وقتی آب تهران با بشکه به دست مردم می‌رسید
آب تهران قدیم‌ها از قنات تأمین می‌شد و بعد هم که لوله‌کشی شد. به همین سادگی؟! نخیر؛ این‌وسط یک دوره‌ای هم بود که آب بشکه‌ای بود و داستانی داشت.
آب تهران کی بشکه‌ای بود؟ روزگاری که آب قنات‌ها در جوی‌ها و در مسیر رسیدن به منازل کثیف و آلوده می‌شد و دیگر آن نظام توزیع آب قنات‌ها به سبک قاجاری، کارکرد مطلوب نداشت و لوله‌کشی آب هم نداشتیم و چاره‌ای نبود جز آنکه آب با بشکه برود در خانه‌ها و این‌طوری بود: «شغل میرابی پس از سلطنت پهلوی اول به‌تدریج از رواج افتاده، جای خود را به حمل و توزیع آب با بهره‌گیری از بشکه داد... صنف بشکه‌داران بدین‌ترتیب در پایتخت در دوره پهلوی اول شکل گرفت که افزون بر آب‌رسانی به مردم تهران، وظیفه لایروبی قنات‌ها و تصفیه آب را نیز برعهده داشت. افراد این صنف از نظر بهداشتی زیر نظر انستیتو پاستور فعالیت می‌کردند.
بیشتربخوانید
صنف بشکه‌داران تا پیش از لوله‌کشی آب در تهران فعال بود؛ چنانچه در سال ١٣٣٥ خورشیدی ٤٢٠ دستگاه بشکه وظیفه آب‌رسانی را به عهده داشتند و بنابر اسناد موجود ١٢ هزار کارگر و عائله با این شغل روزگار می‌گذراندند».
بشکه‌داران آب را از قنات‌ها می‌آوردند و نظم و نظام کارشان این‌گونه بود: «آب تهران از ۲۶ رشته قنات تامین می‌شد که معروف‌ترین آن‌ها قنات شاه، قنات فرمانفرما در خیابان پاستور، قنات سرچشمه در چهارراه سرچشمه تهران بودند... بشکه‌داران با یک درشکه که دارای دو سری چرخ بود و روی آن بشکه بزرگ آهنی تعبیه شده بود آب حمل می‌کردند... اتحادیه بشکه‌داران ترتیبی داده بود که هر بشکه‌دار فقط از قنات تعیین‌شده خود آب بردارد. سورچی [راننده]آن‌ها درشکه را هدایت می‌کرد و آب را به مشتریان خود در محلات می‌فروخت و از ورود به حریم بشکه‌داران دیگر نیز خودداری می‌کرد».
وضعیت تأمین آب در تهران همین‌طوری بود تا اینکه در دهه ۳۰ شمسی لوله‌کشی آب آغاز شد و شیر‌های آب عمومی مشهور به «فشاری» هم از راه رسیدند؛ در دهه ۴۰ شمسی نیز لوله‌کشی آب گسترش یافت و شغل بشکه‌داری رفت و به تاریخ پیوست.
منبع: فارس
