در میز اقتصاد امروز آقایان محمد مهدی برادران معاون صتایع وزارت صمت، بهنام نیک منش معاون بازرسی و تظارت اتاق اصناف ایران، امیرمحمدپرهام فر رئیس پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، آقای احمد حسینی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو و علیرضا شاه میرزایی معاون تجارت وزارت صمت به بررسی طرح شناسه لوازم یدکی خودرو پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.

آخرین وضعیت طرح شناسه دار کردن لوازم یدکی خودرو چیست؟

آقای محمدمهدی برادران: صنعت تعمیرکاران زحمت  می کشند، اما کالاهایی که به عنوان لوازم یدکی در اختیارشان قرار می گیرد، اصل نیست و در نتیجه موجب نارضایتی می شود.

چه میزان لوازم یدکی قاچاق کشف شده است؟

آقای پرهام فر: از ابتدای امسال طرح شفافیت بازار و مبارزه با قاچاق کالا و تقلبی با شدت بیشتری از سوی ستاد مبارزه با قاچاق و سایر دستگاه ها بشدت پیگیری می شود‌.

بنابرآمار کشفیات پنج ماهه نیروی انتظامی ارزش کالاهای قاچاق به ۳۹۳ میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۱ درصد رشد داشته است. همچنین در مورد کالاهایی که طرح شناسه دار شدن با جدیت آغاز شده، شفافیت بازار هر سال بیشتر شده است.

برآوردها حاکی از آن است که قاچاق نسبت به سال های ۹۸ و ۹۹، حدود ۳۰۰ میلیارد دلار کاهش حجم داشتیم.

چه اتفاقی در عرضه لوازم یدکی خودرو آغاز می شود؟

آقای برادران: هم اکنون ۱۴۱ هزار شناسه کالا لوازم یدکی خودرو داریم و متناسب با هرکدام اقلام شناسه رهگیری گرفتند. موجودی کالا دارای شناسه کالا و اصل به حدکافی در سطح بازار توسط تولیدکنندگان ارائه شده است.

بنابر اذعان تولیدکنندگان و عرضه کنندگان بدلیل حجم وسیع بازار از تاریخ ۱۵ مرداد فرصت ۲ ماهه داده شد، بعد از لین فرصت کالاهای فاقد شناسه کدرهگیری مضون به کالای قاجاق است. ضابطین مختلف  نیروی انتظامی و همکاران در سازمان حمایت مراجعه می کنند تا اگر کالایی فاقد کدشناسه باشد، برخورد می شود.

اگر ۵۵ قلم کالا فاقد شناسه باشد، تخلف است. سامانه جامع تجارت که در اختیار عرضه کننده کالا بود، به فعالیت خود ادامه می دهد. اگر کسی مدعی نیست، فرصت چندماهه قانونی کفایت گو نیست.

نقش نظارتی در سطح عرضه برای ۵۵ قلم کالا چطور خواهد بود؟

آقای بهنام نیک منش: در اجرای طرح شناسه دار کردن لوازم یدکی اتاق اصناف ایران در امر مبارزه با کالای تقلبی نقش دارد.

اتحادیه صنفی همراهی لازم با سیاست دستگاه های دولتی دارند، اتحادیه و واحدهای صنفی هنوز دغدغه دارند که یک سری کالاهای خریداری شده در مغازه مربوط به سال های پیش در حق آنها اجحاف نشود، در جلسه ای که گذاشتیم آقای برادران دستور دادند تمامی واحدهای صنفی آنلاین با اتحادیه در جلسه مشارکت داشته باشند‌‌.

مومودی کالا در سامانه جامع تجارت تا ۱۵ مهرماه باید ثبت کنند و طبق تحقیقات مراکز استان ها تمامی واحدهای صنفی هنوز موفق به دریافت و ثبت نشدند و سامانه خطا می زند.

آقای برادران: سامانه جامع تجارت کلیه کالاهای کشور شناسه و کدرهگیری می گیرد. هم اکنون لوازم خانگی از ۲ سال پیش این روند ادامه دارد، در خصوص قطعات زدکی خودرو بیش از ۴ میلیون فاکتور شده و ممکن است سامانه ای یک دقیقه قطع و مجدد وصل شود.

آقای نیک‌منش: آقای برادران دستور ویژه به مسئولان سامانه جامع تجارت دادند که پشتیبانی به سرعت انجام دهند تا واحد صنفی دچار مشکل نشود. هم اکنون ۳۲ هزار و ۸۱۸ فقره بازدید از مراکز عرضه در این مدت داشتیم.

چقدر لوازم یدکی بدون شناسه در انبارهاست؟

آقای حسینی: متاسفانه ایرادات و چالش های بزرگی در اجرای قانون پیش روست، یکی از چالش ها توسعه آیین نامه و دستورالعمل، عدم وجود زیرساخت ها و تولیدکنندگان فنی که ۱۳ درصد تولید ناخالص داخلی در بر می گیرند.

آقای حسینی: طی سال های گذشته  کالاهای بدون ضمانت می فروختند، حال براساس طرح کالاها فاقد ضمانت محدود می شود به طوریکه هم اکنون بین ۱۲ تا ۱۸ ماهه کالاهای دارای شناسه ضمانت می گیرند.

مابدنبال عقب افتادن طرح نیستیم، بدنبال اجرای صحیح قانون هستیم. بارها به دستگاه ها اعلام کردیم که دستگاه ها به ایجاد زیرساخت ها ما را به عقب انداختن طرح متهم کردند.

چقدر لوازم یدکی بدون شناسه داریم؟

آقای حسینی: برای این موضوع از مدیران وزارت صمت درخواست کردیم که اطلاعات ثبتی همکاران داشته باشند تا به امروز موفق نشده است.

آقای برادران: ما قبلا گفتیم اطلاعات محرمانگی نداریم و در صورت درخواست اتاق اصناف در اختیارشان قرار می دهیم.

آقای حسینی: رعایت اصل محرمانگی نسبت به رقبای تجاری می گوییم، نه حاکمیت.

برای تکمیل طرح پایانه های فروشگاهی چه زمانی به سامانه تجارت متصل می شود؟

اقای برادران: حلقه تکمیل کننده فرایند فروش کالای با اصالت صدور فاکتورهای فروشگاهی است، گرچه برخی مجموعه شبکه های سراسری فروش الکترونیک به پایانه فروشگاهی متصل شدند، اما ۱۰ درصد اجرایی شده و ۹۰ درصد باید به سمت فروشگاه ها صندوق برویم.

آقای پرهام فر: تازمانیکه امکان تفکیک کالای تولید داخل از وارداتی وجود نداشته باشد، بحث شناسایی کالای قاچاق منتفی است. پایانه های فروشگاهی می تواند تکمیل کننده زنجیره باشد.

۹۰ درصد مابقی زنجیره چه زمانی تکمیل می شود؟

آقای شاه میرزایی: مسئله پایانه فروشگاهی نیست، هوشمندسازی سامانه اصناف باید به سامانه گارانتس متصل شوند. دیگر لازم نیست که واحد فنی به دستگاه های کشور پاسخگو باشد.

هم اکنون ۲ هزار واحد حدود یک درصد به سامانه پایانه های فروشگاهی متصل شدند و ۱۰ درصد مربوط به صندوق فروشگاهی و بارکدخوان است.