محمد عباسی رئیس سازمان امور اجتماعی کشور درباره آمار حاشیهنشینی در شهر تهران گفت: در ابتدا لازم است منظورمان از حاشیهنشینی را روشن کنیم و بدانیم که وقتی از حاشیهنشینی سخن میگوییم دقیقاً درباره چه تعریفی از آن حرف میزنیم. با این حال، براساس تعاریف مختلف میتوان گفت که در کل کشور از ۸ تا ۱۲ میلیون نفر در حاشیه زندگی میکنند. در مورد شهر تهران نیز همین است؛ اگر طبق تعریفی عام، مناطق پایینی شهر را حاشیه بدانید، جمعیت زیادی حاشیهنشین هستند، اما اگر منظورمان سکونتگاههای غیررسمی است باید بگویم بیش از ۴۰۰-۵۰۰ هزار نفر در حاشیه شهر زندگی میکنند.
وی درباره علت وقوع پدیده حاشیهنشینی گفت: همانطور که میدانید حاشیهنشینی یک آسیب اجتماعی است که دارای یکسری علل است. یکی از دلایل این است که در نیم قرن اخیر به دلیل شکلگیری شهرهای خیلی بزرگ و صنعتی شدن آنها، روستاها خالی از سکنه شده است. البته این عارضه جهانی است و در عمده کشورهای درحال توسعه دیده میشود. بهگونهای که ۴۲ درصد از جمعیت آسیا در سکونتگاههای غیررسمی زندگی میکنند. از سویی دیگر، میتوان گفت یکی از دلایل حاشیهنشینی، کثرت شهرنشینی بدون توجه به اصول و مؤلفههای شهرسازی است. علت دیگر نیز عدم توجه به مسائل ساختاری اقتصادی مثل عدالت اجتماعی است که باعث شده است تعدادی از شهرنشینها نیز به حاشیه رانده شوند. افرادی که فقیر شده و به همین دلیل به نقاط ارزانتر میروند. در حقیقت میتوان گفت که مسائل اقتصادی عامل اثرگذاری در ایجاد و تداوم حاشیهنشینی است.
عباسی در واکنش به اظهارنظر یکی از مسئولین پیشین شهری مبنی بر اینکه "تهران باید این قدر گران شود تا هر کسی نتواند در آن زندگی کند"، گفت: این رویکرد برآمده از رویکردهای نظام سرمایهداری لیبرالی است که در سراسر جهان نیز به چشم میخورد. متاسفانه عدهای از مسئولین ما براساس همین نگاه میگفتند شهر تهران باید بهگونهای باشد که هر کسی قدرت زندگی در آن را نداشته باشد. این راهکارِ لیبرالی است که با روح انقلاب اسلامی در تضاد است.
رئیس سازمان امور اجتماعی کشور در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: باید دقت داشت که موضوع حاشیهنشینی مختص دهههای اخیر نیست و این موضوع پیش از انقلاب نیز وجود داشته است. نظام جمهوری اسلامی برای حل این معضل سازمانی به نام «بازآفرینی شهری» ایجاد کردکه زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی است. سازمان امور اجتماعی کشور نیز در این زمینه فعالیتهایی دارد.
عباسی در پاسخ به سؤالى برنامه مبنی بر چگونگی برخورد با این پدیده گفت: در برخورد با این پدیده رویکرد درست این است که فرصتهای لازم برای زندگی ارزان را در برخی نقاط فراهم کنیم که در شورای اجتماعی درباره این موضوع بحث شده است. همچنین باید جلوی شکل گرفتن برخی مناطق حاشیهای ایجاد شود. چرا که ممکن است زمینی ارزش نداشته باشد، اما عدهای بیایند و با تصرف آنجا کاری بکنند تا موضوع دیگر توجه به آمایش سرزمینی در روستاهاست تا جمعیت مهاجر به شهر را کاهش بدهیم. همچنین برخی نقاط از نظر کالبدی باید تغییر کنند. این موضوع باعث میشود که نقاط جرم خیز از بین بروند.