غیزانیه نامی آشنا و گره خورده با بی آبی است؛ بهار ۱۳۹۹ بود که یک اقدام از سوی اهالی جان به لب رسیده این منطقه جنجالی را در فضای رسانه‌ای به پا کرد و تمام توجه‌ها معطوف به یک نیاز اساسی در این منطقه شد.

آب کلید واژه‌ای بود که اهالی غیزانیه یکصدا فریاد می‌زدند و مطالبه می‌کردند، اما گویا این صدا‌ها هرگز شنیده نشد تا جایی که شهروندان برای دستیابی به این حق اساسی خود مجبور به اقدامی شدند که خودشان هم راغب به انجامش نبودند.

آنچه مجبورشان کرد مسیر دسترسی جاده حیاتی و ترانزیتی اهواز-امیدیه را مسدود کنند، یک دهه مشکلات بی آبی و مسائل متعددی در زمینه تامین آبِ احشام و ... بود.

همان زمان که مشکلات غیزانیه مسائل امنیتی پدید آورد و تبدیل به جنجالی تمام عیار شد، وعده‌های متعددی هم برای رفع مشکلات بی آبی شهروندان داده شد تا در سریع‌ترین زمان ممکن آب در لوله‌های مردم جاری شود؛ در حقیقت مسئله اصلی در این مناطق نه نبود لوله‌های آبرسانی که نبود آب شرب به دلیل خشکسالی و استفاده از آب در بالادست و نرسیدن آن به روستا‌های پایین دست مسیر آبرسانی بود.

سازمان آب و فاضلاب وعده داد که در ۳ فاز عملیات آبرسانی را با کمک قرارگاه خاتم الانبیاء بزرگترین نهاد اقتصادی سپاه پاسداران اجرایی نماید، تا این مشکل به صورت کامل رفع شود.

بعدا هم امکانات و اعتبارات به منظور آبرسانی هر چه سریعتر به غیزانیه و مشرحات بسیج شد و در تاریخ ۲۵ خرداد بود که اخباری مبنی بر رسیدن آب به برخی منازل اهالی غیزانیه منتشر شد، سپس فاز نخست آبرسانی به بهره برداری رسید.

تا پایان تابستان نیز مسئولان از اجرای فاز دوم خبر آوردند و قول دادند که به زودی بخش سوم نیز عملیاتی شود، اما در شهریور ۱۳۹۹ با مشاهدات میدانی خبرنگار ما برخی اهالی غیزانیه گفتند خطوط لوله انتقال آب به غیزانیه در مقاطعی دچار شکستگی شده و آب مانند فواره از دل دشت‌های بیابانی شهرستان اهواز به هوا برخواست؛ رخدادی که نشان از اجرای سریع، اما نامطلوب طرح دارد.

چهارپایان و مرغ تمام زندگی مردم غیزانیه است

همین حالا هم آبرسانی به غیزانیه خوشایند نیست، اما دستکم نسبت به گذشته بهتر شده موضوعی که اهالی نیز بر آن تاکید دارند.

روستا‌های غیزانیه در مسیر‌های مهم ترانزیتی بنادر جنوب کشور قرار دارند و از این روی دارای اهمیت ویژه‌ای هستند که تامین رفاه و امنیت اجتماعی این بخش از لازم‌ترین لازم‌ها است.

شغل بیشتر مردم دامداری از نوع دام‌های سبک از جمله؛ گوسفند، بز، گاو و همچنین نگهداری غاز و مرغ و خروس است، به همین علت نیز زندگی آن‌ها تماما وابسته به آب بوده، زیرا که نبود مایه حیات برای چهارپایان و پرندگان شان یعنی نداشتن درآمد و نگذراندن معیشت و روزگار.

علی بوعذار یکی از ساکنان روستا‌های غیزانیه به ما می گوید: تمام ارکان زندگی آن‌ها وابسته به حیوانات شان است و تمام غم و تلاش شان برای تامین آب هم به منظور سیراب شدن احشام است تا بتوان از این طریق زندگی را گذراند، زیرا کشاورزی ما نیز به صورت دیم بوده و وابسته به آب باران است نه آبرسانی از طریق لوله ها.

تنش‌های آبی سال ۹۹ در غیزانیه کاهش چشمگیری یافته

لویمی از دیگر ساکنان شهر غیزانیه و اعضای تعاونی دهیاری‌های همین بخش در شهرستان اهواز در این خصوص می‌گوید: جریان آبرسانی در غیزانیه مشخص است؛ برخی روستا‌ها به صورت روزانه آبرسانی می‌شوند و برخی دیگر هر چند روز یکبار و متغیر است.

او گفت: تنش‌های آبی مشابه سال ۹۹ در این منطقه به صورت کامل برطرف شده اند، ۹۵ درصد روستا‌ها هم لوله کشی شدند، اما با این وجود، اما آب همچنان به حالت ایده آل در لوله‌ها جریان نیافته و برخی روستا‌ها با تانکر آبرسانی می‌شوند.

به گفته آقای لویمی مدتی پیش نیز یکی از روستا‌های غیزانیه به دلیل جریان نیافتن آب در لوله هایشان اعتراض کرده بودند، اما با ارسال تانکر‌های آبرسان این مسئله برطرف شد؛ آب روستای ابیرش از شهرستان رامهرمز تامین می‌شود که هر از گاهی دچار قطعی برق و اختلال در آبرسانی به برخی مناطق غیزانیه می‌شود.

البته موضوع اصلی قطعا سیراب شدن احشام اهالی غیزانیه بوده که زندگی شان نیز به آن‌ها وابسته است، اگرچه گاومیش در این بخش زیست نمی‌کند، اما یکی از قطب‌های دامداری سبک در خوزستان است.

مسئله اصلی نیز سیراب کردن احشام است و با توجه به اینکه آب هر چند روز یک بار در لوله‌های مردم جاری می گردد حالا این سوال پیش می‌آید که آن‌ها در زمان بی آبی چه می‌کنند؟

مصطفی از دیگر اهالی غیزانیه راهکار این مسئله را حوض‌های ذخیره آب می‌داند که به صورت فراوان در روستا‌های غیزانیه و در هر خانه‌ای یافت می‌شود؛ هر زمان آب در لوله‌ها جریان یابد، به سرعت آن را ذخیره سازی می‌کنند تا برای چند روز و جریان یافتن دوباره آب در لوله هایشان بتوانند چهاپایان و مرغان خود را سیراب کنند.

جزئیات اجرای طرح آبرسانی به غیزانیه در ۳ فاز

پس از ۱۳۹۹ و اعتراضات اهالی غیزانیه که منجر به مسائل امنیتی شد، آب و فاضلاب خوزستان نیز وارد عمل شد تا مشکلات در این حوزه را سریعتر برطرف کند؛ با توجه به نقش این مجموعه در رفع تنش‌های آبی گفتگویی با مدیرعامل کهنه کار آبفا خوزستان داشتیم.

محمدرضا کرمی نژاد در خصوص طرح آبرسانی به غیزانیه خطوط اصلی آن را در ۳ فاز تعریف کرد که پارسال ۱۰۶ کیلومتر خط انتقال اصلی و ۴۵ کیلومتر خط انتقال فرعی، شبکه توزیع، توسعه تصفیه خانه و ۳ ایستگاه تقویت فشار آن به اجرا در آمدند.

او بخش نخست طرح عظیم آبرسانی به غیزانیه را ۲۳ کیلومتر خط انتقال شامل ۵.۵ کیلومتر لوله پلی اتیلن قطر ۶۳۰ میلیمتر و ۱۷.۵ کیلومتر لوله GRP ۶۰۰ میلیمتر حد فاصل تصفیه خانه شهید الماسی شیبان تا تقویت فشار صفیره عنوان کرد، ضمن آنکه توسعه ایستگاه پمپاژ شیبان، نصب ۲ دستگاه الکتروپمپ و بازسازی و سیلیس گذاری فیلتر‌های تحت فشار در همین فاز به اجرا در آمد.

آقای کرمی نژاد بخش دوم را شامل اجرای ۲۸ کیلومتر خط انتقال شامل ۲۰ کیلومتر لوله GRP ۶۰۰ میلیمتر و ۸ کیلومتر لوله پلی اتیلن قطر ۵۰۰ میلیمتر حد فاصل تقویت فشار صفیره تا تقویت فشار نزهه دانست.

به گفته مدیر عامل آب و فاضلاب خوزستان توسعه و بازسازی تقویت فشار «صفیره» و نصب ۲ دستگاه الکتروپمپ، عبور از موانع متعدد از جمله جاده‌های اصلی و فرعی، لوله‌های متعدد نفت و گاز مدفون و روکار، کانال‌های آبیاری و زهکشی نیز جزئی از بخش دوم بوده است.

اجرای فاز سوم آبرسانی به غیزانیه همچنان ادامه دارد

این مقام مسئول بخش سوم طرح آبرسانی به غیزانیه را حد فاصل تقویت فشار نزهه تا تقویت فشار «حمیدان» دانست که با اجرای ۳۰ کیلومتر خط انتقال پلی اتیلن از سوی قرارگاه خاتم در اندازه ۳۱۵ و ۴۰۰ و ۲۵۰ میلیمتر انجام شد.

در این فاز با اجرای بیش از ۱۰ کیلومتر خط انتقال فرعی روستا‌های مشرفه، مشرحات و ...، اجرای ۱۵ کیلومتر شبکه توزیع آب، آبرسانی به دهستان مشرحات صورت پذیرفت و ۸ روستا با جمعیتی بالغ بر ۲ هزار و ۵۰۰ نفر تحت پوشش قرار گرفتند.

البته مدیر عامل آبفا خوزستان به این مسئله اذعان کرد که همچنان در ۱۵ روستا شبکه آبرسانی به اجرا در نیامده که ۱۰ روستا دچار «تقلیل فشار آب» هستند و ۵ روستا نیز با تانکر آبرسانی می‌شوند که بسیج سازندگی به عنوان پیمانکار وعده تا یک ماه دیگر ۶ کیلومتر لوله گذاری را انجام دهد ضمن آنکه ۹ کیلومتر لوله به آن‌ها تحویل داده شده.

برای آبرسانی به این ۱۵ روستا ۳ تصفیه خانه آب از رودخانه کارون در شیبان راه اندازی خواهد شد تا آب را به سمت منازل روستاییان پمپاژ نماید.

منطقه مهم غیزانیه نیازمند نگاه ویژه

مجموع این اقدامات اگرچه نتوانسته آب را به صورت پایدار و مداوم در لوله‌ها جاری کند، اما دستکم مردم توانسته اند آب شرب احشام خود را تامین و معیشت و روزگار را بگذرانند.

به گفته خود اهالی نیز هر چند آبرسانی صد درصد مطلوب نیست، اما حداقل نسبت به وضعیت اسفبار سال ۹۹ و قبل از بهتر است.

عمده مسئله روستاییان نیز تامین آب چهارپایان است، زیرا کشاورزی آن‌ها دیم و در سال‌های پر بارش، پر رونق و در سال‌های دچار خشکسالی نیز بی رونق خواهد بود.

غیزانیه یکی از مناطق نفتی خوزستان نیز به شمار می‌رود و از این منظر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ این مسئله در کنار عبور جاده ترانزیتی اهواز-امیدیه و حمل کالا‌های مختلف از بنادر استان به سایر نقاط کشور بر تاثیر راهبردی آن افزوده و لازم است نسبت به حل مشکلات مردم نگاهی ویژه داشت.

گزارش از ساسان ناصری زاده