کبری بابا شمس در گفتوگویی رادیویی گفت: در تاریخ ایران باستان مهاجرت گروهی از ایرانیان به دیگر نقاط دنیا سابقه داشته است، و در کتاب مرحوم ذبیح الله صفا با عنوان تاثیر فرهنگی ایرانیان به این امر اشاره شده که ایرانیان از همان بدو تشکیل سلطنت آریاییها اقدام به سفر از راه دریا به نقاط مختلف جهان کرده اند، همچنین با شرق آفریقا و با مردمی بومی آن جا ارتباط داشته اند.
به گفته کارشناس معاونت امور بین الملل بنیاد سعدی، اولین کسانی که وارد شرق آفریقا شدند بلوچها و شیرازیها بودند که گروههای بزرگ منسجمی داشتند، به واسطه مهاجرت در آنجا سکونت کردند که شهرهای آباد و پر رونقی بنا شد، همچنین ضمن پذیرش فرهنگ بومی و تمدن این افراد سعی کردند با احترام در کنار مردم آفریقا زندگی کنند و فرهنگ و ادب فارسی را رواج و گسترش دهند.
او گفت: زبان و فرهنگ ایرانیان در سواحل شرق آفریقا از موقعیت ممتاز و ویژهای برخوردار بوده است، در این زمینه نقش موثر ایرانیان و شیرازیها در گسترش فرهنگ و تمدن سواحلی برهیچ کس پوشیده نیست، در سواحل شرق و جنوب آفریقا مردمی زندگی میکنند که خودشان را از عقبهی شیرازیها میدانند، و به زبان سواحلی صحبت میکنند.
سواحلی شاخهای از زبان بانتو است
به گفته بابا شمس، سواحلی شاخهای از زبان بانتو محسوب میشود که مردم بومی سواحل شرق و جنوب آفریقا مثل تانزانیا، اوباندا، زنگبار، بوروندی، از آن استفاده میکنند، سواحلیها به سه دسته تقسیم میشوند، گروه اول زبان اصلی آنها سواحلی است که این زبان از تلفیق زبان عربی و ایرانی به ویژه شیرازی به وجود آمده است، گروه دوم زبان مردم کلینیا و تانزانیا و گروه سوم زبان مردم شرق آفریقا از مبادی شو تا نوزامبیک خواهد بود.
بر اساس گفتههای کارشناس معاونت امور بین الملل بنیاد سعدی، لغات بسیاری از زبان فارسی با زبان سواحلی آمیخته شده است و بناهای تاریخی ایرانی، سنتهای و مراسم ایرانی، هنوز در در شرق آفریقا و تمدن سواحلی پابرجاست.
او میگوید: در زبان سواحلی کلمات و اصطلاحات فارسی زیادی وجود دارد که هنوز مردم شرق آفریقا با افتخار از این لغات همچون بابا، بابو به معنای پدربزرگ، بزی به مفهوم حیوان بز، بی بی به معنای مادر بزرگ، کاسه به معنای لاک پشت، زیوا به معنای زیبا، دادا به معنای خواهر، پولا با معنی فولاد استفاده میکنند.