اسناد و تصاویر رونمایی شده بیانگر درخواست تولیت فقید آستان قدس رضوی از رهبر انقلاب امام خمینی (ره) مبنی بر اجازه ساخت هویزه و پاسخ امام در موافقت با این درخواست بود که در کنار این اسناد، تصاویری از ویرانه‌های شهر هویزه و مراحل بازسازی آن توسط آستان قدس رضوی نیز به نمایش گذاشته شد.

حسینعلی یوسفعلی‌زاده مدیـر کل حـفـظ آثـار و نـشـر ارزش‌هـای دفـاع مقـدس ضمن گرامی داشت یاد و خاطر شهیدان دوران دفاع مقدس، به تاکید مقام معظم رهبری بر تجلیل از پیشکسوتان عرصه دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: نباید گذاشت این عزیزان در پیچ و خم زندگی روزمره به فراموشی سپرده شوند، زیرا که سهمی عظیم در برپایی، پویایی و اقتدار و ماندگاری انقلاب و نظام اسلامی دارند.

۱۰۰ هزار سند دفاع مقدس، هر برگ یک روایت

غلامرضا آذری خاکستر کارشناس تاریخ شفاهی آستان قدس رضوی نیز در این جلسه، اسناد را روشن کننده زوایای پنهانی از جنگ عنوان کرد که می‌تواند در عرصه پژوهش و نویسندگی یاری‌گر صاحبان قلم باشد.

او به وجود نزدیک به ۱۰۰ هزار برگ سند از اسناد نوسازی هویزه از سال ۶۱ تا سال ۶۵ در مرکز اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اشاره کرد و هر برگ از این اسناد را روایت‌گر یک واقعه از آن دوران برشمرد.

کارشناس تاریخ شفاهی آستان قدس رضوی ادامه داد: نحوه اعزام نیروها، نحوه تهیه مصالح، اطلاعیه و اعلامیه‌ها برای مشارکت در بازسازی هویزه، اسناد ذی‌حساب هزینه‌ها، مکاتبات با وزارت‌خانه را برخی از محتوای اسناد به جای مانده از دوران جنگ است.

خاکستر همچنین به مصاحبه با ۷۷ نفر از عوامل و مسئولان بازسازی هویزه و بومیان آن منطقه در قالب ۹۰ ساعت گفتگو و ۴ ساعت تصویر مستند از زمان بازسازی هویزه توسط کارشناسان این سازمان اشاره کرد که همه در کنار هم بازگو کننده هویت هویزه است.

آن‌ها خراب کردند و ما دوباره ساختیم

رضا دیـشـیـدی مجری طرح نوسازی هویزه و مـعـمـار هـنرهـای اسلامـی گفت:  سکه شیعی ضرب کرده و ۵۰۰ سال حکومت شیعه در آن پایدار بوده است.

او همچنین به بیان خاطراتی از دوران بازسازی این شهر پرداخت و افزود: بازسازی هویزه همزمان با دوران جنگ بود و در یک دوره ۱۳۰ دستگاه خانه ساخته شده توسط نیرو‌های بعث بمباران شد، اما ما دوباره آن‌ها را ساختیم.

 مجری طرح نوسازی هویزه و مـعـمـار هـنرهـای اسلامـی این یادگار دوران دفاع مقدس به وجود بیش از ۳۳ هزار مین خنثی نشده در این شهر اشاره کرد و آن را یکی از عوامل سختی کار برشمرد که منجر به شهادت ۶ تن از نیرو‌های سازندگی در این منطقه شد.

دیشیدی به وجود ۴ هزار نیرو در گرمای ۵۰ درجه در بازسازی هویزه اشاره کرد و این حرکت را اقدامی جهادی توصیف کرد که از ایجاد کارخانه یخ برای تحمل گرمای طاقت فرسا تا ساخت کوره آجر پزی برای تولید مصالح توسط خود نیرو‌های آستان قدس رضوی انجام گرفت.