با توسعه شهرنشینی، مشکلات و چالش‌های زندگی در مراکز شهری روز به روز در حال افزایش است. در کنار مسائلی اعم از حاشیه نشینی و ترافیک، کاستی‌های حوزه زیرساخت‌های خدمات شهری از جمله مواردی بوده که آزردگی خاطر شهروندان را به همراه دارد. علاوه بر این مبتلا شدن شهر‌ها به پدیده سد معبر و دست‌فروشی از دیگر دغدغه‌هایی است که رنج بیشتری برای اهالی شهر به دنبال دارد.

این روز‌ها مرکز خراسان جنوبی هم با معضل سد معبر دست به گریبان است. پدیده‌ای که سبب شده عابران پیاده برای تردد، از عرض خیابان استفاده کنند که این هم خطرات زیادی به دنبال داشته و گاها شاهد بروز حوادث ناگوار و جبران ناپذیری می‌شود.

هر چند کاسبان معتقدند عدم توجه متولیان در صدور مجوز‌های فعالیت به وجود برخی زیرساخت‌ها مانند پارکینگ عاملی برای تشدید این وضعیت بوده، اما بدیهی است سد معبر در پیاده رو‌ها از سوی کاسبان و بعضا دست فروشان نه تنها حقوق شهروندی را ضایع می‌کند بلکه نشان دهنده نقص در اعمال برخی قوانین بازدارنده است.

با توجه به پتانسیل‌های گردشگری بیرجند و حضور مسافران در ایام مختلف سال، این معضل در تعطیلات شدیدتر شده و چهره شهر را نازیبا می‌کند که نیازمند توجه و بررسی است. پرداخت اجاره بها به شهرداری از سوی برخی دست فروشان باعث شده تا راه ارتزاق برخی افراد، مسیر تردد عابران پیاده را سد کند که این امر نیازمند بررسی لایه‌های پنهان قانون است.

در بازار گرم دست فروشان و اعتراض شهروندان از سد معبرها، برخی صنوف به دنبال صید ماهی از آب گل آلود بوده و با دریافت مبلغی به عنوان اجاره از دست فروشان، آسایش شهروندان را با سودشان سودا می‌کنند. هرچند مدیران قوانین و طرح‌هایی را برای ساماندهی این وضعیت و جمع آوری سد معبر‌ها ترسیم و پیاده کرده‌اند، اما از شواهد پیدا است که نتوانسته‌اند مشکلات پیش رو را رفع کنند.

هم اکنون شهروندان خواستار ساماندهی وضعیت موجود با توسل به افزایش نظارت‌ها و جریمه متخلفان بوده تا راه برای بروز تخلف سد شود.

گشتی در شهر

در خیابان منتظری بیرجند قدم می‌زنیم. نقطه‌ای که مرکز شهر را به بازار اصلی بیرجند وصل می‌کند و در اکثر ساعات روز و حتی شب دارای ترافیک است. بوق ماشین‌ها لحظه‌ای پس نمی‌شود و هر یک از خودرو‌ها تلاش می‌کنند خود را از زنجیره ترافیک خلاص کنند.

هر از چند گاهی عابری پیاده هم از  لا به لای ماشین‌ها عبور می‌کند تا ادامه مسیرش را ممکن سازد چراکه برخی فروشندگان در پیاده رو بساط و راه شهروندان را سد کرده‌اند.

رضا، جوان ۲۰ ساله بیرجندی گفت: اوج ترافیک در خیابان شهید منتظری بیرجند از ساعت ۹ تا ظهر و از ساعت ۱۷ تا شب است.

او با بیان اینکه با توجه به نزدیک بودن خیابان به بازار، خطر برخورد خودرو‌ها با عابرین پیاده بسیار زیاد است، افزود: برخی فروشندگان کالا‌های خود را در پیاده رو می‌گذارند و راه عبور مردم را می‌بندند که دور از اخلاق انسانی است.

این جوان بیرجندی خواستار رسیدگی به شرایط موجود شدو بیان کرد: افراد مسن برای رفت و آمد به داخل بازار بسیار اذیت می‌شوند چرا که حاشیه بازار هم به وسیله میوه فروشان و دست فروشان سبزی بساط می‌شود.

سد معبر تضییع حقوق شهروندی است

خیابان عدل دومین مسیرمان است. حاشیه خیابان را اصناف آلاینده فرا گرفته‌اند. علاوه بر آلودگی صوتی و محیطی، عابران پیاده هیچ مسیری برای عبور ندارند.

به سختی ویلچرش را به دو طرف هدایت می‌کند و به دنبال مسیری برای عبور از خیابان است. گویی نمی‌تواند به مسیر مستقیم حرکت کند چراکه تعمیرکار ماشین، راه را کاملا بسته است.

خانم به ظاهر ۴۰ ساله با چشم اطراف را برانداز می‌کند، اما نقطه‌ای مناسب برای عبور پیدا نمی‌کند. به ناچار راه عبورش را در کوچه پس کوچه‌ها جست و جو می‌کند.

بیشتر بخوانید

• چهارشنبه بازار بیرجند هر روز باز است
• ساماندهی دستفروشان بیرجند با ایجاد روز بازار
• جمع آوری ماشینهای سیار عرضه کننده در بیرجند با حکم قضایی

با او هم کلام می‌شویم. گرچه خستگی مسیر رغبتی برای مصاحبه باقی نگذاشته، اما با صدای بلند گلایه‌هایش را فریاد زد و گفت: مسئولان برای این قشر چاره اندیشی کنند چرا که بار‌ها به خاطر سد معبر از سوی کاسبان مختلف دچار مشکلاتی شده‌ام.

او افزود: سد معبر در هر شرایطی تضییع حقوق مردم است.

این بانو گفت: در خیابان‌های غفاری و پاسداران فروشندگان و املاک تجاری سد معبر می‌کنند که نیازمند رسیدگی است.

خدشه به چهره شهری

میرصادقی یکی دیگر از شهروندان هم با گلایه از وضعیت بسیاری از پیاده رو‌های شهر بیان کرد: سد معبر بی توجهی به قانون و پایمال کردن حق شهروندان است.

او با بیان اینکه بسیاری از کسبه با سد معبر کردن در پیاده رو‌ها و بعضا خیابان‌ها، چهره شهر را زشت می‌کنند، افزود: برخی کسبه تابلو‌های تبلیغاتی را در حاشیه خیابان می‌گذارند که باعث بروز تصادف می‌شود.

میرصادقی با بیان اینکه مسئولان می‌توانند با نظارت‌های مستمر مانع این پدیده شوند، عنوان کرد: گاهی مسئولان رسالتشان را تنها با یک برخورد ظاهری و عوام‌فریبانه خلاصه می‌کنند.

این شهروند گفت: کودکان، افراد توانخواه و سالمندان بیشترین آسیب را از شرایط فعلی می‌برند؛ بنابراین ساماندهی وضعیت موجود نیازمند توجه هرچه بیشتر از سوی متولیان است.

ماهی‌گیری از آب گل آلود

یک فروشنده سبزی هم گفت: از دهنو می‌آییم و جایی برای فروش محصول نداریم بنابراین مقابل این مغازه بساط می‌کنیم.

او با بیان اینکه تمام تلاش ما این است که مسیر مردم را سد نکنیم، افزود: در برخی نقاط مجوز‌هایی از سوی شهرداری برای فروش سبزی و دیگر اقلام وجود دارد، اما آفتاب می‌گیرد و محصولمان خراب می‌شود.

این شهروند بیرجندی بیان کرد: برای فروش محصولم در مقابل این مغازه بساط می‌کنم و هر شش ماه یک میلیون تومان به صاحب مغازه می‌پردازم.

او گفت: بار‌ها نیرو‌های نظارتی با من برخورد کرده‌اند، اما تنها راه درآمدم از محل فروش سبزی بوده و نمی‌توانم این حرفه را کنار بگذارم.

لزوم ورود اماکن برای حذف سد معبر‌ها

قاسمی رئیس اداره اجرائیات و پیشگیری از تخلفات شهری شهرداری بیرجند هم با بیان اینکه طبق تبصره شش ماده قانون شهرداری کوچه‌ها و معابر عمومی که مورد استفاده عموم است، ملک عمومی محسوب می‌شود، گفت: این مکان‌ها در اختیار شهرداری بوده که مالک باید نسبت به جمع آوری وسایل اقدام کند.

او با بیان اینکه به کرات موضوع سد معبر در پیاده رو‌ها دیده می‌شود، افزود: اخطار‌هایی به صاحبان داده شده و بعضا مقاومت‌هایی صورت می‌گیرد که نیاز است اتاق اصناف و اماکن پای کار بیایند و با ما همکاری کنند.

قاسمی ادامه داد: هم اکنون به افرادی که سد معبر ایجاد می‌کنند، تذکر کتبی داده می‌شود و در صورت عدم توجه نهایتا از مراجع قضایی پیگیری می‌شود.

رئیس اداره اجرائیات و پیشگیری از تخلفات شهری شهرداری بیرجند با بیان اینکه وجود تابلو‌های تبلیغاتی در شهر نازیبایی ایجاد می‌کند، گفت: این امر علاوه بر خدشه دار کردن چهره شهر، حقوق شهروندی بوده که می‌طلبد مورد توجه قرار گیرد.

فعالیت دست فروشان بدون مجوز جرم است

دلپسند رئیس سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری بیرجند گفت: اکثر دست فروشان فاقد مجوز هستند.

او خواستار ورود اتاق اصناف برای جمع اوری دست فروشان فاقد مجوز شد و افزود: فعالیت بدون اخذ مجوز جرم محسوب می‌شود.

دلپسند بیان کرد: غرفه داران و کسبه‌ای که در ازای فعالیت دست فروشان مقابل مغازه شان از آن‌ها پولی اخذ می‌کنند، کاری مخالف حقوق شهروندی انجام داده اند که تخلف محسوب می‌شود.

سد معبر در بیرجند هماهند دیگر شهر‌ها و استان‌ها مسئله تازه‌ای نیست بلکه داستانی بوده که تمام نمی‌شود و حذف این پدیده نیازمند همکاری کاسبان، مردم و مسئولان است تا فرهنگ شهر رنگ دیگری به خود گیرد.

منبع: مهر