زهرا تجلی کارشناس بیماریهای غیرواگیر مرکز بهداشت شهدای والفجر گفت: استخوان یک بافت زنده و دارای دو لایه داخلی و خارجی است لایه خارجی یک لایه پوشاننده بر استخوان است که خون رسانی و عصب رسانی به استخوان را بر عهده دارد.
او گفت: لایه داخلی متشکل از شبکههای ضخیم به شکل لانه زنبوری است. زمانی که فضای مابین شبکهها به علت افزایش تخریب بافت استخوانی و جایگزین نشدن به طور کامل بزرگ شود، پوکی استخوان رخ داده است.
تجلی گفت: در اثر چنین تغییری استخوان ضعیف شده و با کوچکترین ضربه دچار شکستگی میشود. از دست دادن استخوانها به طور خاموش و بی سر و صدا اتفاق میافتد و اغلب اوقات تا زمان رخ دادن شکستگی علامت خاصی ندارد. در فرد مبتلا به این بیماری، یک سقوط ساده از ارتفاع کم، یک چرخش ناگهانی، خم و راست شدن سریع یا حتی افتادن در یک چاله کوچک میتواند باعث شکستگی استخوان شود.
او گفت: بیشترین شکستگی مربوط به پوکی استخوان در ناحیه لگن، ستون مهره ها، مچ یا قسمت بالای بازو رخ میدهد. البته گاهی شکستگی یک استخوان میتواند در ادامه به شکستن سایر استخوانها نیز منجر شود؛ بنابراین لازم است در سریعترین زمان ممکن نسبت به تشخیص و درمان این بیماری اقدام شود.
کارشناس بیماریهای غیرواگیر مرکز بهداشت شهدای والفجر گفت: در دنیا در افراد بالای ۵۰ سال، از هر سه زن یک نفر و از هر پنج مرد یک نفر به این بیماری مبتلا است.
او گفت: افراد بالای شصت سال بیشتر از بقیه در معرض پوکی استخوان قرار دارند. البته این بدان معنی نیست که افراد با سن پایینتر در خطر ابتلا به این بیماری نیستد. شروع یائسگی در بانوان، آغازگر ضعف در استخوانها است؛ به همین دلیل بانوان باید از سنین جوانی به فکر حفظ تراکم و سلامت استخوانهای خود باشند.
تجلی گفت: از آنجا که پوکی استخوان علائم آشکاری ندارد، لازم است در ارتباط با سلامت استخوانها با پزشک مشورت شود.
اصلیترین عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان یا شکستگیهای ناشی از آن بیماریهایی مانند روماتیسم مفصلی، دیابت، سرطان پستان یا پروستات و یا بیماریهای گوارشی از عوامل ایجاد پوکی استخوان است.
او گفت: استفاده طولانی مدت از داروهای «گلوکوکورتیکوئید» مانند «هیدروکورتیزون»، خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش میدهد.
· سبک زندگی کم تحرک و بدون فعالیت بدنی
· کم وزن بودن شاخص توده بدنی زیر ۱۹
· سیگار کشیدن و یا نوشیدن الکل
· یائسگی زودرس
· سابقه شکستگی لگن یا ابتلا به پوکی استخوان در والدین
· مصرف اندک کلسیم و دوری زیاد از آفتاب
توصیه ها:
· اگر احساس کردید که در معرض خطر قرار دارید، یک اسکن تراکم استخوان یا سنجش میزان جذب اشعه ایکس انجام دهید. اگر بالای ۵۰ سال دارید و با یک سقوط ساده دچار شکستگی شده اید، در معرض پوکی استخوان هستید و لازم است به پزشک مراجعه کنید.
· درمان پوکی استخوان بسیار موثر بوده و میتواند به فرد کمک کند به زندگی فعال و مستقل خود ادامه دهد.
· در صورتی که پزشک تشخیص داد که باید تحت درمان قرار گیرید، نگران نشوید و در عین حال بدون مشورت پزشک درمان را ناتمام نگذارید.