امروزه به کمک بلاک چین و قراردادهای هوشمند میتوانید در عرض چند دقیقه با پرداخت وثیقه، وام دریافت کنید و پس از بازپرداخت وام، دوباره وثیقه خود را بردارید و همه این فرایند بدون واسطه و کاملاً دیجیتالی انجام میشود.
براساس گزارش شرکت امنیت بلاک چین پکشیلد (PeckShield)، پلتفرم غیرمتمرکز دوجانبه معاملات مشتقات فرابورس دئوسدائو (DeusDao) مورد حمله هکرها قرار گرفته و ۱۳.۷ میلیون دلار از آن به سرقت رفته است. طبق گفته پکشیلد، این حمله از طریق دستکاری اوراکل قیمتی به واسطه وام سریع (flashloan) صورت گرفته است. هکر با دستکاری اوراکل قیمت میتواند بدون پرداخت وثیقه وام بگیرد.
در گفتوگو با آقای بنیامین عباسی عضو انجمن بلاکچین و رضایی فعال حوزه ارز دیجیتال، به بررسی وام دهی ارز دیجیتال پرداختهایم.
سوال: چند پلتفرم در جریان وام دهی ارز دیجیتال وجود دارد؟
آقای عباسی: در دنیا پلتفرمهای مختلفی برای وام دهی ارز دیجیتال وجود دارند. در ایران نیز یکسری از استارتاپها شروع به فعالیت وام دهی کردند، ولی بسته به مکانیزم و ساختاری که دارند، ارز دیجیتال را به عنوان وثیقه میگیرند و در قبال آن یک استیبل کوین ( نوعی کریپتوکارنسی است که برای کاهش نوسانات قیمت طراحی شده است) به عنوان وام ارائه میدهند.
مثلا، نکسو nexo پروژهای با هدف ارائه خدمات وام دهی است که در آن از رمز ارزها به عنوان وثیقه استفاده میشود. دارندگان رمز ارز با استفاده از نکسو میتوانند ارز فیات دریافت کنند و مالکیت داراییهای دیجیتال خود را نیز حفظ کنند. این بهترین راهکار برای حضور در هر دو بستر مالی است.
باشگاه خبرنگاران جوان: فرایند وام دهی به چه صورت انجام میشود؟
آقای عباسی: تنوع بسیاری در فرآیند وام دهی وجود دارد. سادهترین مدل به این صورت است که فرد میتواند بیت کوین خود را روی یک قیمتی به عنوان وثیقه قرار دهد و وام دهنده با استفاده از مکانیزم ltv (نسبت میزان وام به میزان وثیقه) که نسبتی از دارایی فرد میشود، بر روی ۷۰ درصد ارزش لحظهای ارز دیجیتال وام دریافت کند. مثلا اگر بیت کوین ۴۰ هزار دلار باشد، روی ltv ۶۰ درصد میتواند ۲۴ هزار دلار وام دریافت کند.
برخی پلتفرمها، نسبت به میزان پرداختی افراد از وام خود، وثیقه آنان را آزاد میکنند. مثلا اگر ۲۰-۳۰ درصد وام خود را پرداخت کرده باشند، ۳۰ درصد از وثیقه را برای جذابیت پلتفرم آزاد میکنند.
باشگاه خبرنگاران جوان: افرادی که وام از طریق ارز دیجیتال دریافت میکنند، امکان این را دارند که وام دریافتی را پس ندهند؟
آقای عباسی: ممکن است فرد بعد از دریافت وام ارز دیجیتال و یا فیات اقدام به بازپرداخت وام دریافتی نکند. به همین علت برای جلوگیری از آن، اطلاعات هویتی فرد به رتبه اعتباری و یا کردیت اسکور آن برای اینکه اگر وام از طریق ارز دیجیتال گرفت و پس نداد موثر است و تاثیر مستقیم روی کردیت اسکور بانکی دارد و اعتبار فرد را نزد بانک خدشه دار میکند.
اما به هر حال فرد وثیقه گذاشته و اگر مثلا فردی بیت کوین به عنوان وثیقه بگذارد و به مرور زمان این ارز دیجیتال افت کند. ترجیح وام گیرنده این است که بقیه وام را به دلیل اینکه ارزش وثیقه او افت کرده، پس ندهد.
سوال: وامی که به افراد تعلق میگیرد به صورت نقدی یا رمز ارزی است؟
آقای عباسی: وامی که در پلتفرمهای مختلف به افراد تعلق می گیرد، هم به صورت نقدی و هم ارز دیجیتال است. مثلا ممکن است ما بیت کوین به عنوان وثیقه بگذاریم و اتریوم و یا ارز با پشتوانه ثابت مثل تتر و یا فرانک سوئیس دریافت کنیم.
همچنین افراد میتوانند، فیات بگذارند و بیت کوین وام بگیرند. در نتیجه افراد با مدلهای مختلف میتوانند وصیغه بگذارند و وام خود را دریافت کنند.
اما هیچ تضمینی وجود ندارد که فرد وام گیرنده وام خود را پس دهد، در نهایت روی وامهای بعدی و در استفاده از وثیقههایی که گذاشتیم حساب میشود.
باشگاه خبرنگاران جوان: چه مقدار میتوانم با ارز دیجیتال خود وام بگیرم؟
آقای رضایی: حداکثر مبلغی که میتوانید وام بگیرید به مقداری که سپردهگذاری کردهاید و نقدینگی موجود در پلتفرم بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر نقدینگی کافی وجود نداشته باشد، نمیتوانید دارایی مورد نظر را قرض کنید.
باشگاه خبرنگاران جوان: چه زمانی باید وام ارز دیجیتال را بازپرداخت کنم؟
آقای رضایی: هیچ دوره زمانی مشخصی برای بازپرداخت وام وجود ندارد. تا زمانی که موقعیت وام شما ایمن است، میتوانید برای مدت نامشخصی وام بگیرید. با این حال، با گذشت زمان، سود انباشته افزایش مییابد و عامل سلامتی وام شما کاهش مییابد، که ممکن است منجر به لیکوید شدن داراییهای سپرده شده شما شود.
باشگاه خبرنگاران جوان: با چه ارز دیجیتالی باید اقساط وام خود را پرداخت کنیم؟
آقای رضایی: شما وام خود را با همان دارایی که قرض گرفتهاید بازپرداخت میکنید. به عنوان مثال، اگر ۱ اتریوم وام بگیرید، باید یک اتر بعلاوه سود تعلق گرفته را پس دهید. همچنین میتوانید از وثیقه خود برای بازپرداخت اقساط خود استفاده کنید. از سوی دیگر اگر میخواهید وام خود را بر اساس دلار بازپرداخت کنید، میتوانید یکی از استیبل کوینهای موجود را برای دریافت وام انتخاب کنید.
باشگاه خبرنگاران جوان: مراحل وام گیری ارز دیجیتال به چه صورت است؟
آقای رضایی: ابتدا باید کیف پول آنلاین خود را به پلتفرم وام دهی متصل کنید تا بتوانید از امکانات آن استفاده کنید. مرحله بعدی واریز وجه است. برای وام گرفتن، Swap (مبادله یک ارز دیجیتال با ارزی دیگر)، استیک (سهامگذاری) و یا داشتن هرگونه قدرت رای در مدیریت پلتفرم، باید مقداری ارز دیجیتال در پلتفرم وام دهی سپردهگذاری کنید. برای انجام این کار، پس از اتصال کیف پول خود، روی تب Deposi در بالای صفحه باید کلیک کنید. میتوانید رمزارزهایی که در حساب خود دارید را مشاهده کنید یا اقدام به واریز کنید. سپس واریز ارزهای دیجیتال به پلتفرم وام دهی، به شما این امکان را میدهد تا از پلتفرم ارزهای دیجیتال وام بگیرید.
ده ها هزار رمزارز در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد که افراد تمایلی به فروش و یا معامله آنها ندارند و تصمیم میگیرند با آن درآمد غیرفعال کسب کنند. این رمزارزها را میتوان در یک پلتفرم وامدهی کریپتو قرض بدهیم و در ازای آن به صورت هفتگی و یا ماهانه سود دریافت کنیم. نرخ بهرهای که از این بابت دریافت میکنیم بستگی به پلتفرم انتخابی و همچنین نوع دارایی ما دارد. این سود میتواند بین ۳ تا ۷ درصد و در استیبل کوینها تا ۱۷ درصد باشد.
گزارش از مریم فدایی اردستانی