رضا نورمحمدی محقق و پژوهشگر در حوزه بلاکچین و از مدرسان حوزه بانکداری دیجیتال در شبکه بانکی کشور است. او بر این باور است که به یاری رمز ریال بانک مرکزی میتواند مدیریت نقدینگی و تورم را به صورت بهینه و مداوم انجام دهد. همچنین از دیگر کاربردهای آن بهره گیری از رمز ریال در بازبینی در پیاده سازی و اجرای مفهوم LOLR یا همان آخرین قرض دهنده در سیستم بانکی کشور است.
وی دانشجوی دکترا در حوزه بلاکچین در دانشگاه ETS مونترال کانادا، فوق لیسانس هوش مصنوعی از دانشگاه خواجه نصیر و لیسانس مهندسی کامپیوتر سخت افزار از دانشگاه شاهد است. او توصیههای جدی برای اجرایی شدن صحیح رمزریال و نیز راهکارهایی برای افزایش کارآیی آن دارد که نظرات وی را در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه میخوانید.
رفتن به سمت اقتصاد دیجیتال و رشد سیستمها و سیاستهای پولی برای تمامی بانکهای مرکزی اجتناب ناپذیر شده است
موفقیت رمز ریال در گروی مدل اجرایی و پیاده سازی درست آن است
ریسک و تبعات اجرای ناموفق رمز ریال برای بانک مرکزی، مردم و اقتصاد کشور، قابل جبران نخواهد بود
نظرتان در مورد اقدام بانک مرکزی در مورد رمزریال چیست؟
این اقدام همانقدر که میتواند مفید باشد، همانقدر هم میتواند مضر باشد و این نتیجه گیری به مدل اجرایی شدن و پیاده سازی این مفهوم توسط بانک مرکزی وابستگی شدیدی دارد.
رفتن به سمت اقتصاد دیجیتال و رشد سیستمها و سیاستهای پولی در سالهای اخیر برای تمامی بانکهای مرکزی اجتناب ناپذیر شده است، لذا باید به طور آگاهانه و هوشمندانه در این مسیر قدم برداشت، زیرا در صورتی که این اقدام به درستی انجام نشود، ریسک و تبعات آن برای بانک مرکزی، مردم و اقتصاد کشور، قابل جبران نخواهد بود.
کارکردهای مورد انتظار از رمزریال
چه کارکردهایی از رمز ریال انتظار میرود؟
ارزهای دیجیتال بانکهای مرکزی، باید جایگزین مناسبی برای پول دیجیتال باشند. یعنی با فراهم کردن سرویسهای قبلی، بتوانند ارزش افزوده و مزیت رقابتی نسبت به سیستمهای فعلی ایجاد کنند.
این مزیت رقابتی و بهبودها میتواند در چندین بخش انجام شود:
تسهیل در پرداختهای خرد
کاهش زمان و هزینه انتقالات پولی اعم از پرداختهای داخلی و برون مرزی
قابلیت پولهای هوشمند و برنامه ریزی شده در جهت مدیریت بهینه مصرف و یا حتی سرمایه گذاری
کمک به توسعه بانکداری باز و بانکداری نوین
کمک به شفافیت پرداختهای مالیاتی و مفاهیمی مانند KYC, KYT , …
به یاری رمز ریال بانک مرکزی میتواند مدیریت نقدینگی و تورم را به صورت بهینه و مداوم انجام دهد
بهره گیری از رمز ریال در بازبینی در پیاده سازی و اجرای مفهوم LOLR یا همان آخرین قرض دهنده در سیستم بانکی کشور
به نظر شما رمز ریال چه کمکی به اقتصاد ایران میتواند داشته باشد؟
برخی نکات را اشاره کردم که البته این موارد صرفاً برای کشور ایران نخواهد بود، این مزایا میتواند برای هر کشور دیگری نیز در صورت پیاده سازی صحیح این مفهوم در سیستم مالی و پولی آن کشور ایجاد شود.
در صورت ایجاد پذیرش بین المللی برای این ارزها، میتوان تا حد زیادی به اقتصاد برون مرزی کشور کمک کرد.
به کمک این مفهوم، بانک مرکزی میتواند مدیریت نقدینگی و تورم را به صورت بهینه و مداوم انجام دهد.
یکی دیگر از کاربردهای این موضوع میتواند بازبینی در پیاده سازی و اجرای مفهوم LOLR یا همان آخرین قرض دهنده در سیستم بانکی کشور اشاره کرد که مدل جالبی توسط pwc ارائه شده است که به کمک آن میتوان کمک شایانی به بانک مرکزی در خصوص این موضوع کرد.
چه توصیه جدی به بانک مرکزی و دولت در مورد رمز ریال دارید؟
بانک مرکزی لازم است، تحقیقات در این خصوص را شروع کرده و حتی فاز پایلوت و تست آن را نیز انجام دهد. ارزیابی و امکان سنجی در پیاده سازی چنین موضوعاتی، بسیار زمانبر است و باید در مقیاسهای کوچک و بصورت محدود پیاده سازی، تست و ارزیابی شود، بنابراین لازم است تا بانک مرکزی، در خصوص این موضوع زیرساختهای لازم برای تست و ارزیابی را فراهم کند.
همچنین لازم است در این خصوص از تجربیات دیگر کشورها در پیاده سازی استفاده شود و نتایج تحقیقات آنها به دقت بررسی شود. برخی از پروژههایی که تاکنون توسط کشورهای مختلف در این موضوع مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از:
E-Peso in Uruguay
E-krona in Sweden
Project Jasper in Canada
Project Ubin in Singapore
Project Stella in Japan
Project Aber in Saudi Arabia
Project Khokha in South African
Project Inthanon in Thailand
تطبیق و فرهنگ سازی یکی از مهمترین چالشهای پیش رو برای بانک مرکزی خواهد بود، لذا باید برای آن اقدامات ویژهای در نظر گرفته شود، زیرا اگر این رمزارز به درستی پیاده سازی نشود، احتمال سوءاستفاده و پول شویی بیشتر خواهد شد و همچنین جلب اعتماد مردم دشوار خواهد بود.
بانک مرکزی باید از ابتدا به فکر بروزرسانی زیرساختهای فعلی بانکداری الکترونیک مانند POS, ATM و حتی پذیرندهها (مرچنت) برای مطابقت با این رمزارز باشد.
اینطور حرکتها را در مسیر بانکداری و اقتصاد دیجیتال مثبت ارزیابی میکنید؟
هرگونه حرکت در راستای اقتصادی پویا و دیجیتال مثبت است، اما بشرط آنکه با بررسی و تحقیقات کافی انجام شده باشد.
راهکارهایی برای افزایش کارایی بیشتر رمزریال
چه راهکارهایی برای افزایش کارایی بیشتر رمز ریال دارید؟
مهمترین نکتهای که میتوانم به آن اشاره کنم این است که در طراحی زیرساخت جدید برای این پروژه، تا حد امکان از وابستگی به زیرساخت فعلی پولی و مالی کشور اجتناب کرده و دنبال راه حلی برای اتصال به زیرساختهای بین المللی و تا فرامنطقهای باشد تا بتوان زیرساخت اقتصادی جایگزینی را طی مرور زمان ایجاد کرد.
در خصوص طراحی مدل برای این رمزارز، بانک مرکزی باید تصمیم گیری درستی درباره ارائه این سرویس داشته باشد، زیرا میتوان این رمزارزها را در چند مدل مختلف طراحی کرد:
ارائه این رمزارز توسط بانک مرکزی به بانکها و موسسات مالی
ارائه این رمزارز توسط بانک مرکزی به مردم
ارائه این رمزارز توسط بانک مرکزی به بانکها و موسسات مالی و مردم
ارائه این رمزارز توسط بانکها و موسسات مالی به مردم
منبع : تسنیم