ایران با ورود به مهرماه و سال آبی ۱۴۰۲ وارد سومین خشکسالی متوالی خود شده است. قابل چشم‌پوشی نیست که بخش عمده سرزمین ایران در اقلیم خشک دنیا قرار گرفته و به‌طور معمول حد متوسط بارش آن یک چهارم متوسط بارش‌های جهانی است، اما مهم‌تر این است که ما دوبرابر حجم استراتژیک کشور درحال برداشت آب هستیم. در ادامه به ۱۴ نکته درباره زمینه‌های برداشت و مصرف آب و چگونگی هدررفت آن اشاره خواهیم کرد:

*نکته قابل اهمیت این است که عامل عمده تشدید بحران آب به برداشت‌های بی رویه بخش کشاورزی کشور باز می‌گردد.

*به‌طور میانگین از ۱۰۰ میلیارد لیتر مصرف منابع آبی کشور ۹۰ میلیارد لیتر و به عبارتی ۹۰ درصد در بخش کشاورزی استفاده می‌شود و این آب تا به مزرعه برسد، پرتی و هدررفت نیز دارد.

بیشتربخوانید

• خانواده‌ها چطور در مصرف آب صرفه‌جویی کنند؟

*بخش عظیمی از این هدررفت آب ناشی از فرسودگی خطوط آبرسانی است. به‌طور مثال در تهران از حدود ۹۰۰۰ کیلومتر خط لوله و آبرسانی حدود ۴۰ درصد آن‌ها عمر بالای ۵۰ سال دارند و فرسوده محسوب می‌شوند و آب بسیاری را هدر می‌دهند.

* درواقع سالانه حدود ۱. ۴ دهم میلیارد متر مکعب از منابع آب شرب و شیرین درون شهری قبل از رسیدن به شیرخانه‌ها از دست می‌رود.

* یکی دیگر از بخش‌های مهم مصرف آب، مصرف شهری است.

*در استان تهران هم اکنون منابع آبی پنج سد تأمین کننده آب با کاهش قابل توجهی نسبت به زمان مشابه سال قبل رو به رو است این در حالیست که بر اساس آمار‌ها در شش ماه نخست سال جاری تنها ۴۷ درصد خانوار‌های شهری استان تهران در حد الگو، آب مصرف کرده‌اند.

چگونه جبران کنیم؟

*در بحث مدیریت مصرف آب اولویت با تامین آب شرب، پرهیز از کشت محصولات پرآب‌بر به‌خصوص در حوضه‌های آبریزی که با کاهش شدید حجم ذخایر آب مواجه شده‌اند، اتخاذ تدابیر لازم برای سازگاری با اقلیم در راستای سند سازگاری با اقلیم است.

*آگاهی‌رسانی و توجه مردم به کم‌آبی از طریق رسانه‌های جمعی و رسانه‌های فعال در زمینه آب و محیط زیست از دیگر راه‌های جبران کم‌آبی و صرفه‌جویی است.

* تامین منابع مالی برای جبران خسارت ناشی از خشکسالی، مشارکت مردمی در مدیریت آب و استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی مرتبط با صنعت آب از راهکار‌هایی است که می‌تواند به حل تدریجی معضل کم‌آبی کمک کند.

* بازچرخانی آب و استفاده از پساب نیز یک ضرورت است و شهرداری تهران باید این مسئله را نیاز واقعی خود قلمداد کند.

*استفاده از دانش عمومی ارتقای این دانش از طریق تولید محتوا و انتقال آن از طریق رسانه به مشترکان صورت می‌گیرد و مهمترین ابزار در این حوزه رسانه و به عبارت بهتر اطلاع رسانی است.

* فرهنگسازی در حوزه مدیریت مصرف آب باید متناسب با تمام اقشار جامعه صورت گیرد.

* تغییر دانش و ایجاد سواد آبی مهم‌ترین سیاست در بخش آب است.

*مردم با در پیش گرفتن راهکار‌های ساده همچون کوتاه کردن زمان استحمام، کاهش فشار دوش و شست وشوی ظرف‌ها حتی الامکان با ماشین ظرفشویی که مصرف آب را کاهش می‌دهد در راستای صرفه جویی و اصلاح الگوی مصرف تلاش کنند.

منبع: ایسنا