با نگاهی گذرا به پوشش مردم در سطح جامعه می‌توان متوجه شد وضعیت مد و لباس در کشورمان آنچنان آشفته است که انگار نبض مد و لباس ایرانی در دست مزون‌های زیرزمینی یا فضای مجازی قرار دارد و خود ما در این عرصه حرف چندانی برای گفتن نداریم. پوشش زنان به مردان پوشش مردان به زنان شبیه شده و انگار هیچ‌چیز سر جای خودش نیست! این در حالی است که مصوبه ساماندهی مد و لباس ۱۶سال پیش یعنی سال ۸۵ تصویب شد، اما اجرایی نگردید!

برای شناخت ریشه این ولنگاری فرهنگی در حوزه مد و لباس و بعضا پوشش‌های نامتعارف موجود در جامعه به گفتگو با سید‌مجید امامی، دبیرکارگروه مد و لباس کشور نشستیم.

چالش نگاه تک‌بعدی

وی در این باره می‌گوید: متاسفانه تاکنون قانون ساماندهی مد و لباس در کشور به‌خوبی اجرا نشده است و عمده اشکالات فعالیت‌های قبلی تک‌بعدی بودن اقدامات یا جزئی‌نگری بودن آنهاست. در صورتی که اگر مسائل مربوط به مد و لباس را به‌صورت کلی‌نگری و همه‌جانبه بررسی می‌کردیم چالش‌های فعلی را نداشتیم. نگاه تک‌بعدی در این زمینه دغدغه‌ها و مشکلات فعلی را ایجاد کرده به‌طوری که پوشش و هویت بومی کشور جایگاه خود را از دست داده است. این نگاه تک‌بعدی به شکلی است که گاهی فقط به مصرف، گاهی فقط به تولید و گاهی تنها روی طراحی تمرکز کرده‌ایم و متصل نبودن این چند نظام به یکدیگر به گسستگی فعلی منجر شده است.

وی با اشاره به برخی اشکالات اساسی حوزه مد و لباس در کشور می‌گوید: متاسفانه نظام طراحی پوشش و لباس در کشور چندان تابع فرهنگ نیست. از سوی دیگر در زمینه طراحی لباس نیز ضعف‌های اساسی داریم که این موضوع به ضعف فارغ‌التحصیلان طراحی و فعالیت کاربردی نداشتن آن‌ها باز می‌گردد. در حوزه تولید نیز به‌دلیل گرانی مواد اولیه و بی‌کیفیت پارچه، شاهد تولیدات مطلوب نیستیم.

رنگ فراموشی بر چهره مد بومی

امامی ادامه می‌دهد: فقدان الگو‌سازی و حفظ و صیانت از پوشاک سنتی و اقوام و همچنین تولید صنعتی پوشاک باعث شده تا ارتباط سبک پوشش بومی با پوشش‌های کنونی جامعه قطع شود و این امر موجب بی‌ریشه شدن بازار پوشاک فعلی شده است. به همین منظور به‌دنبال ایجاد گنجینه‌های پوشاک و سبک پوشش ایرانی ــ اسلامی هستیم. اقدامات لازم در این زمینه را نیز انجام داده‌ایم تا مراوده طراحان، استادان و تولیدکنندگان تقویت شده و روند تازه‌ای را طی کند. به‌زودی نیز این روند در تهران و برخی استان‌های دیگر کشور اجرایی خواهد شد.

دستگاه‌های مسئول کجای دنیای مد و لباس ایستاده‌اند!

دبیر کارگروه مد و لباس با اشاره به کم‌کاری دستگاه‌های مسئول در این حوزه اظهار می‌کند: متأسفانه در زمینه اجرای قانون مد و لباس همه دستگاه‌های عضو کارگروه به‌خوبی به وظایف خود عمل نمی‌کنند. البته در دولت جدید همکاری‌ها بسیار افزایش یافته به‌ویژه وزارت آموزش‌و‌پرورش و وزارت صمت همکاری‌های خوبی در این زمینه انجام دادند، اما باز هم این موارد کافی و مطلوب نیست. به همین منظور رسانه‌ها باید نسبت به عملکرد دستگاه‌های مسئول از جمله وزارت صمت، صداوسیما، اتاق اصناف ایران، آموزش‌و‌پرورش و سازمان برنامه‌و‌بودجه مطالبه‌گری کنند چراکه وزارت فرهنگ به تنهایی نمی‌تواند دومین صنعت کشور را مدیریت کند.

بازار سیاه بی‌نظارتی عرضه لباس

همچنین فرشته روح‌افزا، پژوهشگر و فعال حوزه زنان با بیان این‌که موضوع پوشش و مد و لباس در کشور درگیر بی‌هویتی شده‌است، می‌گوید: متاسفانه هیچ‌کدام از دستگاه‌های مرتبط در این زمینه کار درستی انجام نداده‌اند و روی لباس‌های فعلی عرضه شده در بازار هیچ‌گونه نظارتی وجود ندارد. در واقع اصلی‌ترین معضل حوزه مد و لباس در ایران نظارت‌نداشتن بر کالا‌های بازار و همچنین آگاه نبودن افراد جامعه نسبت به معضلات برخی پوشش‌هاست.

وی با بیان این‌که ریشه اصلی پوشش‌های نامناسب در کشور بی‌توجهی به اقدامات طراحان و عرضه‌کنندگان این پوشش‌ها در بازار است، اظهار می‌کند: دستگاه‌های مسئول پیش از ایراد گرفتن به پوشش نوجوانان و جوانان کشور باید با افرادی که این پوشش‌ها را در جامعه عرضه می‌کنند، مقابله کنند. متاسفانه در حال حاضر شاهد وجود لباس‌های پاره و لباس‌هایی با طراحی‌های فرقه‌های منحرف غربی همراه با علامت‌های فراماسونری، شیطان‌پرستی و... هستیم. وجود این لباس‌ها در بازار‌ها به دلیل بی‌توجهی دستگاه‌ها به عرضه‌کنندگان آنهاست. وی با تاکید بر این که پشت‌پرده این لباس‌ها و پوشش‌ها ترویج فرهنگ‌های غلط و مسائل بنیادی است، بیان می‌کند: برخی از این بحث‌ها ریشه‌ای است و نیاز به کار‌های تحقیقاتی و عملی دقیق دارد.

تقلید از فرهنگ‌های غلط تا کجا!

عضو سابق شورای فرهنگی - اجتماعی زنان و خانواده کشور با تأکید بر نقش وزارت ارشاد در مقابله با تاثیر فضای مجازی و فرهنگ‌های زیرزمینی در استفاده از پوشش‌های نامناسب در جامعه اظهار می‌کند: متاسفانه مواردی مانند سینما، موسیقی و فیلم‌ها که می‌توانند در فرهنگ جامعه اثرگذار باشند به جای انتقال مسائل مناسب، مسیر دیگری را طی می‌کنند و شاهد نمایش و ترویج فرهنگ‌های غلط و پوشش‌های نامتعارف در فیلم‌های سینمایی نیز هستیم که این نشان می‌دهد بر موضوع سبک‌و‌مدل‌زندگی درست کار نکرده‌ایم.

وی با تاکید بر این‌که در حوزه مد و لباس مد بومی خود را از دست داده و در حال تقلید هستیم، اظهار می‌کند: متاسفانه در این عرصه حتی از قسمت خوب فرهنگ غربی نیز تقلید نمی‌کنیم بلکه از بخش‌های منحط و غلط فرهنگ غربی الگو می‌گیریم. در واقع فرهنگ منحط غربی به‌طور اجباری وارد جزئیات و زندگی ما شده است. تا زمانی که نسبت به تغییر سبک زندگی، اثر‌گذاری روی فضای مجازی و آگاه‌سازی نسل جوان اقدام نکنیم نمی‌توان انتظار اصلاح شرایط و استفاده نکردن از پوشش‌های موجود را از مردم داشت.

منبع: جام جم