ژاپن کشوری تشنه انرژی و متکی به سوخت‌های فسیلی برای تامین این نیاز است. برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، این کشور به تازگی سامانه‌ای را با موفقیت آزمایش کرده است که می‌تواند شکل پایدار و ثابتی از انرژی تجدیدپذیر را بی نیاز از شرایط باد و خورشید تامین کند.

برای بیش از یک دهه، شرکت صنایع سنگین آی‌اچ‌ای ژاپن در حال توسعه یک توربین زیردریایی بوده است که انرژی را از جریان‌های عمیق اقیانوسی برداشت کرده و آن را به یک منبع قابل اعتماد و پایدار برق تبدیل می‌کند.

این دستگاه غول پیکر با بدنه‌ای مرکزی که میزبان یک سامانه تنظیم شناوری است و دو توربین که در دو سمت بدنه قرار می‌گیرند شبیه یک هواپیما به نظر می‌رسد.
کای‌ریو
این نمونه اولیه ۳۳۰ تنی که به نام "کای‌ریو" شناخته می‌شود، برای قرارگیری در کف دریا در ژرفای ۳۰ تا ۵۰ متری طراحی شده است.

برنامه ژاپنی‌ها در زمان تولید محصول تجاری این است که از توربین‌ها در مسیر "جریان کوروشیو" (Kuroshio Current)، یکی از قوی‌ترین نمونه‌ها در جهان و جاری در امتداد سواحل شرقی ژاپن، استفاده کرده و برق را از طریق کابل‌هایی مستقر در بستر دریا منتقل کنند.

به گفته کن تاکاگی استاد سیاست فناوری اقیانوسی در دانشگاه توکیو، جریان‌های اقیانوسی گزینه‌ای دسترس پذیرتر در ژاپن هستند. استفاده از نیروی باد از نظر جغرافیایی بیشتر برای اروپا مناسب است که در معرض باد‌های غالب غربی و در عرض‌های جغرافیایی بالاتر قرار دارد.

بنابر برآورد سازمان توسعه فناوری صنعتی و انرژی نوین (NEDO) ژاپن، جریان کوروشیرو به طور بالقوه می‌تواند تا ۲۰۰ گیگاوات – حدود ۶۰ درصد از ظرفیت تولید فعلی ژاپن – را تولید کند.

در جستجوی منابع انرژی جایگزین

مانند بسیاری دیگر از کشور‌های جهان، سهم عمده سرمایه گذاری‌ها ژاپنی‌ها در انرژی‌های تجدیدپذیر به باد و خورشید اختصاص یافته است. این روند به ویژه پس از فاجعه نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما دایچی که اشتهای این کشور برای انرژی هسته‌ای را کاهش داد، تقویت شده است.

ژاپن که سومین تولیدکننده بزرگ انرژی خورشیدی در جهان است، سرمایه گذاری‌های سنگینی در نیروگاه‌های بادی دریایی داشته است، اما برداشت انرژی از جریان‌های اقیانوسی می‌تواند نیروی قابل اعتماد مورد نیاز ژاپن برای کاهش نیاز به ذخیره‌سازی انرژی یا استفاده از سوخت‌های فسیلی را فراهم کند.

پایداری، مزیت کلیدی جریان‌های اقیانوسی است. این جریان‌ها با نوسانات اندکی در سرعت و جهت حرکت مواجه هستند و این شرایط به آن‌ها یک ضریب ظرفیت بین ۵۰ تا ۷۰ درصد را می‌دهد. در مقام مقایسه، ضریب ظرفیت برای نیروگاه بادی دریایی ۲۷ درصد و برای انرژی خورشیدی ۱۵ درصد است.

در ماه فوریه، شرکت آی‌اچ‌آی مطالعه‌ای سه ساله روی این فناوری را با همکاری سازمان توسعه فناوری صنعتی و انرژی نوین ژاپن تکمیل کرد. تیم پژوهشی سامانه کای‌ریو را در آب‌های نزدیک به جزایر توکارا در جنوب غربی ژاپن با آویزان کردن از یک کشتی و بازگشت نیرو به کشتی آزمایش کردند.

آزمایش‌ها ثابت کردند که نمونه اولیه می‌تواند میزان مورد انتظار ۱۰۰ کیلووات نیروی پایدار را تولید کند و شرکت آی‌اچ‌آی اکنون قصد دارد یک سامانه ۲ مگاواتی کامل که می‌تواند به صورت تجاری در دهه آینده یا بعد از آن به کار گرفته شود را تولید کند.

شرکت آی‌اچ‌آی عدم ایجاد محدودیت در حرکت کشتی‌ها را یکی از مزایای استفاده از نیروی جریان‌های اقیانوسی عمیق عنوان کرده است.

با این وجود، مسیر طولانی پیش روی این شرکت ژاپنی قرار دارد. در مقایسه با تاسیسات ساحلی، نصب یک سامانه زیرآبی بسیار پیچیده‌تر است.

همچنین با توجه به کاهش هزینه‌های انرژی بادی و خورشیدی و باتری‌های ذخیره‌سازی، آی‌اچ‌آی باید نشان دهد که هزینه‌های کلی برای استفاده از نیروی جریان اقیانوسی توانایی رقابت با این موارد را دارد.

ژاپن در حال کاوش راه‌های مختلف برای بهره‌برداری انرژی از دریا از جمله نیروی جزر و مد و امواج، و همچنین تبدیل انرژی گرمایی اقیانوس (OTEC) نیز است که مورد دوم از تفاوت دمای سطح و ژرفای اقیانوس استفاده می‌کند.

همچنین دولت ژاپن به تازگی تغییراتی را در مزایده‌های نیروگاه‌های بادی دریایی پیشنهاد داده است که می‌تواند توسعه در این زمینه را سرعت ببخشد.

منبع : عصر ایران