در میز اقتصاد امروز آقایان علیرضا مهاجر معاون امور زراعت وزارت جهاد، مرتضی سعادتی کیا مدیرکل هماهنگی خرید بازرگانی دولتی و عطااله هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران به تاثیر تاخیر در پرداخت مطالبات گندمکاران بر خودکفایی و علل تاخیر در این امر‌ پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.

اوضاع تولید چگونه است و کشاورزان از دولت رضایت دارند یا خیر؟

آقای علیرضا مهاجر معاون امور زراعت وزیر جهاد: اینکه کشاورزان راضی هستند یا خیر، باید از آنها پرسید، هرچند نارضایتی حق طبیعی آنهاست. اما اکثر کشاورزان که با آنها در تماس بودم به جهت افزایش نرخ خرید تضمینی نسبت به سال گذشته رضایت داشتند.

سال گذشته قیمت خرید تضمینی هر کیلو گندم ۷۵۰۰ تومان اعلام‌شد و مجلس قبل از سال آن را به ۹۵۰۰ تومان افزایش داد . دولت در ابتدای سال به جهت تشویق و حمایت کشاورزان به ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش داد و هزار تومان جایزه برای کشاورزی که محصول تولیدی را به دولت تحویل می دهد گذاشت که در مجموع ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان شد.

با توجه به کاهش چشمگیر مصرف کود، دولت موافقت کرد که قیمت کود را ۴۶ درصد کاهش دهد که این‌ امر‌منجر به افزایش مصرف شد که این روند باید استمرار یابد تا ظرف ۲ تا ۳ سال آینده به خودکفایی برسیم. هر چند ما بدنبال آن هستیم که راهی پیدا کنیم که خودکفایی دایمی شود.

رقم دقیق خرید تضمینی گندم قبل از سال زراعی برای کشاورزان مشخص و اعلام می شود؟

معاون وزیر جهاد: در ارتباط با گندم بحث کلانی داریم که با کمک بنیاد ملی گندمکاران باید حل شود. ما امسال برای قیمت ۷۵۰۰ خود را آماده کرده بودیم که ناگهان به جهت رضایتمندی کشاورزان این نرخ ۱۲۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت.

سال گذشته ۲۲ تا ۲۳ هزار میلیارد تومان مجموع بهای گندم پرداختی به کشاورزان بود که امسال طبق پیش بینی صورت گرفته و تحقق خرید ۶ میلیون تن گندم، میزان ارزش خرید در مقایسه با سال قبل حدود ۴ برابر بیشتر می شود. 

بنابر اعلام وزیر جهاد کشاورزی مطالبات کشاورزان تا هفته آینده پرداخت می شود و در ارتباط با بحث قیمت تضمینی که تکلیف مجلس شورای اسلامی به دولت و دولت به وزارت جهاد کشاورزی است، همه ساله قبل از کشت باید اعلام صورت گیرد که سال گذشته برای اولین بار این اتفاق افتاد و امسال حداکثر تا پایان مرداد اعلام می شود.

هر هفته جلساتی با معاونت های مختلف و بنیاد ملی گندمکاران داریم که قیمت مناسبی برای سال آینده اعلام شود که کشاورزان به کشت ترغیب شوند.

برنامه محدودیت الگوی کشت و صادرات محصولات آب بر برای سال زراعی جدید اجرا می شود یا خیر؟

آقای مهاجر: یکی از کارهایی که با ستاد فرمان امام انجام دادیم، بحث جهش تولید در دیم زارهاست.

در ارتباط با الگوی کشت برنامه فرا وزارتخانه ای و در بحث سران نظام مطرح و تصمیمات قاطع باید اخذ شود چرا که بحث آب مطرح است و وزارت نیرو و وزارت کشور باید وارد شوند و آنچه برعهده وزارت جهاد کشاورزی است، تشویق کشاورزان به منابع در دسترس است که در اجرا مشکل نداریم، اما حتما تمامی‌ پارامترها باید کنار هم قرار گیرد تا الگوی پیشنهادی بر مبنای آب و زمین اجرا شود‌.

امنیت غذایی مهم ترین اصل هر کشور است که اگر به فرمایشات مقام معظم رهبری توجه کنیم، الگوی کشتی که در اختیار ماست باید ابلاغ شود که این مصوبه از پاییز امسال اجرا می شود.

تا امروز چه میزان گندم‌ خرید تضمینی شده است؟

آقای مرتضی سعادتی کیا مدیرکل هماهنگی خرید بازرگانی دولتی: تا امروز ۵ میلیون و ۵۰ هزار تن گندم با ارزش ۵۷ هزار میلیارد تومان خریداری شده که از این میزان ۵۵ هزار میلیارد تومان به بانک کشاورزی داده شده که ۴۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به حساب کشاورزان واریز شده است.

میزان‌خرید از لحاظ مقدار نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۰ درصد و ارزش ۲۰۲ درصد افزایش پیدا کرده است، همچنین میزان خرید و نرخ خرید تضمینی اعلامی دولت نسبت به سال قبل ۲.۱ برابر رشد داشته است. این در حالی است که مجموع ارزش گندم‌خریداری شده سال گذشته تا این تاریخ ۱۹ هزار میلیارد تومان بود. 

رقم دقیق معوقات مطالبات گندمکاران‌چقدر است؟ و علت اختلاف ۲ هزار میلیارد تومانی با بنیاد ملی گندمکاران چیست؟

آقای سعادتی کیا:اختلاف ۲ هزار میلیارد تومانی به ثبت رسیده است. روزانه ۸۰ تا ۸۵ هزار تن گندم‌ خرید داریم و فایل های خرید امروز، روز بعد به بانک ارسال می شود، براین اساس فایل هایی که به بانک ارسال شده ۱۰ هزار میلیارد تومان است.

براساس قانون بودجه یک بخش از بهای گندم تسهیلات سیستم بانکی و بخش کوچکی منابع بازرگانی دولتی است.

علت به روز نبودن مطالبات گندمکاران‌چیست؟ آیا سازمان برنامه و بودجه تکلیف خود را بدرستی انجام نداده یا مشکل بانک‌کشاورزی است؟

آقای سعادتی کیا: منابعی که در شورای قیمت گذاری محصولات اساسی مصوب شده ۷۰ هزار میلیارد تومان از منابع بودجه و ۳۰ هزار میلیارد تومان  تسهیلات بانکی است که تاکنون ۲۷ هزار میلیارد تومان سازمان برنامه و بودجه و ۱۵ هزار میلیارد تومان‌ منابع مالی تسهیلات دادند و سعی می کنیم طی روزهای آتی از طریق سازمان برنامه و بودحه و تسهیلات مطالبات پرداخت شود، اما زمان مشخصی را اعلام نمی کنم چرا که ممکن است تاخیر یک تا ۲ روزه رخ دهد. هر چند وزیر جهاد گفتند که تا اواخر هفته آینده سعی می شود تسویه حساب با گندمکاران شود.

برای تعهد در بحث خرید سال آینده و تسهیل گری در ادامه مسیر چه اقدامی باید انجام شود؟

آقای سعادتی کیا: از لحاظ قوانین و مقررات کل اعتبار در نظر گرفته شده برای گندم‌تا پایان مرداد ۱۰۰ درصد باید تخصیص داده شود که در سال های گذشته شاهد این‌ موضوع نبودیم.

سازمان برنامه و بودجه و بانک کشاورزی نسبت به زمان بندی اعلام شده به تعهدات خود عمل نکردند، هر چند با ما همکاری کردند. اما به سبب آنکه ۲۰ اردیبهشت امسال طرح مردمی سازی یارانه اجرا شد که خود نیازمند منابع اعتباری بالایی بود، شاید بخشی از عدم تعهدات ناشی از این‌ مسئله باشد.

بزرگترین مشکل کشاورزان چیست؟ آیا اکثر کشاورزان از  وزارت جهاد و دولت رضایت دارند؟

آقای عطااله هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران: در خصوص قیمت یک قدم‌ بسیار خوبی برداشته شد به طوریکه شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست های حمایتی در خصوص قیمت محصولات کشاورزی از جمله گندم حرکت خوبی با اعلام قیمت ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای خرید هر کیلو گندم انجام شد، اما قرارمان این بود که بازرگانی دولتی و بانک کشاورزی منابع مالی را تجهیز کنند تا حداکثر ظرف ۱۰ روز پس از خرید وجه پرداخت شود.

کشاورزان از تاخیر در پرداخت مطالبات گلایه مند هستند چرا که ۱۲ هزار میلیارد تومان باقی مانده از وجه گندم معادل یک‌ پنجم‌ گندم‌ خریداری شده است.

هم اکنون به ازای هر تن گندمی که دولت نخرد و از چرخه خرید بواسطه دلال، قاچاق، خوراک دام و ... هدر رود، باید واردات بیشتری صورت گیرد که در شرایط کمبود غلات در دنیا و مشکلات جابه جویی پول واردات مشکلات خاص خود را دارد.

هدفی که با افزایش قیمت خرید گندم دنبالش بودید محقق شده یا خیر؟

آقای هاشمی: تعهد ما این بود که با اصلاح قیمت، خوب تولید کنیم و تنها به دولت محصول تولیدی را بفروشیم تا گندم از چرخه دولت خارج نشود که بنابر گزارشی که از استان ها دریافت کردیم در پی تاخیر در پرداخت مطالبات، مقداری گندم توسط دلالان خریداری و پرت رفت. درحالیکه برآورد ما این است که در شرایط کنونی میزان خرید با پرداخت به موقع مطالبات به ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن رسیده بود.