حمیده چوبک مسئول پایگاه تاریخی الموت و سرپرست کاوشهای باستان شناسی این منطقه گفت: آغاز این کاوشها به دنبال اجرای مصوبات سفر رییس جمهور به قزوین در راستای حفاظت، مرمت و ساماندهی سایت موزه الموت آغاز شده است.
وی اظهار داشت: این کاوشها براساس مجوز شماره ۴۰۱۳۱۶۵۷ پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور و پس از تجهیز و آماده سازی کارگاه کاوش آغاز شده است.
سرپرست این کاوش با بیان اینکه تاکنون ۱۴ فصل کاوش باستانشناسی در این محوطه صورت گرفته است، اظهار کرد: اجرای این فصل از کاوشها بهمنظور ایجاد راه دسترسی گردشگران به ورودی مولاسرا (مسجد و گنبدخانه) است که پیشبینی شده با اجرای کاوش و ساماندهی، در هفته دولت برای بازدید گردشگران آمادهسازی شود.
وی گفت: بنای مولاسرا در قلعه الموت که در واقع محل اقامت و مسجد فرمانروای دژ (حسن صباح و جانشینان او) بوده، دارای گنبدخانه، ایوان شمالی با سردر آجری پرکار، صحن چهارگوش میانی با دو سردابه در میان صحن، ایوان جنوبی با سردر بلند با آجرکاریهای پرکار دوره اسماعیلیه و دو تالار شرقی و غربی است.
چوبک ادامه داد: معماری با شکوه گنبدخانه این بنا یادآور کاخ خلفای بغداد و بناهای همزمان آن، چون گنبد علویان همدان، گنبدخانه مسجد جامع و مدرسه حیدریه قزوین است که سه دوره ساختاری در سدههای ۵، ۶ و ۷ هجری (دوره اسماعیلیه) را شامل میشود.
قلعه تاریخی حسن صباح در شمال روستای گازرخان در بخش الموت شرقی شهرستان قزوین قرار دارد و در سال ۲۲۶ هـ. ق به دست حسن بن زید علوی بنا شده است.
این قلعه در سال ۴۸۳ به تصرف حسن صباح در آمد و به یکی از پایگاههای مهم حکمرانی اسماعیلیان در ایران تبدیل شد و تا زمان سقوط این سلسه به سال ۶۵۴ مرکز فرمانروایی آنان بوده است.
پرتگاههای مخوف گرداگرد قلعه، خندقهای سنگی برای جلوگیری از نفوذ مهاجمان، انبارهای ذخیره آب و آذوقه و سیستم پیچیده آب رسانی از ویژگیهای این قلعه به شمار میرود.
قلعه حسن صباح در سال ۸۱ به شماره ۷۲۵۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.