این قسمت از مجموعه «مستند فرهنگ» به بهانه چهارم آبان سالروز درگذشت طاهره صفار زاده، به پرتره‌ای از زندگی این شاعر و مترجم قرآن اختصاص دارد. بررسی فعالیت شعری مرحوم طاهره صفارزاده در دهه ۴۰ و ۵۰ و تأسیس حوزه هنری از بخش‌هایی است که در این برنامه به آن پرداخته شده است.

طاهره صفارزاده، شاعر، نویسنده، محقق و مترجم قرآن در ۲۷ آبان سال ۱۳۱۵ در سیرجان به دنیا آمد.

وی که از مهمترین سپید سرایان معاصر است، در ۶سالگی تجدید و قرائت و حفظ قرآن را در مکتبخانه محل زندگی خود آموخت و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرمان گذراند. 

صفارزاده نخستین شعرش را در ۱۳ سالگی سرود و اولین جایزه شعر را که یک جلد دیوان جامی بود در چهارم دبیرستان به پیشنهاد دکتر باستانی پاریزی که آن زمان از دبیران دبیرستان بهمنیار بود، از رئیس آموزش و پرورش استان دریافت کرد. 

او در فضای شعر روشنفکری دهه ۴٠ و ۵٠ سبک شعری خاصی را به نام «طنین» پایه گذاشت. 

انتشار کتاب «سد و بازوان» او با مقدمه جانبدارانه محمد حقوقی مناقشاتی را در شعر معاصر پدید آورد. حقوقی در مقدمه خود نام صفارزاده را کنار نام‌هایی، چون شاملو، نیما و اخوان ثالث قرار داد. از جمله مهمترین آثار صفارزاده ترجمه انگلیسی قرآن است. 

او همچنین پیش از انقلاب کتاب شعری به زبان انگلیسی، در آمریکا منتشر کرده بود که مورد توجه هم واقع شد. غیر از این دستاورد مهم سازمانی این شاعر تاسیس «کانون نهضت فرهنگی اسلامی» یک سال پیش از انقلاب اسلامی بود که سرانجام منجر به شکل گیری حوزه هنری شد.

دکتر طاهره صفارزاده، پس از انقلاب اسلامی از سوی همکاران خود در دانشگاه شهید بهشتی به عنوان رئیس دانشگاه و نیز رئیس دانشکده ادبیات انتخاب شد. همزمان با سرپرستی دانشکده ادبیات طرح بازآموزی دبیران را به اجرا درآورد. 

به سرپرستی صفارزاده برای نخستین‌بار برای کلیه رشته‌های عملی دانشگاه‌ها کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، آلمانی و روسی تالیف شد. 

دکتر صفارزاده در سال ۱۳۷۱ از سوی وزارت علوم و آموزش  عالی استاد نمونه اعلام شد و در سال ۱۳۸۰ پس از انتشار ترجمه «قرآن کریم» به افتخار عنوان خادم القرآن نایل شد. 

وی در ماه مارس ۲۰۰۶ همزمان با برپایی جشن روز جهانی زن از سوی سازمان نویسندگان آفریقا و آسیا به عنوان شاعر مبارز و زن نخبه و دانشمند مسلمان برگزیده شد. 

از طاهره صفارزاده تا کنون علاوه بر مقالات و مصاحبه‌های علمی و اجتماعی، بیش از ۱۴ مجموعه شعر و ۱۰ کتاب ترجمه یا نقد ترجمه در زمینه‌های ادبیات، علوم، علوم قرآنی و حدیث منتشرشده و گزیده سروده‌های او به زبان‌های گوناگون جهان ترجمه شده است. 

وی در سال ۱۳۸۷ به علت بیماری تحت عمل جراحی قرار گرفت و چند ماه پس از آن در حالت کما در بیمارستان بستری شد. طاهره صفارزاده آبان ۱۳۸۷ درگذشت 

برنامه «مستند فرهنگ» به همت گروه تولید و تامین ساعت۱۴.۳۰ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می‌شود.