استان البرز یکی از استان‌های پیش‌رو در حوزه کشاورزی است و نگاهی به گذشته این استان و مرکز کرج نشان می‌دهد که در این سرای ۷۲ ملت از وقتی که مردم به یاد دارند و مورخان نگاشته اند، باغداری و پرورش محصولات‌ گیاهی رواج داشته است.

تولیدات کشاورزی البرز نه تنها بخشی از نیازهای این استان و کشور را تامین می‌کند بلکه پا را از مرزها هم فراتر گذاشته و به کشورهای مختلف نیز صادر می‌شود.

ارزآوری کشاورزی البرز

کریمی، معاون امور اقتصادی و برنامه ریزی سازمان جهاد کشاورزی البرز گفت: این استان به عنوان قاب صادرات محصولات کشاورزی کشور مطرح است.

او می‌گوید: صادرات محصولات کشاورزی این استان سال گذشته به رقمی معادل ۲۷۰ میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال ۹۹، ۳۰ درصد افزایش را نشان می دهد.

معاون امور اقتصادی و برنامه ریزی سازمان جهاد کشاورزی البرز گفت: سال گذشته به منظور حمایت از کشاورزان تسهیلات ارزان قیمت در قالب بند« الف» تبصره ۱۸ با سیستم بانکی قرارداد منعقد و در این راستا ۴۲۵ میلیارد تومان در قالب ۱۲۵ فقره تسهیلات ثبت شد.

آبیاری با فاضلاب

در کنار نقاط قوت کشاورزی البرز، ضعف‌هایی نیز وجود دارد. جدا از مشکل تسهیلات، حمل و نقل و... گاهی این ضعف‌ها به مبدا محصولات، یعنی همان حوزه کاشت و داشت بازمی‌گردد.

آبیاری محصولات کشاورزی با فاضلاب، مشکلی است که گریبان چند نقطه از البرز را گرفته است و شهروندان بی‌خبر از همه جا این محصولات را تهیه می‌کنند.

اویسی، کارشناس سلامت و محیط زیست جهاد کشاورزی البرز گفت: طی دو سال اخیر با شدت بیشتری با آبیاری محصولات کشاورزی از طریق آب آلوده برخورد کرده ایم البته این مسئله به تعدد اتفاق افتاده است و موارد را به گوش مسئولان البرز رسانده ایم.

اویسی گفت: ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی البرز، کشاورزی و حدودا ده درصد آن تحت تاثیر آب‌های آلوده قرار گرفته است.

او می گوید: خروجی پساب تصفیه خانه‌ها زیاد و حجم بالایی دارد که بدون کنترل وارد انهار می‌شود، به طور مثال پساب شهر مهستان دارای این شرایط است.

کارشناس سلامت و محیط زیست جهاد کشاورزی البرز گفت: باید متخلفان را شناسایی کنیم که معمولا تخلف غیر تعمدی است، برخی کشاورزان هم معترض ورود آب آلوده به اراضی شان هستند، چون به مرور زمان نمی‌توانند از خاک آن زمین استفاده کنند.

او می گوید: البرز در کشور به قطب کشاورزی دانش بنیان و پایلوت کشاورزی معروف است.

اویسی گفت: مقام قضا باید نگاه ویژه‌ای به ورود آب‌های نامتعارف داشته باشند و یکی از منابع آلودگی آب پساب خروجی از تصفیه خانه‌ها است.

عقب افتادگی مدیریت فاضلاب 

لشکری، معاون محیط زیست البرز گفت: درمدیریت فاضلاب عقب افتادگی فراوانی داریم تا این فاضلاب ها مدیریت و هدایت نشود، امکان ورود آن به نهرهای کشاورزی وجود دارد.

او می‌گوید: آلودگی آب و خاک را بررسی و کشاورز متخلف را به دستگاه قضایی معرفی می کنیم البته فعالیت های خوبی از سوی جهاد کشاورزی از نظر شناسایی متخلفان این حوزه و همکاری با سایر ادارات انجام شد.

او می گوید: پس از نمونه برداری خاک، تعدادی متخلف از طریق همکاری دانشگاه علوم پزشکی شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی شدند.

معاون محیط زیست البرز گفت: با کشاورزانی که عمدا پمپی را در مسیر فاضلاب شهری قرار می دهند تا از آب آن استفاده کنند، برخورد می کنیم.

لشکری، معاون حفاظت از محیط زیست البرز گفت: آب سیاه جوی برای کشاورزی قابل استفاده نیست و بیش از ۹۹ درصد از محتویات فاضلابی آن، فاضلاب شهری است.

او می‌گوید: با توجه به دستور معاون دادستان و با همکاری شهرداری ماهدشت مسیر سیاه‌جوی به صورت فیزیکی پیمایش و مشخص شد فاضلاب صنعتی وارد سیاه‌جوی نمی‌شود.

معاون حفاظت از محیط زیست البرز گفت: جلوگیری از تولید محصولات کشاورزی با آب سیاه جوی باید دراولویت قرار بگیرد ‌که این وظیفه بر عهده جهاد کشاورزی است و دوستان در این زمینه درحال انجام اقدامات گسترده‌ای هستند.

او می‌گوید: باید درنظر داشت آبی در سیاه‌جوی و نهر دلبمر وجود ندارد و فقط فاضلاب است.

فاضلاب، محصول آلوده

همواره خرید محصول از سر زمین کشاورزی علاوه بر جذابیت برای شهروندان اطمینان خاطر هم ایجاد کرده است اما این مسئله می‌تواند دردسرساز هم باشد.

یکی از شهروندان گفت: به امید آن که چیدن محصول از زمین کشاورزی و خرید مستقیم از کشاورز سلامتی محصول را هم تضمین می‌کند از کشاورزان اخترآباد خرید می‌کردیم.

او می‌گوید: پس از یکی دو بار پسرم ۸ ساله‌ام دل درد گرفت و راهی بیمارستان شد و بعد متوجه شدیم که به دلیل خوردن محصولات کشاورزی آلوده مسموم شده است.

محصولات کشاورزی را چطور بشوییم؟

باتوجه به سخت پاک شدن برخی سموم کشاورزی و بعد از بدگمانی ایجاد شده درخصوص محصولات آلوده به فاضلاب، شست و شوی صحیح ضروری‌تر به نظر می‌رسد.

بابک اسدی، کارشناس مسئول مرکز بهداشت غرب کرج گفت: برای پاکسازی و انگل زدایی سبزیجات باید دو یا سه قطره مایع ظرفشویی را در پنج لیتر آب بریزیم و بعد از چند دقیقه سبزیجات را بشوییم.

او می‌گوید: میکروب زدایی سبزیجات از طریق محلول های خاصی که در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد باید انجام شود.

کارشناس مسئول مرکز بهداشت غرب کرج گفت: شست و شوی سبزیجات با سرکه و نمک در دستورالعمل وزارت بهداشت قید نشده است.

رعایت این نکات باعث می‌شود با خیال راحت از گیاهان برای پخت و خوراک استفاده کنیم تا خدایی نکرده به جای جذب ویتامین و مواد مفید به بدن، فاضلاب نبلعیم و سلامتی‌مان به خطر نیفتد.

پیشگیری بهتر از درمان

با خواندن مطالب فوق قطعا شماهم به این نتیجه رسیده اید که اگر مدیریت صحیح در حوزه فاضلاب‌های شهری و صنعتی اتفاق بیفتد، کمتر شاهد ورود این آب مضر حیات به چرخه خورد و خوراک‌مان خواهیم بود.

گسترش شبکه فاضلاب، نظارت بر خروجی فاضلاب‌های شهری و صنعتی، برخورد قاطع با متخلفان این حوزه و معدوم‌سازی محصولات آلوده از جمله موارد پیشگیری کننده‌ و بازدارنده ای محسوب می‌شوند که اگر با جدیت و حمیت بیشتری در دستورکار مسئولان ذیربط قرار بگیرد، شهروندان نیز به بیماری و مسمومیت دچار نخواهند شد.

گزارشی از دانیال خلج