاهده کردند به مراکز جهاد کشاورزی شهرستان اطلاع دهند.

نگرانی کشاورزان از حمله ملخ‌های مراکشی

مردم رودبار به خصوص اهالی لوشان از حمله ملخ‌های مراکشی به این منطقه نگرانند، زیرا این آفت اگر مهار نشود، خسارت فراوانی به اقتصاد منطقه وارد می‌کند.

یکی از کشاورزان لوشانی سمپاشی‌ها را جوابگو نمی‌داند و می‌گوید: این همه سال از هجوم آفت ملخ مراکشی به کشاورزی و باغداری ما می‌گذرد، ولی راه حل مناسبی برایش تعریف نشده است.

او از متولیان امر خواست راهکاری برای رفع این موضوع بیندیشند و همچنین خواستار تعریف بسته حمایتی برای جبران خسارات کشاورزان آسیب دیده شد.

برخی دیگر از کشاورزان نیز معتقدند؛ جهاد کشاورزی مبارزه با این آفت را دیر شروع کرده است و با توجه به پیش بینی شرایط جوی، باید زودتر از این‌ها دست به کار می‌شد.

اسفند هر سال، آغاز مبارزه شیمیایی با آفت ملخ

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان اما می‌گوید: از نیمه آبان هر سال، عملیات پایش، دیده بانی و بررسی وضعیت کپسول‌های تخم این حشره را در کانون‌های احتمالی، آغاز می‌کنیم و مبارزه شیمیایی با ملخ مراکشی را هم با توجه به سطح آلودگی از اسفند هر سال به دست می‌گیریم.

به گفته سیدعلی موسوی، ۱۶ گروه مأموریت مبارزه با این آفت را در شهرستان رودبار برعهده دارند و در هر یک از شهرستان‌های سیاهکل، رودسر، املش و آستارا هم که سطح آلودگی کمتری دارند، یک گروه، پای کار مقابله با ملخ مراکشی هستند.

ملخ‌های مراکشی با مبارزه در زمان مناسب کنترل می‌شوند

مدیرکل دفتر مبارزه با آفات عمومی سازمان حفظ نباتات وزارت جهاد کشاورزی پیش از این در نشست هماهنگی مبارزه با آفت ملخ مراکشی استان‌های گیلان، زنجان و قزوین از درگیری ۲۴ استان کشور با این آفت خبر داده بود.

به گفته سعید معین، شناسایی کانون‌های اصلی، ردیابی کانون‌ها و مبارزه به موقع در کانون‌ها ۳ اصل مهم در مبارزه با ملخ مراکشی است.

او گفت: اگر ملخ‌های مراکشی کنترل نشوند تا ۵۰ کیلومتر در سال می‌توانند جابه‌جا شوند از این رو باید در زمان خود مبارزه انجام شود و ۴۰۰ هکتار سمپاشی با ۵ دستگاه در روز قابل قبول نیست.

تهدید امنیت غذایی با هجوم ملخ مراکشی

ملخ مراکشی در مناطق زیر ۸۰۰ متر از سطح دریا زیست کرده و در زمین‌های بایر و کشت نشده یا کشت شده و کوبیده شده تخم ریزی می‌کند.

کاهش بارندگی زیر ۱۰۰ میلیمتر در فصل بهار باعث طغیان این آفت خطرناک می‌شود.

در ایران میزبان‌های گیاهی ملخ مراکشی بسیار متنوع و شامل گندم، جو، ارزن، ذرت، لوبیا، پنبه، توتون، کرچک، یونجه، شبدر، خربزه، هندوانه، خیار، زیتون، مو و درختان میوه است.

این حشره می‌تو‌اند علاوه بر در خطر قرار دادن زندگی گیاهان، حیات جانوری و خصوصا انسانی را نیز تحت تأثیر قرار دهد و تبدیل به یکی از معضلات امنیت غذایی و محصولات کشاورزی شود؛ بنابراین ضروری است وزارت جهاد کشاورزی و سایر متولیان چاره‌ای اساسی برای رفع این آفت ۳۳ ساله پیدا و به صورت ویژه از کشاورزان حمایت و پشتیبانی کنند.