با فرا رسیدن فصل تابستان و کمک هر چه بهتر به افرادی که دنبال زبان آموزی به اهداف تحصیلی، علمی و تجاری و کاری هستند با دکتر الهام مشهدی متخصص آموزش زبان انگلیسی به گفت و گو پرداختیم.

سعی شده سوالاتی که دغدغه هر زبان آموز و یا والدین آن‌ها است در این مجال پاسخ داده شود.

بهترین روش یادگیری زبان چیست؟

یک طبقه بندی داریم که دانشجو را در سه گروه قرار می‌دهد: دانش آموزان بصری، دانش آموزان شنیداری و دانش آموزان فیزیکی _ حرکتی.
یک مدرس باید استایل یا گروه دانش آموز خود را بداند. تمرینات هم باید خاصه‌ی دانش آموز یا زبان آموز طراحی شود. زبان آموز هم باید توجه کند که به چه روشی بهتر یاد می‌گیرد و به پروسه یادگیریش کمک کند.

در ادامه به مواردی از روش‌ها اشاره می‌شود.

تماشای فیلم‌های مناسب یادگیری ما را افزایش می‌دهد. فیلم‌ها در ژانر‌های مختلف کلمات و کاربردهایشان را به خاطر ما می‌سپارد.

هم چنین گوش دادن به اخبار یا شنیدن پادکست‌های مختلف صوتی تاثیر مناسبی دارد.

خواندن کتاب‌های متفاوت دامنه لغات را افزایش میدهد؛ و حتی حس کنجکاوی را تقویت می‌کند تا به دنبال معنای لغات ناآشنا باشیم.

اپلیکیشن‌های مختلف میتواند برای آموزش زبان سودمند باشد. به دلیل در دسترس بودن موبایل، این روش نیز جالب و کاربردی است.

داشتن یک دفترچه یادداشت برای نت برداری کلمات و جملات و اصطلاحات روش مناسبی است. با این روش در نهایت یک دیکشنری شخصی و جیبی به خط خود خواهیم داشت.

داشتن یک دوستی که با او انگلیسی صحبت کنیم و یا ضبط صدا و صحبت خود به انگلیسی و در ادامه گوش دادن به آن صوت، به پیشرفت ما کمک می‌کند.

این‌ها مجموعه‌ای از روش‌ها هستند و بهتر است برای تمامشان برنامه و زمان بندی داشته باشیم و با جذابیت روش‌ها یادگیری را برای خود آسان‌تر کنیم و سطحش را افزایش دهیم.

چطور می‌توان چند زبان را یاد گرفت؟

تجربه یادگیری زبان، چالش بر انگیز و رضایت بخش است. افراد مختلفی داریم که به دلیل تحصیلات و تجارت مجبور به یادگیری چند زبان حتی به طور همزمان هستند، این فعالیت نیاز به بهره گیری از مغز دارد که با برنامه ریزی صحیح رخ میدهد.

اولویت بندی در این راستا مهم است. به عنوان مثال اگر دو زبان انتخابی شباهت داشته باشند مانند زبان اسپانیایی و ایتالیایی میتوانند به دیگر هم به دلیل هم پوشانی‌ها کمک کنند. هر چند می‌تواند سردرگمی‌هایی هم ایجاد کند.

میتوان یک زبان دشوار و یک زبان ساده را باهم آموخت. زبان دشوارتر زبانی است که با زبان‌هایی که ما بلد هستیم یا زبان مادری تفاوت بسیار دارد و زبان ساده، زبانی با شباهت‌های بیشتر به زبان آشنای ماست. به عنوان نمونه انگلیسی زبان‌ها راحت‌تر، ایتالیایی و اسپانیایی یاد می‌گیرند و مدیریت زمان در یادگیری زبان بسیار حائز اهمیت است.

برنامه دادن به ۴ مهارت خواندن، گوش دادن، صحبت کردن و نوشتن و پایبند بودن به آن یک اصل کلیدی است؛ بنابراین باید برنامه قابل پیاده سازی باشد.

فرآیند مغزی یادگیری زبان چگونه است؟

توانایی استفاده از زبان مادری به میزان ۹۰ درصد در نیمکره چپ مغز ذخیره می‌شود. یادگیری زبان پیچیده است و محدوده به نیمکره مغز نیست و شامل تبادل اطلاعات بین نیمکره چپ و راست مغزی است.

اما اینکه زبان جدید کدام قسمت مغز را درگیر یا فعال‌تر می‌کند طبق تحقیقات روان شناسان و زبان شناسان، دانش کامل یک زبان، تمام بخش‌های مغز مشغول می شوند و فواید بسیاری بر مغز دارد، از جمله تمرینی برای مغز است، که موجب قوی‌تر شدنش خواهد شد. باعث بالا بردن ذکاوت می‌شود که در گودکان به وضوح مشاهده می‌شود. به عنوان یک مدرس در زبان آموزان، بالا رفتن قدرت تفکر در حین یادگیری زبان را مشاده کرده ام.

این متخصص زبان انگلیسی گفت: در خصوص گرفتن مدرک آیلتس که این روز‌ها، افراد بسیاری درگیر هستند. سوالی که مکرر پرسیده می‌شود این است، که چه مقدار زمان برای گرفتن مدرک نیاز است؟ بهترین جواب این است که بسته به افراد و وابسته به چند فاکتور، این زمان گذاری متفاوت خواهد بود. فاکتور‌ها عبارتند از: سطح زبان فرد که با آزمون‌های آماده و از پیش تعریف شده، قابل سنجش است.

سه سطح basic , upper intermediate , advance وجود دارد. طبعا سطح basic که از همه پایین‌تر است، به تلاش و زمان و تمرین بیشتر نیاز دارد.

فاکتور سوم میزان مطالعه و آموزش افراد است. برای آزمون آیلتس نیاز به برنامه و هدف گذاری دقیق است. باید مطالعه روزانه داشته باشید.
به طور کلی گفته می‌شود، به ازای هر یک ساعت کلاس، سه ساعت مطالعه در منزل نیاز است.

به قطع می گویم تبلیغاتی هم، چون یادگیری تضمینی آیلتس در ۶ ماه و ... افسانه‌ای بیش نیست، چرا که فاکتور‌های فردی و علمی بسیاری در فرآیند یادگیری دخیل است.

یکی از مهم‌ترین پارامتر‌های آزمون آیلتس، آشنایی با نحوه آزمون است که در چگونه آمده شدن زبان آموز نقش دارد.

مسیری جز این راه را طولانی‌تر خواهد کرد و رعایت اصول و برنامه ریزی، با علم و هدفمندی، چه بسا مسیر را هم کوتاه‌تر و هموار‌تر کند و ما را به هدف برساند.

بهترین زمان یادگیری زبان دوم چه بازه سنی را در بر می‌گیرد؟

جواب واحدی برای شروع و پایان یادگیری زمان وجود ندارد. حتی زیر سه سالگی هم شروع زبان توصیه میشود. در این سنین کودکان زبان دوم را مثل زبان اول ناخودآگاه و به صورت محیطی می‌توانند آموزش ببینند که روش‌های خاص خود را دارد. در سنین کودکی، هوش اجتماعی و خلاقیت شکل می‌گیرد و ذهن کودک مانند لوح سفید آن‌ها را می‌پذیرد. اما همیشه به خاطر داشته باشید علاقه و انگیزه بسیار در یادگیری موثرتر از سن یادگیری است.

آیا یادگیری زبان در محیط آن زبان، روش خوبی است؟

در کشور ما زبان را بصورت آکادمیک یاد می‌گیریم. اما حضور در کشوری با آن زبان ورودی‌های بیشتر می‌گیریم و در معرض بیشتری از یادگیری هستیم، اما تلاش و خروجی ما هم مهم خواهد بود. اینکه به آن زبان صحبت کنیم. گفتار و نوشتار، در زبان دوم داشته باشیم.

عملکرد آموزش و پرورش در آموزش زبان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

البته نظر آماری و تحقیقاتی کارشناسان باید صحبت کنند. اما حضور دانشجویان زبان در موسسات و کلاس‌های زبان نشان می‌دهد که آموزش و پرورش هنوز نتوانسته به تنهایی در آموزش زبان موفق عمل کند.

در مقالات هم به مشکلاتی اشاره شده مانند: نامناسب بودن محتوای کتب درسی، کافی نبودن زمان اختصاص یافته به این درس، اولویت نداشتن آموزش، شروع آموزش در سن نامناسب، عدم رعایت مراحل یادگیری و کاستی‌های موجود و نقص ابزار‌ها در کلاس‌ها، این مشکلات هنوز در مدارس دولتی به خصوص پررنگ است. متاسفانه روش‌های نادرست باعث کاهش انگیزه یادگیری شده است.

فاطمه حیدریان